De beerput van Haarlem
Archeologie in Haarlem
De bewoningsgeschiedenis van Haarlem beslaat een periode van 56 eeu
wen. Voor een klein deel van die geschiedenis bestaan er historische en
iconografische bronnen. Maar papier en beeld vertellen lang niet alles,
zeker niet als het gaat om het leven van alledag. Archeologisch onderzoek
reconstrueert en duidt het verleden en levert in nog steeds toenemende
mate essentiële aanvullingen op het verhaal van onze stad. De archeolo
gische wetenschap doet dat aan de hand van onderzoek naar in de bodem
bewaarde sporen en resten van menselijke bewoning vanaf het eerste be
gin, en de context waarin zij zich bevinden.
De ondergrond van Haarlem herbergt talrijke sporen en vondsten die
de ontwikkeling van de menselijke bewoning vanaf de prehistorie tot en
met de hedendaagse tijd vertellen.
Dit artikel beoogt te laten zien binnen welke kaders dat archeologisch
onderzoek de afgelopen decennia heeft plaatsgehad, wat het zoal heeft
opgeleverd en wat het nog zou kunnen opleveren.
De gebruikte voorbeelden richten zich met name op het onderzoek
waarbij informatie aan het licht is gekomen waarover andere bronnen
zwijgen.
Afhankelijk van welwillendheid
Met een stadsarcheoloog en een opgravingsvergunning kon de gemeente
vanaf het begin van de jaren '80 van de vorige eeuw zelfstandig archeolo
gisch onderzoek uitvoeren. In het begin was het onderzoek veelal afhan
kelijk van de welwillendheid van de initiatiefnemers van infrastructu
rele projecten om onderzoek toe te staan. Gelukkig boden in het laatste
decennium van de vorige eeuw het Europese cultuurverdrag1' en aanslui
tend de aanloop naar de nieuwe Wet op de archeologische monumenten
zorg2' meer mogelijkheden om onderzoek af te dwingen en werd er veel-
9
ANJA VAN ZALINGE
