van zware consoles en worden bekroond door gebogen frontons; het fronton bij de achterste rij is gebroken, waarbij de twee helften eindigen in een krul en door guirlandes worden verbonden. Op de frontons zijn voluutvormige decoraties aangebracht. Opmerkelijk is nog dat de eigen lijke zetels rusten op leeuwenpoten, een motief dat Van den Brink zou kunnen hebben ontleend aan het befaamde koorgestoelte in de o.l. Vrouwekerk te Dordrecht dat in 1538-1542 was vervaardigd onder leiding van Jan Terwen.M) Tegen het rugschot ziet men boven elke zetel een kruis vormig motief dat associaties wekt met het laat zestiende-eeuwse beslag- -74- werk. Het is aan te nemen dat dit koorgestoelte oorspronkelijk met één zetel in het transept heeft uitgestoken om de bisschopszetel niet in de ver drukking te brengen. De koorbanken hebben nog een tijd dienst gedaan in de Nieuwe Sint-Bavo. Toen het in 1916 begonnen nieuwe koorgestoel te van Johannes Petrus Maas in 1921 gereed was gekomen, keerde het door Van den Brink ontworpen gestoelte naar de Sint-Joseph terug.15) Het steekt thans niet meer in het transept uit, maar staat in zijn geheel in de koorruimte. Er is thans immers geen kathedra meer waarmee men reke ning moet houden. Of de voetstukken met beelden bij de overgang van gestoelte naar transept die op de ontwerptekening zijn te zien, ooit zijn uitgevoerd, is niet duidelijk. Thans bevinden zich op die plek beelden van Maria en Sint-Joseph op ronde zuilen, die echter veel later moeten zijn dan de koorbanken en dus van het oorspronkelijke arrangement geen deel kunnen hebben uitgemaakt. Op de ontwerptekening van de wandordonnantie is ook een bis- schopstroon ingetekend. De eigenlijke troon heeft de vorm van de klas sieke vouwstoel, of wel faldistorium, in dit geval zonder rugleuning. De zetel wordt overhuifd door een vijfzijdige troonhemel met koepel en met afhangende draperiëen en zijwaarts opgenomen gordijnen. In een boog vormige verhoging van de kroonlijst van de troonhemel is het wapen van het bisdom aangebracht, geflankeerd door twee engelen. De troonhemel lijkt aan de muur te zijn opgehangen. Dat is ook het geval met een tweede cathedra-ontwerp uit de collectie in het Rijksarchief, gedateerd 1 mei 1868 en gesigneerd door Van den Brink. De koepelvormige overhuiving heeft hier plaats gemaakt voor twee bebladerde voluten die op hun ontmoetingspunt een kruis dragen. Evenals bij het vorige ontwerp is het wapen van het bisdom hier in een boogvormig opzetstuk aangebracht; de flankerende engelen zijn hier ach terwege gebleven. In plaats van afhangende draperieën zijn hier bij de troonhemel lambrequins aangebracht, een motief ontleend aan het Lodewijk xiv. Ook hier gordijnen, maar iets anders opgenomen. De zetel zelf wijkt in stijl aanzienlijk af van de troonhemel. Zij heeft de vorm van Haerlem Jaarboek 2005

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 2005 | | pagina 76