grond in Heemstede toe aan kerkelijke instellingen. Daarmee was het
kerkelijke grondbezit in Heemstede twee keer zo groot als het door J.
de Vries en H.F.K. van Nierop geschatte Hollandse gemiddelde.23) De
reden voor dit verschil moet vooral worden gezocht in de nabijheid
van Haarlem met zijn vele religieuze stichtingen. De drie belangrijkste
kerkelijke grondbezitters waren het Sint Elisabeth Gasthuis uit Haar
lem, het cisterciënzerklooster Porta Coeli (Hemelpoort) uit Heemstede
en de Memorie uit Haarlem. De
andere uit Haarlem afkomstige
kerkelijke instellingen bezaten
beduidend minder grond (zie
tabel ïpag. 20).
Volgens de 'Informacie' uit 1514
bedroeg de totale hoeveelheid
grond in Heemstede 838 mor
gen.24) Bij de bespreking van het
grondbezit en grondgebruik van
de inwoners van Heemstede zal ik
dieper ingaan op de omvang van
de ambachtsheerlijkheid. Nu vol
sta ik met de constatering dat in
1514 kerkelijke instellingen 182,5
morgen (of 21,8 procent van de
grond) in eigendom hadden.
Hoewel de totale hoeveelheid
De tijdens het beleg van Haarlem gedeeltelijk
verwoeste kapel van Heemstede aan het dorps
plein. Detail van een kaart van landmeter Pieter
Bruynszn., oktober 1589 (Archief van de Heer
lijkheid Heemstede, Noord-Hollands Archief).
Het cisterciënzer
klooster Porta Coeli te
Heemstede. Tekening
door Hendrik Spilman,
1764 (Noord-Hollands
Archief).
18 HAERLEM JAARBOEK 2008
