per jaar een rekening kregen voor het gehele afgelopen jaar. Dat was van
ouds het gebruik. De heer Luden van Koningshof kwam ieder jaar begin
januari een nieuw pak bestellen, want, zoals hij zelf dan zei: 'dan heb ik
een jaar krediet'. De jaarrekeningen werden in januari rondgebracht en
meestal contant betaald door de huisknecht, koetsier of chauffeur. Deze
kreeg dan i% van de rekening als fooi. Dit systeem werd door mij gewij
zigd in maandelijkse rekeningen met 3% korting bij betaling binnen drie
maanden. Na deze drie maanden werd per wissel gedisponeerd en dan
ging Jacob met deze wissels naar de cliënt. Het wisselgeld en het ontvan-
-28— gen geld ging in een linnen zak. Na enige malen disponeren zonder suc
ces werd een afbetalingsregeling afgesproken voor een bepaald bedrag
per maand. Lukte dit ook niet dan ging de vordering naar een incasso
bureau of deurwaarder.
Ook was er een abonnementensysteem. Men kon dan een bedrag per
drie maanden betalen gedurende twee jaren. Het bedrag was afhankelijk
van het aantal stuks dat men in die twee jaren wilde afnemen. Na afloop
namen wij het eerste geleverde weer terug en leverden nieuwe kleding op
het volgende abonnement enz. De cliënt had dan voor een vast bedrag
per jaar altijd nieuwe kleding en wij hadden een regelmatige afname en
betaling.
Prijzen
De prijs van een kostuum varieerde in de jaren dertig van 80,- tot 120,-
afhankelijk van de stofprijs. De meeste verkoop was onder de 100,-. Op
reis rekende ik iets meer dan in Haarlem, gezien de reiskosten. De kost
prijs was ongeveer 40% voor de stof, 30% voor het maken, 20% voor de
opslag onkosten en coupeurkosten en 10% winst. De meeste stoffen uit
Engeland kwamen op een prijs van ongeveer 10,- per meter. Toch waren
er wel eens goedkopere stoffen. Ik herinner mij bij Elias een serie stoffen
van 3,50 per meter uit Italië. Mooie zomerstoffen. Ik liet er voor onze
huwelijksreis in 1935 een pak van maken, en droeg dat in de oorlogsjaren
nog geregeld.
Mijn begintijd in de zaak
Van 1931-1935 raakte ik dus op de hoogte van de gang van zaken in het
bedrijf. Daar mijn broer Geer vaak langdurig ziek was, deed ik langza
merhand vele werkzaamheden, zoals inkoop, administratie, reclame en
personeelszaken, maar vooral de verkoop buiten Haarlem. Ik woonde
toen nog in Scheveningen bij mijn ouders en reisde iedere dag met de
Haerlem Jaarboek 2004
