Het Witteveen was tot voor kort een onafzienbare vlakte, onvrucht
baar als Egypteland zou zijn geweest, had niet de Nijl er zich over
ontfermd. Als een andere Nijl heeft zich de Drentsche bevolking over
deze vlakte uitgestort, vriendelijke woningen zijn verrezen, de bodem
wordt in een land van melk en honing omgezet, talloozen vinden
hier den nuttigsten arbeid, die zich denken laat. Telkens als ik het
Witteveens bezoek, moet ik denken aan den Romeinschen staats
man, die het landbouwbedrijf ver boven de deelneming aan het
landsbestuur stelde.'M)
Maar iedereen was het erover eens dat het landbouwproject 'Witteveen'
alleen kans van slagen had, wanneer duizenden werklozen met spa en
kruiwagen het heidegebied binnentrokken om met het ontginnen van het
land te helpen. En hoewel in geheel Drenthe met name veenarbeiders een
groot deel van het jaar werkloos waren, kwam men toch arbeidskrachten
te kort om de klus te klaren. Door het tot een Rijkswerkverschaffings
project te bestempelen, kregen ook de stadsbesturen in het westen van
het land de gelegenheid om hun werklozen naar de ontginning te sturen.
En dat zagen de vroede vaderen van een aantal steden wel zitten, vooral
ook omdat provincie en rijk een deel van de kosten voor hun rekening
namen.15
De ontginningsmaatschappij moest wel uitgekiend, van week tot week,
Een van de vijftig huisjes die in 1926 in opdracht van
de N.V. Het Lantschap Drenthe in Witteveen zijn
gebouwd. {De Stad Amsterdam, 18 maart 1927)
MARCEL BULTE
