I'ill'lïlï
ih\ arlrm.
$4 iiMV-S 4/4$$.
ïa» (r
A 151. If 38f !LH. I?iÊ Tlis 1
l".i de ■Xwisterdamuche Poort,
HOTEL LA 33Ê Ml "LÜNE^
den artikelen. De kaartjes hadden meestal het formaat van een visite
kaartje (ca. 6x8 cm) maar ook grotere afmetingen kwamen voor, tot
zon 12 x 16 cm. Die grotere kaartjes werden vooral gebruikt door grote
firma's.
De typograaf Jan Tschichold schreef in een van de weinige publica
ties over porseleinkaartjes2): 'Der eigentliche Gipfel der Druckkunst
der Mitte des neunzehten Jahrhunderts sind die lithographierten
Geschaftskarten. Ze laten, aldus Tschichold, een luxe zien die voor die
tijd onbekend was en die thans onvoorstelbaar is. Ze zijn met de hand
tot in het kleinste detail liefdevol en minutieus uitgevoerd. Ze
moesten het prestige demonstreren van hotels, lithografen, fabrikan
ten, winkels, ambachtslieden en zelfs van private personen, want ook
privé visitekaartjes werden via dit procédé gedrukt. Door de techniek
van het tekenen en graveren op steen kon een detaillering bereikt wor
den die vóór die tijd ondenkbaar was en een leger van kalligrafen en
steentekenaars werkten er vaak hun hele leven aan. Met behulp van een
vergrootglas werkten zij op de steen. Fotografische verkleining was
nog onbekend, het enige apparaat dat erbij gebruikt werd was de guil-
locheermachine, waarmee men versieringen van dooreengevlochten
lijnen kon aanbrengen.
V e/Z/////•<-/ /mem/Zen en ny/niyen
chex IA. YEUVJE M.H. "PETERS,
/wc*s c/c /a /s/w/e rf.{///.v/czyAt/// J
/«"O* 4k (fc Ml., -rr>-
-Uniaac <rU t^uiuu' «\m ci'ievaiix <rk voilulc^
i'
68 JAARBOEK HAERLEM 2008
