dragers en processiegangers. De takjes werden ook wel op of in het graf
gelegd of men plantte rozemarijnstruiken nabij het graf. Naast de symbo
liek vormde het verbloemen van de ontbindingsgeur van het lichaam ook
een belangrijke reden.
Isotopen onderzoek
De skeletten leveren een interessante kijk op middeleeuws Haarlem. Be
halve geslacht, leeftijd bij overlijden, lichaamslengte, ziektes en gezond
heid rijst ook de vraag waar deze mensen vandaan kwamen. Waren het
mensen die geboren en getogen waren in Haarlem en omgeving of kwa
men ze wellicht van verder weg? En is er wellicht iets te zeggen over in
hoeverre de status van Haarlem als handelscentrum en bedevaartsoord
invloed had op de samenstelling van de bevolking?
Die vragen kan men trachten te beantwoorden op basis van isotopen
onderzoek. Dit onderzoek is een chemische analyse van beenderen die het
mogelijk maakt om te bepalen waar de voeding van mensen uit bestond.
Op basis daarvan kan men afleiden uit welke regio in de wereld men af
komstig is. Vooral tandglazuur, heel hard qua samenstelling, slaat kool-
stof- en stikstof elementen eeuwenlang op. Het glazuur van dit gebitsele
ment mineraliseert in de eerste drie levensjaren. De strontiumratio zoals
ze dat noemen, vertelt waar het individu de eerste drie jaar van zijn of
haar leven heeft doorgebracht.
Bij het onderzoek is gekeken naar de ratio van strontium in het tand
glazuur van veertien individuen en deze zijn vergeleken met de ratio in de
regio Haarlem.20' Bij twee mannen en één vrouw kwam die kust-ratio niet
overeen, ze zijn niet in Haarlem geboren!
Blaassteen, aange
troffen bij het skelet
van een jonge vrouw.
De blaassteen is
waarschijnlijk mede
doodsoorzaak. De
afmetingen zijn circa
9 x 7,5 cm.
HAERLEM JAARBOEK 2014
