Een Haarlems avontuur
in Drenthe
De betrokkenheid van Haarlemmers bij het
werkgelegenheidsproject Witteveen
Inleiding -109-
In de periode tussen de beide wereldoorlogen vroeg het werkloosheids
vraagstuk veel aandacht van de Nederlandse politici en ook van het
Haarlemse stadsbestuur. Een van de oplossingen was om plaatselijke
werkgelegenheidsprojecten te starten. Dit kon door ondanks de landelij
ke bezuinigingsgolven van na 1922 zoveel mogelijk te investeren in aanleg
en verbetering van gemeentelijke voorzieningen. In 1931 stelde de Haar
lemse wethouder van financiën, mr. M. Slingenberg dat er in de periode
1923-1931 zo'n 24 miljoen gulden was geïnvesteerd in de bouw van scho
len en gemeentewoningen, de aanleg en verbetering van wegen en de ver
nieuwing van bruggen, kademuren en andere openbare voorzieningen.1'
Tot de eerste werkverschaffingsprojecten behoorden de demping van
het Oost-Indisch Vaartje, de ophoging van de gronden aan de Pijlslaan,
de verbouwing van de gemeentelijke Concertzaal, de ophoging van de
gronden ten noorden van de Zomervaart en het maken van een nieuw
hek rond de Cavaleriekazerne aan de Schoterweg. Dit gebeurde in de
periode 1922-1924.2' Sommige van deze werkzaamheden hadden geen
hoge prioriteit, maar werden vervroegd aangepakt om meer mensen aan
werk te helpen.
De demping van het Oost-Indisch Vaartje, een kleinschalig werkgele
genheidsproject, gaf al meteen problemen. De ingezette werklozen moes
ten zwaar grondwerk doen en dus wilden ze betaald worden als echte
grondwerkers. Het gemeentebestuur dacht hier anders over, ze waren
geen vaklieden en moesten blij zijn dat ze mochten werken. Het leidde
tot een conflict, een deel van de werklozen weigerde verder te werken en
intimideerde de mensen die dat wel wilden. Het liep uiteindelijk met een
sisser af.3'
Ook in de particuliere sector waren er werkgevers die hun steentje bij
droegen aan het oplossen van het werkloosheidsvraagstuk. Zo besloot de
directie van de werf Conrad eind december 1922 om in het belang van
personeel 'een flinke hopper' voor eigen rekening te laten bouwen en op
deze wijze werk te verschaffen.4'
MARCEL BULTE
