Twee portretjes door Jan de Bray
Jan Salomonsz de Bray (Haarlem ca. 1627 - Haarlem 1697) was een belang
rijk historieschilder en behoorde samen met Frans Hals (Antwerpen
ca. 1582/83 - Haarlem 1666), Johannes Cornelisz Verspronck (Haarlem ca.
1601/03 - Haarlem 1662) en Pieter Soutman (Haarlem 1593/1601 - Haarlem
1657) tot de belangrijkste portretschilders in Haarlem in de zeventiende
eeuw.1) Van hem zijn verschillende groepsportretten bekend, zoals de
Regenten van het Armekinderhuis en Regentessen van het Armekinderhuis uit
1664 en de Regenten van het Pest-, Leproos- en Dolhuis en de Regentessen van
het Pest-, Leproos- en Dolhuis uit 1667 in het Frans Hals Museum en een aan
tal portretten van personen die behoorden tot de Rooms katholieke elite
van Haarlem.
Onlangs doken op een veiling in Parijs twee kleine familieportret
ten op van de hand van Jan de Bray.2' Volgens het opschrift op de achter
zijde van de originelen zou de man Jacobus van Vaerle voorstellen op de
leeftijd van 22 jaar en zou het andere volgens het opschrift in hetzelfde
handschrift de beeltenis zijn van Elisabeth van Vaerle oud 19 jaar. Het
handschrift op de achterzijde kan men dateren in de eerste helft van de
negentiende eeuw. Een persoon van een veel latere generatie heeft hen al
dus geïdentificeerd, waarschijnlijk omdat hij over informatie beschikte
dat zij tot zijn voorouders behoorden. Helaas is in de catalogus van de vei
ling in Parijs over de herkomst van de portretten geen enkele informatie
bekend gemaakt behalve dat zij uit onbekend Frans privé bezit ter veiling
werden aangeboden. Via de herkomst kunnen we de identificatie dus niet
bevestigd krijgen. Indien we ervan mogen uitgaan dat degene die de in
scriptie heeft geschreven over de correcte informatie beschikte, dan is
het de moeite waard om meer over deze Jacob en Elisabeth van Vaerle te
weten te komen. Het rijke Noord-Hollands Archief bood een schat aan in
formatie.
Jacob van Vaerle werd geboren in Haarlem in 1640. Zijn doop is ge-
64
PIETER BIESBOER
