Een herenclub
Enige opmerkingen over het schilderij 'De Rijnlandsche Academie'
van Peer van den Molengraft
In een ver verleden leende Godfried Bomans er zelf vaak boeken. Nu hangt
sinds eind 2010 in de Haarlemse Bibliotheek een bijzonder geschilderd
portret van deze Haarlemse schrijver, waarop tevens drie van zijn vrien
den te zien zijn: het kapitale schilderij 'De Rijnlandsche Academie' (1950-
1952) van de hand van de Eindhovense schilder Peer van den Molengraft.
De bibliotheek kreeg het doek van de 'Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst' ('m.b.t.'). Daar heeft het schilderij vanaf 1968 in de bestuurs
kamer gehangen. Het werk was daar terechtgekomen dankzij musicoloog
Wouter Paap, die indertijd Algemeen Secretaris was van de m.b.t. Aan
gezien de m.b.t. na een verhuizing geen plaats meer had voor dit grote
groepsportret, werd besloten om het af te staan aan de bibliotheek van
Haarlem.1' Een van de grootste pluspunten van deze overdracht is natuur
lijk dat het schilderij nu door aanzienlijk meer publiek kan worden geno
ten.
Rijnlandsche Academie
Bomanskenners zijn niet onbekend met 'De Rijnlandsche Academie', om
dat Bomans hierin een belangrijke rol speelde. Het ging om een culturele
herenclub zoals er in de loop van onze cultuurgeschiedenis vele zijn ge
weest. Vaak gaat het hierbij om min of meer formele clubs, rond literaire
tijdschriften of bepaalde artistiek-ideële uitgangspunten. 'De Rijnland
sche Academie' behoort tot de informele, in die zin dat er vrijwel geen of
ficieel drukwerk van deze club uitging. Niettemin waren er wel 'Statuten
en constitutiën', zij het enkel in handschrift en in een oplage van één. En
er werd vanaf het begin een dossier aangelegd: 'Dit is een zo belangrijk
genootschap, daar moet een dossier van aangelegd worden, een archief',
aldus zei reeds in de beginjaren Godfried Bomans tegen zijn vriend Harry
Prenen.2'
158
ANTOON ERFTEMEIJER