geen particuliere erfdienstbaarheid maar een plicht, door de
gemeente ingesteld, en nu door de gemeente gerechtigd om te laten
afkopen. De conclusie van de commissie was dat de grondeigena
ren deze verplichting van de gemeente konden afkopen.
Hierop volgden onderhandelingen tussen Prévinaire, namens
wie Cittert sr. en de Van Campens het adres hadden ingediend, en
de gemeente. Tijdens de raadsvergadering van 20 april 1887 zagen
zowel b&w als de Commissie van Fabricage en die van financiën
kans 'om van de situatie gebruik te maken'. De weg langs de Brou
wersvaart zou nu vier meter kunnen worden verbreed en de vaart
even zovele meters verlegd en dat was een oude wens van de raad.
Eerder waren plannen hiertoe afgewezen omdat ze te kostbaar
waren. Nu de gemeente echter in ruil voor de afkoop van het servi
tuut kon eisen dat zij daarvoor de gronden langs de vaart kosteloos
kon verkrijgen kon het oude plan alsnog worden uitgevoerd. Het
voorstel werd aangenomen en op 28 september sloot de gemeente
de overeenkomst met Prévinaire. Deze uitslag had echter tot gevolg
dat de beschermende werking van alle andere servituten in de
stadsrand nu danig was afgenomen. In hoog tempo verdwenen de
meeste stukken onbebouwde grond uit de directe omgeving van de
stad.
Het industriegebied
Een uitzonderlijk onderdeel van de igde-eeuwse ring was het
industriegebied in de Veerpolder. Dit gebied aan de oostzijde van
het Spaarne was min of meer organisch gegroeid vanuit het Bol
werk. Daar waren al sinds het begin van de 19de eeuw enkele over
lastgevende neringen gevestigd. Gedurende de 19de eeuw breidde
dit aantal zich uit waarna er ook aan de andere zijde van de singel
industriële complexen gevestigd werden. Tegelijkertijd streken er
industrieën neer aan de westzijde van het Noorderbuitenspaarne.
Enkele daarvan verhuisden hun fabriek vervolgens naar de Veer
polder, net zoals er vanuit de zuidzijde en vanuit de binnenstad
functies naar de Veerpolder werden overgebracht. De overheid
stuurde hierbij nauwelijks. Pas toen in 1901 al een grote concentra
tie aan industrie was ontstaan ging de gemeenteraad over tot het
bestemmen van de Veerpolder als industriegebied.
De totstandkoming van het industriegebied kan worden be
schouwd als een reeks van identieke individuele besluiten. Voor de
steeds omvangrijkere industriële werkzaamheden bood de Veerpol-
JAARBOEK HAERLEM 2OO7
