mmjm hot EKwmitmm mw
^}A.WATf
„WILHELMINA"
HETBESTE
VlANO/^
BRON
HET -e
BRONGEBOUW MET PARK.
Reclame voor het Brongebouw en voor de twee soorten water die het bedrijf
verkocht: Staalwater uit de Wilhelminabron en Tafelwater uit de Hollandiabron.
Beide waters kwamen echter uit dezelfde grond in de Haarlemmermeer. (Collectie
Noord-Hollands Archief, Bibliotheek)
ging dicht bij de zee, en had de stad het juiste aantal inwoners om niet
te druk of te rustig te zijn voor de kuurgasten.2' Toch wisten de onderne
mers nooit een succesvol bedrijf te maken van de nieuwe n.v.
Desondanks is de geschiedenis van de Maatschappij wel zeer interes
sant. Hoe kwamen de initiatiefnemers er bij om plotseling een kuuroord
- een vrij on-Hollands plan - op te willen richten in de stad? Hoe zorgden
ze ervoor dat er genoeg promotie was om toeristen te trekken naar het
Staalbad? Lukte het om toeristen te trekken en daarmee het culturele en
economische klimaat te verbeteren? Wat leert het kuuroord ons over de
sociale verhoudingen van bezoekers? Te verwachten is dat de gemeente
een dergelijk initiatief omarmde; maar was er eigenlijk wel genoeg draag
vlak om een instelling als deze te behouden? In dit artikel zullen al deze
vragen centraal staan. Over de geschiedenis van het Brongebouw en de
Maatschappij tot exploitatie van Staalwaterbronnen is nog maar weinig
RUBEN DANIELS 85
