l
moest ondergaan. De bordeelhouder diende erop toe te zien dat de werk
neemsters verschenen bij de controles. Tot slot mocht de eigenaar van het
huis van plezier een prostituee, die om welke reden dan ook had besloten
de stad te verlaten en zich uit te laten schrijven, niet tegenhouden. Op een
overtreding van een verordening stond een geldboete of gevangenisstraf.
De burgemeester kon een bordeelvergunning afgeven of beslissen om
een dergelijk pand te sluiten als het niet aan de regels voldeed. Toch blijkt
in de praktijk dat de handhaving niet altijd streng volgens de regels van
de verordening verliep. De vraag van Cornelia Winkelaar-Hermans in
1868 om een bordeel te openen in de Berckenrodesteeg werd bijvoorbeeld
volgens de regels afgewezen, omdat er in de nabije omgeving een school
gevestigd was. Maar tegen dezelfde richtlijnen in kreeg ze wel toestem
ming om een bordeel in de Pieterstraat te openen, niet ver van de Jans-
kerk. Hetzelfde gold voor de vier bordelen in de Appelaarstegen, waar een
Waalse en een Rooms-katholieke kerk, de synagoge en een stadsschool in
de nabije omgeving waren gevestigd.10' Wellicht had deze besluitvorming
te maken met het feit dat in de Pieterstraat al eerder een bordeel was ge
vestigd. Continuering van bordelen in dezelfde buurten kan er een reden
voor zijn geweest, dat in de jaren zestig en zeventig alle legale bordelen
zich concentreerden in het oude centrum van de stad, achter de Grote
Markt. Behalve dat het vestigingsbeleid niet altijd volgens de regels ver-
j ÖOBKJB
Prostitutieboekje van Jo
hanna Cornelia Willeke,
1859. (Noord-Hollands
Archief)
WILMA VAN DEN BRINK 137
