De Erepenning wordt altijd uitgereikt door de burgemeester van Haar
lem. Behalve als zij of hij hem zelf krijgt. Zo ontving ik op 29 juni 2006 bij
mijn afscheid als burgemeester de Erepenning uit handen van de heren T.
Vreugdenhil, nestor van de gemeenteraad en S. Kaatee, voorzitter van de
grootste raadsfractie.
Het Ereburgerschap
Het Ereburgerschap staat minstens op gelijke hoogte met de Erepenning
van de stad en kan worden toegekend aan een niet-inwoner. Het stamt
uit 1995 toen de in Haarlem geboren schrijver Harry Mulisch deze onder
scheiding kreeg ter gelegenheid van de viering van het 750-jarig bestaan
van Haarlem als stad. Het was bedoeld als een eerbetoon aan de schrijver
die dertig jaar in de stad woonde en waarvan sommige boeken -zeker De
Aanslag- voor een belangrijk deel ook in Haarlem spelen. Maar tegelij
kertijd wilde men graag dat het feest en de stad landelijke belangstelling
zou krijgen. We zien hier een voorbeeld van een onderscheiding die niet
alleen in het belang is van de onderscheidene maar ook van diegene die
onderscheidt.
Aanvankelijk had men een soort erepoorterschap in het hoofd, maar
in overleg met Mulisch werd gekozen voor de ook in andere steden be
kende aanduiding Ereburger. Dat gaf de waarde er van beter weer. Harry
Mulisch werkte er graag aan mee en was trots op zijn Ereburgerschap van
Haarlem. Op zijn rouwbericht in 2010 werd het ook genoemd.
Bij de feestelijke uitreiking op 17 maart 1995 in een met veel schrijvers
en anderen gevulde Gravenzaal van het stadhuis kreeg hij een oorkonde,
die later thuis bij hem aan de muur hing. Over de totstandkoming van
deze onderscheiding heb ik een bijdrage geschreven in een Vriendenboek
voor Nop Maas.8'
Het in het leven roepen van het Ereburgerschap had alles te maken
met de genoemde festiviteiten. Daarna is besloten het Ereburgerschap
als onderscheiding te handhaven en het te zien als een zeer spaarzaam te
gebruiken eerbewijs voor een niet-ingezetene, die zich tenminste op lan
delijk niveau heeft onderscheiden en een band/betekenis met/voor Haar
lem heeft. De toekenning geschiedt door de gemeenteraad.
Sinds het overlijden van Harry Mulisch in 2010 kent Haarlem geen Ere
burger meer.
jaap pop 133
