bruikt voor het weiden van vee.5' Op vier locaties aan de Kokstraat en t
Krom is er gelegenheid geweest om kleine putten te graven en onderzoek
te doen.6' In deze putten kwamen, naast de ophogingslaag, beerputten en
restanten van funderingen aan het licht. Het vondstmateriaal dateert de
ophogingslagen in de veertiende eeuw.
Op een terrein aan 't Krom konden diverse ophogingslagen worden
onderzocht. Aan de hand van het vondstmateriaal zoals bot, aardewerk,
textiel, hout en leer, werden deze lagen gedateerd in de periode 1350-1375,
met een accent tussen 1350-1360.7' Het is niet heel intensief bewoond ge
weest want het eerstvolgende spoor daarna dateert uit de zestiende eeuw.
Op basis van het profiel van de sleuf en grondboringen kon de opbouw
van de bodem tot 3,5 meter beneden het maaiveld worden geregistreerd.
De onderste laag bestond uit zand, daar boven op was een laag veen en ten
slotte een dikke kleilaag, de klei van Bakenes. Op deze klei lag het opho
gingspakket. Dit pakket was een mengsel van zand, veen, hout, klei, mest,
puin en stadsafval. Voorheen ging men ervanuit dat de ophoging bestond
uit slib van het Spaarne.
Aan de Kokstraat stond een huis waarvan is gebleken dat het is ge
bouwd op een laag zand, net naast de ophogingslaag van veen. De oriën
tatie van het huis heeft in dit geval te maken met de aanwezigheid van
twee verschillende lagen in de ondergrond. Zou je het huis op beide la
gen funderen, dan is verzakking onvermijdelijk door de ongelijke draag
kracht. Het huis is kort na de ophoging gebouwd. Op een ander plaats in
de nabijheid, aan 't Krom, is in een van de ophogingslagen een mogelijke
versteviging aangebracht, twee horizontaal liggende rieten matten van
drie meter lang.8'
Ook onderzoek naar het pottenbakkersafval dat in het Burgwalgebied
en in de Frankestraat is gevonden toont ons niet alleen iets over de locatie
zelf, maar ook over de stad in haar geheel. Grote hoeveelheden fragmen
ten van baksels en misbaksels wijzen op de locaties van pottenbakkersbe-
drijven. Maar ze geven ook waardevolle informatie over de ontwikkeling
van de techniek van het pottenbakken en de toename van de welvaart in
de stad.
Aanvankelijk worden namelijk vooral kookpotten geproduceerd, maar
vanaf de dertiende eeuw wordt ook steeds meer luxe aardewerk vervaar
digd. Zo werd bijvoorbeeld in de pottenbakkerij in de Frankestraat in de
loop van de dertiende eeuw 'hoog versierd aardewerk' gemaakt. Haarlem
is tot nu toe het enig bekende productiecentrum van dit materiaal in het
graafschap Holland.9'
HAERLEM JAARBOEK 2014
