2010 is over dit onderwerp een inventarisatie gemaakt van het tracé Zui
derhoutlaan (vanaf de grens met Heemstede) tot Houtplein.
Vanaf het einde van de negentiende eeuw was in heel Europa, naar het
voorbeeld van Parijs, stadsverfraaiing speerpunt van gemeentelijk be
leid (de beweging van de embellisement urbain). De verfraaiing betrof met
name de vormgeving en inrichting van straten en pleinen: de Stad als
Kunstwerk. Ook in Haarlem: de Wilhelminastraat is geïnspireerd door de
Parijse avenues. De Haarlemse Dreef is aangelegd naar het voorbeeld van
de Avenue des Champs Élysées in Parijs, als verbinding van de oude stad
met het stadsbos (Bois de Boulogne respectievelijk de Haarlemmerhout).
Die traditie heeft zich voortgezet tot 1940 (Leonard Springer was hierbij
in Haarlem een leidende figuur), maar is na de Tweede Wereldoorlog ab
rupt gestopt. De kennis erover en het gevoel ervoor zijn vrijwel verdwe
nen.
Maar wellicht is er een keerpunt. De openbare ruimte krijgt gelei
delijk meer aandacht bij het welstandstoezicht. In Haarlem is in 1929
een Schoonheidscommissie ingesteld, in 1995 vervangen door een Wel
standscommissie, die op haar beurt weer is vervangen door een Advies-
Een voorbeeld van zorgvuldige vormgeving van de openbare ruimte: Houtplein en
Dreef in i960. (Noord-Hollands Archief, collectie Kennemerland)
198 HAERLEM JAARBOEK 2013
