De Grote Markt te Haarlem met de Grote of Sint Bavokerk in de zestiende eeuw.
Pentekening door Jan van der Heyden, 1690 (Atlas Noord-Hollands Archief).
grond tussen 1514 en 1561 schijnbaar is toegenomen, bleef het percen
tage van de grond dat in handen was van religieuze stichtingen in die
zelfde periode vrijwel gelijk.
De stad
Het grondbezit van stedelingen was zeer omvangrijk. Zij bezaten in
1557 en 1561 bijna 60 procent van de grond in Heemstede. Net als het
kerkelijke grondbezit was ook het stedelijke grondbezit in Heemstede
twee keer zo groot als het door De Vries en Van Nierop geschatte Hol
landse gemiddelde. De oorzaak voor dit verschil zal eveneens gezocht
moeten worden in de nabijheid van Haarlem. De meeste grond behoor
de namelijk toe aan Haarlemmers: 406 morgen in 1557 en 412 morgen
in 1561. Op de tweede plek kwamen de Amsterdamse grondeigenaren
met 165 morgen in 1557 en 141 morgen in 1561. Daarmee onderscheid
den zij zich duidelijk van de poorters uit andere steden, waarvan het
grondbezit veel geringer was (per stad vaak niet meer dan tien mor
gen).
MAARTEN VAN BOURGONDIËN 19
