er via een achterdeur ingeslopen.22' De meer prominente rol van schout
en schepenen betekende ook het eind van de afhankelijkheid van een kla
ger om een proces te voeren. Dat zien we wel terug in het Haarlemse keur
boek van 1390: '...alle grote broken die tgerecht vernemen can... dieften,
moerde, vrouwencrachte,...den luden savonts ghewelt te doen... of ander
quade feite, sel tgherecht... tot hore proeve staen...' zo staat het in keur
123. Hier komt geen klager meer aan te pas, het gerecht gaat zelf op on-
Het geforceerd toedie
nen van water was een
van de manieren om
iemand tot praten te
dwingen. De beul en
een knecht doen het
werk, de klerk maakt
een verslag of zit klaar
om informatie op te
schrijven, de schout of
baljuw is de leidende
figuur, geflankeerd
door twee schepenen
die moeten toezien dat
de 'patiënt' geen blij
vende schade oploopt.
Uit: Practycke ende
handbouck in criminele
zaekenetc., vanjoos de
Damhouder. Anastati
sche herdruk naar de
Leuvense editie van
1555, ed. J. Dauwe en
J. Monballyu, Roese-
laere, 1981.
Van pyncne.
MAARTEN MÜLLER
