liep, deed de gemeente ook weinig aan de overlast die de bordelen veroor
zaakten.
Als liberaal duldde Jordens, die gedurende het grootste deel van de
tweede helft van de negentiende eeuw burgemeester van Haarlem was,
dan ook weinig inmenging op dit gebied. Klachten van buurtbewoners
over de 'schandelijke en ergerlijk toneelen' bij de bordelen in de Appe-
laarstegen in 1864 werden door hem als onbewezen verklaard. Ook het
verzoek van 22 buurtbewoners om de desbetreffende bordelen op te hef
fen werd terzijde geschoven, evenals klachten een jaar later over het bor
deel bij de kazerne aan de Koudenhorn.11' Wellicht was de achterliggende
reden voor deze afwijzingen ook praktisch van aard: door nauwelijks te
investeren in een politiekorps was het bijna onmogelijk om op te tre
den tegen de overlast. In i860 moest Haarlem, een stad die bijna 28.000
inwoners telde, het doen met vijftien agenten die overdag dienst had
den en twee groepen van 23 mannen die elkaar om de nacht afwisselden.
De zwaarte van het werk, in combinatie met de lage lonen, maakte deze
Tabel 1: Bordelen met eigenaren en ingeschreven inwonende prostituees
Adres
Bordeelhouder
Jaren
Totaal aantal
inschrijvingen
Gemiddeld aantal
inschrijvingen
perjaar
Koudenhorn 459
Emke Pekelaar (Van Wamelen)
1861 -1872
54
4,9
Wijde Appelaarsteeg 915
Anna Elisabeth Müller (Cremers)
Hermina Maria Henriëtte Schroder
1862-1872
1872
43
4,3
Pieterstraat 212/211
Cornelia Hermans (Winkelaar)
1868-1900
161
5,0
Nauwe Appelaarsteeg 895
Jan Bosch
Maria Spitsbergen
1864-1874
1874
21
2,1
Nauwe Appelaarsteeg 902
Catharina Kloover
1866-1870
7
1,8
Wijde Appelaarsteeg 928
Riefje Rebecca Hangjas
1869-1876
3
0,4
Ravensteeg 453
Anna Catharina Zedel (Boudijn)
Catharina Steijn
Johanna Maria Calff
1863-1871
1871
1873
8
1,0
Pieterstraat 183a
Adriana de Vries
1868
1
1,0
Gegevens ontleend aan: nha, Gemeentebestuur, 1813-1957, inv.nrs. 521 en 522 (beschikkingen burgemeester) en inv.nrs. 2701-
2704 (dienstboderegisters). De hoge nummering van de huizen heeft te maken met het feit dat tot 1876 de huizen per wijk
werden doorgenummerd. Vanaf 1876 is de doornummering per straat. De meeste van deze panden zijn inmiddels gesloopt.
138 HAERLEM JAARBOEK 2013
