Het gevelbeeld van St. Antonius van Padua verdween naar de opslag
in de Waarderpolder. In 2011 is het beeld weer geplaatst. Niet langer in de
open lucht, maar veilig achter een glazen venster kijkt Antonius weer als
vanouds uit over de stad. En zodra het donker wordt, gaan rond het beeld
kunstzonnen op, zodat de patroonheilige van verloren voorwerpen, vrou
wen en kinderen altijd in het licht staat. Was men in vroeger eeuwen iets
kwijt, dan gold het als zeer raadzaam deze sint aan te roepen. Wie weet,
helpt dit nu nog altijd.
Zijlvest 29 - De Raakspoort
De straat De Raaks is van oorsprong een waterloop. Door de stadsuitbrei
ding in de 15de eeuw kwam het Raaksgebied binnen de stad te liggen. Op
de kruising van De Raaks met de nieuwe stadsgracht (de Leidsevaart),
werden twee torens gebouwd die met een ketting (een 'raaks') over het
water een waterpoort vormden. Halverwege de 19de eeuw werd de stads
muur afgebroken en in 1866 werden de Raakstorens gesloopt. Tot 1880
werden diverse grachten in het Raaksgebied gedempt (de Raaks in 1868).
Hierdoor zijn o.a. de straten Keizersstraat en Wilhelminastraat ontstaan.
In 1885 bouwde The Imperial Continental Gas Association (icga) een
fabriek op het terrein tussen Vestesteeg, Voldersgracht en de stadsgracht.
Deze gasfabriek leverde aan heel Haarlem energie. In 1902 beëindigde de
gemeente de overeenkomst met de fabriek en werd deze gesloopt.
Op het terrein van de gesloopte gasfabriek zijn vanaf 1906 drie scholen
gebouwd. De hbs-b aan de Oude Zijlvest 27, de mulo aan de Jacobstraat 2
en de hbs-a aan de Zijlvest 25a. Alle naar ontwerp of onder supervisie van
ir. L.C. Dumont, directeur Openbare werken van 1902 tot 1927. Daarnaast
zijn er op het terrein twee kerken met hun bijgebouwen gebouwd.
Herbestemming van de gebouwen en het terrein was sinds 2000 aan de
orde. Na een lange strijd over wel of niet slopen van de hbs-a is de school
toch afgebroken. Wel werd besloten dat de ornamenten behouden moes
ten blijven en liefst binnen het Raaksproject weer een plek moesten krij
gen. Het nieuwe gebouw ontworpen door architect Peter Wilson is gerea
liseerd op de hoek van de Raaks en de Zijlvest. Het is een multifunctioneel
gebouw en huisvest naast de gemeentelijke kantoren met publiekshal
ook een bioscoop. Omdat het gebouw als een blok met een straatje er door
is ontworpen ontstonden meerdere gevels waarin de ornamenten konden
worden opgenomen. Omdat ik zowel ontwerper bij Stedelijke Projecten
als voorzitter van de Stichting Geveltekens Vereniging Haerlem ben kreeg
HAERLEM JAARBOEK 2011
