het jaar 1872.18' Dan besluit het echtpaar om terug te keren naar de hoofd
stad. De precieze reden hiervoor wordt nergens aangegeven. Anna doet
haar bordeel over aan een van haar prostituees, Hermina Maria Henriet-
te Schroder, die voor Anna in 1866 en 1868 had gewerkt.19' De opvolgster
weet echter het succes van Anna niet te evenaren, want er worden geen
nieuwe prostituees ingeschreven op dit adres.
Behalve in de Appelaarsteeg was er een ander succesvol bordeel in de
buurt gevestigd; op de Koudenhorn bij het Spaarne. Het werd geleid door
Emke Pekelaar. De in Hoorn geboren Emke komt in de jaren vijftig in
Haarlem wonen. Daar krijgt ze in 1855 een zoon en in 1859 een dochter. De
kinderen worden erkend door Bastiaan van Wamelen door het huwelijk
met Emke in i860.20' De uit 's-Hertogenbosch afkomstige Bastiaan ver
dient zijn geld in die periode als fabrieksarbeider, maar al snel verandert
hij van beroep en wordt tapper in de Noorder Schoolsteeg. In hetzelfde
jaar verhuist het gezin naar de Koudenhorn en wordt Emke bordeelhoud
ster. De locatie is door het echtpaar goed uitgekozen, want in dezelfde
straat aan het Spaarne is ook het garnizoen gestationeerd, waarvan de
soldaten graag gebruikmaken van de diensten in het bordeel. Het echt
paar kan rekenen op klandizie en daarmee vaste inkomsten. Het bedrijf
blijft in trek, ook nadat het in 1868 een maand wordt gesloten vanwege
een uitbraak van cholera.21' In tegenstelling tot het zakelijk succes, ver
loopt het privé tussen de echtlieden minder voorspoedig.
Bastiaan moet zich in 1870 verantwoorden voor de arrondissements
rechtbank, omdat hij volgens twee getuigen zijn hoogzwangere vrouw
tweemaal in de buik getrapt had. Een prostituee die tussenbeide was ge
sprongen en met haar arm Bastiaan probeerde tegen te houden, moest
het bekopen met een middelvinger waarop Bastiaan tot bloedens toe
had gebeten.22' Het ongeboren kind overleefde de mishandeling en kwam
enkele maanden na de veroordeling van Bastiaan op de wereld. Na Basti-
aans vrijlating besluit het echtpaar een periode uit elkaar te gaan. Basti
aan gaat met drie kinderen in zijn geboortestad 's-Hertogenbosch wonen.
Emke sluit haar bordeel en vertrekt met haar twee dochters naar Amster
dam.23' Daarna gaat ze in 1873 naar Den Helder waar Bastiaan met de an
dere kinderen hen een half jaar later weer opzoekt en het gezin herenigd
is. Emke is Haarlem echter nog niet vergeten.
In 1874 probeert ze terug te keren. Ze vraagt een vergunning aan om
een bordeel te openen aan de Nauwe Appelaarsteeg 894, naast dat van
collega Jan Bosch. Bosch had een paar maanden eerder bij de gemeente
een aanvraag ingediend om zijn bordeel te verhuizen naar dit adres. Maar
WILMA VAN DEN BRINK 143