De vereniging Geloof en
Wetenschap (1908-1960)
Een fragment uit de geschiedenis van de verzuiling in Haarlem
Inleiding
In januari 1908 werd de rooms-katholieke vereniging Geloof en
Wetenschap (G. en W.) opgericht. Rond i960 blies het restant ervan, op
de valreep nog omgezet in een stichting, de laatste adem uit. Van die 52
jaar verenigingsleven werd een groot deel, namelijk 34 jaar, ingekleurd
door de heer en mevrouw Vorstman, die het zieltogend clubje opstuwden
in de vaart der volkeren en het tot bloei brachten. Fidelio Vorstman was
van 1924 tot 1958 voorzitter. Thea Coelen, sedert oktober 1930 mevrouw
Vorstman-Coelen, was secretaresse vanaf 1929 en na de oorlog ook pen
ningmeesteres. Samen vormden zij het kloppend hart van 'hun' vereni
ging, die door de leden dikwijls de Vereniging Vorstman werd genoemd.
Velen kenden nauwelijks de officiële benaming, zozeer belichaamde het
echtpaar de ziel van de vereniging. Dit artikel is een fragment uit de
geschiedenis van de Verzuiling. Het is een Haarlems hoofdstuk uit de
rooms-katholieke zuil, waarbij het huwelijk tussen Geloof en Weten
schap gedurende een lange generatie een succes was, mede dankzij dat
andere huwelijk, tussen Thea Coelen en Fidelio Vorstman.
De verzuiling van Nederland
Nederland was in de overgang van de negentiende naar de twintigste
eeuw een maatschappij in beweging. Het was niet voor niets dat allerlei
maatschappelijke stromingen zich met de naam 'Beweging' sierden. Zij
waren gegrondvest op het vooruitgangsgeloof dat een product was van de
achttiende-eeuwse Verlichting, gebaseerd op de ontwikkeling van
natuurwetenschappen, technologie en industrialisatie. Er was een vast
vertrouwen dat als de randvoorwaarden voor een gewenste ontwikkeling
zouden zijn geschapen, deze ontwikkeling vanzelf en met veel succes zou
optreden. Welvaart en welzijn zouden automatisch volgen en in eikaars
verlengde liggen. Geluk leek maakbaar.
In Nederland was het Nederlands-hervormde geloof nog altijd de
LENY WIJNANDS-VAN DER LEI]
