daardoor beter. Het plan voor het Ripperda-terrein stuitte vanaf het be
gin op weinig bezwaren bij de werkgroep. Plannen voor het EBH-terrein
in de Waarderpolder en het voormalige Expeditieknooppunt (ekp) langs
de spoorlijn aan de Westergracht bleven tot in 2013 in goede voornemens
steken, overigens in beide gevallen niet door gemeentelijk falen maar
door onwil of onmacht van de eigenaren.
Maar er bleef voor de werkgroep en de Vereniging Haerlem nog genoeg
werk over. Hoe elk van deze plannen te beoordelen? Bij monde van de
voorzitter, Wim van Luyken, verzocht het bestuur de werkgroep, mede
op grond van de ervaringen met de Appelaar, na te denken over algemene
en fundamentele criteria om plannen te toetsen, een handvest, om het
ad-hockarakter en de subjectiviteit van veel discussies over de plannen
terug te dringen. Dat was voor de werkgroep aan het begin van de nieuwe
eeuw een stimulerende uitdaging.
Een handvest voor 'de ideale stad'
Om de vraag van het bestuur te beantwoorden begon de werkgroep eind
2001 een nieuw langlopend project, dat de werktitel meekreeg 'De ideale
stad', welke titel het nooit meer is kwijtgeraakt. Dat leverde - vertraagd
door de hectiek van lopende gebeurtenissen - in maart 2005 een door het
bestuur aanvaarde nota op: De ideale stad. Een Handvest voor behoud, sloop
en nieuwbouw in de historische stad. Het handvest bestaat uit tien Gouden
Regels, die in principe gelden voor elke historische Europese stad. Daar
naast bevat het twaalf direct toepasbare toetsingscriteria ter beoordeling
van een gebouw of gebouwen-ensemble. In een toelichting worden de
Gouden Regels toegepast op de Haarlemse situatie van dat moment. De
jaartentoonstelling in de Hoofdwacht, met de titel De veranderende stad
sloot aan bij het thema.
Het handvest is door de vereniging voorbeeldig omarmd. Het bestuur,
en in het bijzonder vice-voorzitter Nico Brink, organiseerde op 24 juni
2005 voor een gehoor uit het hele land een symposium in het Hodshon-
huis, zetel van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Weten
schappen. Na afloop van het symposium vond de presentatie plaats van
de tweede druk van de Architectuurgids Haarlem. Niet onder verantwoor
delijkheid, maar wel met medewerking van leden van de werkgroep.
In de Nieuwsbrief van september 2005 werd verslag gedaan van het
symposium; de Nieuwsbrief van december 2005 bevatte een uitneembare
bijlage van het handvest. In mei 2006 verscheen van de Gouden Regels,
188 HAERLEM JAARBOEK 2013
