nauwkeuriger en meer beschouwend dan de brieven die voor ons liggen.
De brieven van de kapitein vertonen onvolkomenheden, maar zij zijn
openhartig en actueel, zelfs na 438 jaar.
Noten
1. De Spaanse titel van deze tekst luidt: FLANDES. Capüulos de cartas escritasporun
capitdn que estd en el campo sobre Harlem a un amigo suyo, de diversas datas, desde
22 deDiciembre a 10 deEnero. (Flandes', Vlaanderen, was destijds de algemene
benaming voor de Spaanse Nederlanden)
2. De Spaanse titel van deze bronnenpublicatie luidt: Colección de Documentos
Inéditospara laHistoria de Espana (codoin, de gangbare bronaanduiding. In
de tekst van dit Nederlandstalige artikel wordt verwezen naar 'de Collectie').
De Collectie is in de jaren 1842-1895 door de Academia de la Historia te Madrid
uitgegeven en bestaat uit 113 delen.
3De brief van de Spaanse kapitein die bij Haarlem gelegerd was, en waarvan de
Nederlandse vertaling in dit artikel te lezen is, is opgenomen in deel 75 van de
Collectie (75:161-167).
De Collectie bevat nog twee andere teksten van de kapitein: handelend over de
periode 12 januari -24 januari 1573 (75:169-175), en over de periode 25 januari -10
februari 1573 (75:176-180).
4. Fernando Alvarez de Toledo y Pimentel, 111 duque de Alba (derde hertog van
Alva), 1507-1582, gouverneur-generaal van de Nederlanden van 1568 tot 1573.
Opperbevelhebber van het Spaanse leger in de Nederlanden.
Fadrique Alvarez de Toledo y Enrfquez de Guzman (1537-1585) was de tweede
zoon van de hertog van Alva. Om gezondheidsredenen had Alva zijn zoon
Fadrique afgevaardigd om het leger naar Holland te voeren. Na de dood van zijn
vader in 1582 werd don Fadrique de vierde hertog van Alva.
5. Haarlem werd het 'kerkhof der Spanjaarden' genoemd. Deze uitdrukking werd
gebruikt door de Gaspard de Coligny, leider van de Franse Hugenotenpartij,
vanwege het feit dat er tijdens het beleg ruim 8000 Spanjaarden waren
gesneuveld.
6. codoin 75:242. Afschrift van een handgeschreven brief van Estéban Ibarra
vanuit het kamp bij Haarlem aan secretaris Albórnoz, gedateerd 12 juli 1573.
7. J. Buisman, Duizend jaar weer, wind en water in de Lage Landen, deel 3:1450-1575,
Franeker 1998.
8. Johannes Arcerius (1538-1604), Historie ende een waerachtig verhael van al die
dinghen diegheschiet sijn, van dach tot dach, in die lofweerdichste ende vermaerste
Stadt van Hollandt, Haerlem ghenoemt, in dien tijt als die vanden Hertoge van Alba
beleghert was.
BARBARA KOOIJ 29