Een Ruigrok typerende afspraak was dat de stichting pas na zijn over
lijden bekend zou worden gemaakt. Ruigrok wilde hiervoor tijdens zijn
leven geen dank ontvangen. Wat de adviseurs en Ruigrok hebben uitge
wisseld over de economische collaboratie en de nasleep daarvan is niet
bekend. Een feit is wel dat zij er nadrukkelijk bij hem voor hebben ge
pleit een stichting in het leven te roepen, opdat de naam Jan Ruigrok zou
voortleven en blijvend zou worden uitgesproken nadat hij zijn levens
lange psychische gevangenis achter zich zou hebben gelaten. Een funda
ment voor eerherstel.
Verantwoording
Bij de samenstelling van de geschiedenis van Jan Ruigrok heb ik naast de
gegevens uit het Nationaal Archief vooral geput uit de herinneringen van
Ger Leliveld. In een viertal lange gesprekken heeft hij veel over het leven
van Ruigrok verteld. Ik ben hem zeer erkentelijk voor zijn medewerking.
Over het oorlogsverleden was Leliveld slechts bekend dat Ruigrok enke
le maanden gevangen zou hebben gezeten. In het bedrijf werd niet over
het oorlogsverleden gesproken, hetgeen bevestigd werd door Jan Opstal,
de enige hoogbejaarde werknemer uit de Ruigroktijd die ik heb kunnen
opsporen. Die periode bleek bijkans verdwenen onder het stof van de
geschiedenis. Ook bij de Ruigrok Stichting was men hiervan niet op de
hoogte. Buiten de genoemde bronnen zijn er nauwelijks gegevens te vin
den, hetgeen niet verwonderlijk is gezien het leven dat Jan Ruigrok leidde.
Uit het cijfermateriaal dat over de omvang van de economische colla
boratie is bijeengezocht kan worden vastgesteld dat het vermogen van de
J.C. Ruigrok Stichting niet voortkomt uit de oorlogstijd, maar dat de ba
sis daarvoor is gelegd met de winsten uit Arabische orders in de jaren 70.
Ik heb dankbaar gebruik gemaakt van de commentaren op de tekst van
Ger Leliveld, Jayand Achterberg, Charles Beke, Lex de Koning, Jolijt Leu-
sink, Joggli Meihuizen, Merlijn Ramondt en Wim Wilhelm.
Noten
Lou van Emmerik en Jet Slagter, De Firma Ruigrok in Vogelenzang, in Ons
Bloemendaal, 20ste jaargang, nummer3, Herfst 1996.
P.J. Ham, Vogelenzang, Een eigenzinnig dorp in de gemeente Bloemendaal, Haarlem
2006.
Tenzij anders vermeld zijn onderstaande gegevens over de economische
JOOP RAMONDT