Net over de zuidelijke singel heeft vroeg in de veertiende eeuw gedu
rende enkele jaren een klein klooster gelegen. De eerste vermelding stamt
van i januari 1307. Toen schonk Willem van Egmond land in Castricum
aan het huis dat hij bij Haarlem had gesticht 'ter ere van Onze Lieve
Vrouwe en Sint-Lazarus'. 641 Op 15 mei 1309 beval paus Clemens v dat
men 'de broeders van het nieuwe hospitaal van de ridderschap van Sint-
Lazarus bij Haarlem' moest toestaan om eenmaal per jaar in de kerken
te prediken en aalmoezen te ontvangen. Ook kregen zij het recht de be
grafenis te verzorgen van ieder die daartoe bij leven de wens had geuit.65)
Kloosterheer Willem van Egmond vermaakte op 12 maart 1310 aan het —125-
'nieuwe klooster bij Haarlem' tien pond in contanten, zijn harnas en lijf
goed, drie koeien en zijn beddengoed. Hij wenste in het klooster begra
ven te worden en lichtte dat kort en krachtig toe: 'waer om dat ic dat bi-
gheer dat is dat ickt selve ghesticht hebbe.' 66) Op 26 juni 1310 verkocht
ene Hughe uut der Liere land in De Lier aan de commandeur van de
broeders van het nieuwe klooster bij Haarlem van de 'orde der ridder
schap Sint-Lazarus van Jerusalem'.
Kort daarna begonnen de problemen. Aan Thomas de Seynville, mees
ter van de orde van Sint-Lazarus, was ter ore gekomen dat Willem van
Egmond zonder zijn toestemming mensen het kleed van zijn orde had
doen aannemen. Hij liet op 12 september 1310 weten dat hij, als dat ver
haal waar was, niet zou aarzelen zulke lieden te excommuniceren. 68>
Daarop onderzocht Magister Gerardus, 'scolasticus' (rechthebbende van
de inkomsten van de school) in Haarlem en deken van Kennemerland,
de omstandigheden van de stichting van het nieuwe klooster. Hij bevond
dat het inderdaad zonder goedkeuring van de meester van de orde was
opgericht. Op 26 oktober 1310 beval hij daarom de kloosterlingen om het
ordekleed af te leggen.69)
Willem van Egmond gaf geen krimp. Op 7 mei 1311 schonk hij aan het
'nuwe doester' dat hij gesticht had op de 'uterste graft' van Haarlem bij
de Hout zijn inkomsten en goederen tussen Maas en Zijpe, waaronder
'die hofstede die dese heren (de kloosterlingen) beseten hebben met
allent datter op staet.' 7"> Niet lang daarna overleed heer Willem echter en
op 1 november 1312 schonk Wouter van Egmond het klooster, dat wijlen
zijn broer Willem 'an den Houte te Haerlem' gesticht had, aan de Haar
lemse vestiging der heren van Sint-Jan.
De kloosterstichting door Willem van Egmond was één van de eerste
in Haarlem. Van vroeger datum waren alleen het klooster van de karme
lieten dat in 1249 werd gevestigd in het huis aan de zuidkant van de Beek,
dat ridder Simon van Haarlem aan de orde schonk, en het klooster van
de dominicanen dat omstreeks 1290 in een deel van de grafelijke hof werd
ondergebracht.7I)
BERT KOENE