mensen die moeite hadden een echte galerie binnen te stappen over de
drempel te helpen. Dat begon met een flinke eigen kennissenkring,
maar dat breidde zich weldra zodanig uit, dat al na enkele jaren telkens
zo n vierhonderd uitnodigingen werden verstuurd.
Zo was haar eigen woning en die van haar man Kees Sipkes de voor
loper van de sbk geworden. Eigenlijk liep het gewoon uit de hand en
op een gegeven moment liet zij haar oog vallen op een lege benedene-
tage aan de Gedempte Oude Gracht, de plek waar nu nog steeds de sbk
in volle glorie gevestigd is. Ze vroeg 8000 gulden subsidie aan de ge
meente en toen dat niet vlot af kwam, sprak ze: 'Laat ook maar zitten
dat geld, dan kraak ik het wel.' Toch kreeg zij haar zin en het werd een
groot succes, want het duurde slechts enkele jaren of de Haarlemse
sbk kon zichzelf financieel bedruipen. Door Jannie's geestdrift en veel
mond-tot-mond reclame stroomde het publiek toe bij de kunstuitleen,
die onder haar leiding uitgroeide tot de grootste in Nederland. Door
haar initiatief wist zij menig beginnend kunstenaar een welkom duw
tje in de rug te geven, terwijl veel inwoners van Haarlem daarmee een
fraai kunstwerk in huis konden krijgen.
Maar zou zij dat nou zo gemeend hebben, van dat kraken? Zeker
wel. Want in haar jonge jaren is Jannie ook actief geweest in krakers
kringen. Sociaal kraken. Zo noemde zij dat. Mensen trachten aan een
woning te helpen die helemaal niets hadden. Want wie in moeilijkhe
den zat, klopte nimmer vergeefs bij Jannie Sipkes aan. Heel wat men
sen, kunstenaars en anderen, vonden in een voor hen moeilijke perio
de een tijdelijk onderkomen in huize Sipkes, waar Jannie hen hielp om
weer op de been te komen. Zo was haar huis bijvoorbeeld ook weken
lang een veilig onderduikadres voor de familie van Ferdi E., de moor
denaar van Gerrit Jan Heijn. Daarbij toonde zij steeds weer begrip dat
zij echter verbond aan duidelijke regels.
Jannie Sipkes hield van mensen. Zij stond dan ook vooral pal voor de
zwakkeren in de samenleving. Daaruit vloeide ook haar betrokkenheid
voort bij de oprichting van Release. Ook stond zij aan de wieg van de
Toneelschuur en van Kreater, dat begon als Jeugdateliers en dat nu
H'Art is gaan heten. Je kunt het eigenlijk zo gek niet bedenken: als er
een kunstzinnig initiatief was, dan had Jannie er mee te maken. Zo was
zij ook een van de stuwende krachten achter ska, de Stichting Kunst
Aktiviteiten. Dankzij ska kon voor een aantal kunstzinnige projecten
sponsorgeld op tafel komen. Op de Grote Markt werd het 'matje' van
Gerrit van Dijk geplaatst: om gemeenteraadsleden op het matje te roe-
JAARBOEK HAERLEM 2008
