Tulpen uit Haarlem
Over bloemisten, onderzoekers en tulpen
Vorig jaar stond er in het jaarboek het artikel 'Darwin en Haarlem. Over
vertalers, lezers en tulpen'.1' Onder die lezers ('hij behoorde tot de inten
siefste leners van het Leesmuseum') was Jacob Heinrich Krelage, de be
kende bloemist uit Haarlem. De tulpen waren de Darwintulpen die hij
won en op de markt bracht. Omdat er over Krelage, Darwin en de Darwin-
hybriden nog meer interessants te vertellen is, werd dit artikel geschre
ven.
Tiberius Winkler, de vertaler van het boek van Darwin On the origin of
species by means of natural selection dat in 1859 verscheen, was niet de enige
Haarlemmer die gegrepen werd door het werk van Darwin. Dat waren ook
minstens twee andere Haarlemmers, die later mannen van naam en faam
werden. Ik doel op de al eerder genoemde Jacob Krelage en Hugo de Vries.
Beide mannen kenden elkaar ook goed omdat ze door familie- en vriend
schapsbanden waren verbonden.
De relatie tussen Jacob Krelage en Hugo de Vries
De familie Fresenius behoorde tot de notabelen van Frankfurt am Main
en telde vele kerkelijke en wereldlijke hoogwaardigheidsbekleders, we
tenschappers en zakenlieden. Zowel Jacob Krelage als zijn vader trouw
den met leden van die familie net als de Haarlemse arts Lucas Egeling
(1824-1892). De Egelings kregen twee dochters: Johanna die ongetrouwd
bleef en Elisabeth (1855) die in 1879 trouwde met Hugo de Vries, die in
1848 in Haarlem was geboren. Zijn vader (Gerrit) was daar jurist en pro
vinciebestuurder.
Lucas Egeling was niet alleen een aangetrouwde neef maar ook een
vriend van de familie Krelage. Zo was hij erbij toen Jacob's vader Ernst in
1855 plotseling stierf. Hij schreef daarover ontroerende brieven aan Jacob,
die toen op handelsreis in Londen was.2'
MAARTEN TIMMER