gebaseerd op het concept van het koorhek, zoals dat gebruikelijk
was in kerken uit de middeleeuwen.
Al spoedig deden zich twee problemen voor. Ten eerste was de
vraag wie het koorhek zou kunnen ontwerpen. Ten tweede bleek
dat de financiering van zo'n afscheidingswand buiten het bereik
van het renovatiebudget viel. De oplossing voor beide problemen
werd geboden door de Stichting Kunst en Openbare Ruimte (kort
weg skor) te Amsterdam.
Dit is een landelijk opererende organisatie, die bijzondere kunst
projecten ontwikkelt in relatie tot de openbare ruimte. Zij begeleidt
en adviseert organisaties die kunst op een publieke locatie willen
realiseren en levert waar nodig financiële ondersteuning. Als
publiekscentrum van het Noord-Hollands Archief is de Janskerk
een publieke locatie en viel daarmee binnen hun doelstelling. Na
een aantal oriënterende gesprekken wilde de skor zowel inhoude
lijk als financieel aan het 'koorhekproject' meedoen. Samen met de
skor werd een projectvoorstel gemaakt en uit een aantal kunste
naars, op basis van schetsontwerpen, één kunstenaar geselecteerd.
De keuze viel op Mariana Castillo Deball, omdat zij in haar eer
ste ontwerp duidelijk blijk gaf zich verdiept te hebben in zowel de
collecties van het archief als in de maatschappelijke en ruimtelijke
contekst waarbinnen het Noord-Hollands Archief actief is.
Mariana Castillo Deball is in haar ontwerp voor het koorhek
geïnspireerd geraakt door een enorme legpuzzel uit omstreeks 1750
die zij tegenkwam in het Noord-Hollands Archief. Het betreft een
puzzel van een cartografische kaart van Europa gemaakt door de
Nederlandse cartografen Covens Mortier. Castillo Deball ziet
een verband tussen de transformatie van de Nederlandse geografie,
als gevolg van pogingen om land te winnen, en de vooruitstrevende
ontwikkeling van cartografie sinds de 16e eeuw. Dit gegeven - het
beschrijven van het veranderende Hollandse landschap in cartogra
fie, kalligrafie en typografie om de werkelijkheid vast te leggen en te
visualiseren - staat centraal in haar ontwerp van de zes panelen
voor het koorhek.
Op basis van kaarten en prenten afkomstig uit de atlas van het
nha heeft zij met de techniek van het waterstraalsnijden vormen
uit verschillende materialen (marmer, steen en hout) laten snijden,
als een referentie naar het winnen van land op water door droog
legging. De materialen verwijzen ook naar de grafstenen in de vloer
van de voormalige Janskerk. Ze heeft de uitgezaagde fragmenten
verzameld tussen glas in een paneel naast het paneel waaruit ze
JAARBOEK HAERLEM 2OO7
