Jan Willem Enschedé
12 augustus 1936-9 maart 2005
Toch nog onverwacht snel overleed op 9 maart 2005 Jan Willem
Enschedé, oud-directeur van het Museum Enschedé in Haarlem. Jan
Willem heeft in het museum de functie van directeur vervuld van 1 de
cember 1989 tot aan zijn pensionering op 12 augustus 2001.
Jan Willem was een rasechte onderwijsman. Hij begon als 'school
meester' op de Leerschool van het Haagsch Genootschap - tegenwoor-
-228- dig Scholengroep Westhage/Haagsch Genootschap - en werd daar uit
eindelijk 'hoofd der school'. Na een moeizame jeugd is hij bijna 30 jaar
met veel plezier in het onderwijs gebleven.
In 1989 deed de familie een beroep op hem. De laatste beheerder van
het Museum Enschedé, Gonne Flipse, was in 1985 overleden, maar nu
stond het museum voor een grote en lastige klus. De laatste afdelingen
van het bedrijf waren vertrokken naar de Waarderpolder en alleen het
museum huisde nog op het Klokhuisplein. Het museum zou na de ver
huizing bovendien een meer zelfstandige positie in moeten nemen, na
jaren waarin de beheerders en tijdelijke waarnemers in dienst waren van
het bedrijf. Jan Willem werd gepolst of hij belangstelling had.
Jan Willem, die een groot familiegevoel had en als zodanig buitenge
woon trots was op zowel de familie als het bedrijf der Enschedé's, nam
de uitdaging aan en werd daarmee de eerste directeur in dienst van de
Stichting Museum Enschedé.
Zijn allereerste taak was ongetwijfeld ook de zwaarste: de verhuizing
van het museum van het Klokhuisplein naar de Waarderpolder. Uit alle
hoeken en gaten van het toen bijna geheel verlaten labyrint aan het
Klokhuisplein wist hij spullen naar boven te halen die een aanvulling
vormden op het toch al niet geringe bezit van het museum. Weggooien is
niet 'des Enschedé's', een familietrekje dat ook Jan Willem niet vreemd
was.
Al was bij de bouw van de laatste fase in de Waarderpolder een apart
atrium voorzien waarin naast ontvangstruimten ook het museum onder
gebracht zou worden, het zou uiteindelijk de kelder worden. In een grote
kluis onder 'Gebouw 6' konden de collecties weer worden uitgepakt. Een
enorme klus.
's Winters was het er ijzig koud. Jan Willem resideerde er aan het tot
bureau omgedoopte voormalige 'distributiemeubel' uit de handzetterij,
nog altijd een bezienswaardigheid in het museum. Wie ooit het voorrecht
gehad heeft door hem in het museum rondgeleid te worden, weet dat hij
dat kon als geen ander. Hij ontving zijn gasten als heer van stand, kon
Haerlem Jaarboek 2005
