midden wie de architect zou kunnen zijn terwijl hij niet uitsluit dat Ter
Kuile wel eens gelijk zou kunnen hebben als het gaat om de nationa
liteit van de architect: de Nederlandse. In de afgelopen jaren verdamp
te de discussie over de ontwerper maar het lag natuurlijk voor de hand
dat er bij de recente restauratie opnieuw onderzoek naar gedaan zou
worden. De onderzoekers van De Fabryck hebben gekeken, gezocht en
gevonden, kennelijk daar waar dat nog niet eerder werd gedaan want
bij hun onderzoekingen in het Stadsarchief van Amsterdam troffen
Jacqueline Heijenbrok en Guido Steenmeijer betalingsafschriften aan
namens Henry Hope die duiden op betalingen aan Abraham van der
Hart, de stadsbouwmeester van Amsterdam. De betalingen17) vielen
samen met de bouwperiode van Welgelegen terwijl er volgens de
onderzoekers geen andere bouwprojecten van Henry Hope in die jaren
bekend zijn.
Van der Hart (1747-1820) ontwierp o.a. de ambtswoning van de bur
gemeester van Amsterdam, de Franse Schouwburg18) en het Maagden
huis. In Haarlem bouwde hij Huis Barnaart, Nieuwe Gracht nr 7 en
het Hodsonhuis aan het Spaarne nr 17. Het mag duidelijk zijn dat deze
archiefvondst enig stof heeft doen opwaaien. In Bulletin knob 2008
5/6 doen de onderzoekers van De Fabryck uitvoerig verslag van hun be
vindingen waarbij zij o.a. ingaan op de overeenkomsten in bouwstijl
en interieurkenmerken die voorkomen in andere ontwerpen van Van
der Hart.20) Zij veronderstellen dat het contact tussen Henry Hope en
Abraham van der Hart tot stand kwam via een neef van Henry, John
Hope. Neef John bezat al een grote kunstcollectie toen Henry nog
moest beginnen met het opbouwen van een verzameling. Heijenbrok
en Steenmeijer vermoeden dat John van plan was een privémuseum te
laten bouwen in Heemstede waarin hij deze verzameling een plaats
had willen geven. In hun artikel dragen zij daar ook het materiaal voor
aan. John Hope en Abraham van der Hart kenden elkaar en onderhiel
den contact met elkaar. John overleed echter in 1784 nog voordat hij
een dergelijk plan had kunnen uitvoeren.
Een uiterst interessante hypothese van De Fabryck is nu dat Van der
Hart het ontwerp van de uiteindelijke Zuidvleugel van Welgelegen in
een eerder stadium voor neef John getekend heeft voor een mogelijk
privémuseum in Groenendaal. Zij achten het heel goed mogelijk dat na
de dood van John dit ontwerp door Van der Hart is aangepast voor het
ontwerp van Henry's Welgelegen in Haarlem. Hoewel ze daar geen
sluitend bewijs voor geven is het een interessante visie die zeker niet
JAARBOEK HAERLEM 2008
