getuigschrift van een dienstdoende priester. Bergen en 's-Gravenzande
in Holland lagen bijna om de hoek voor de licht gestraften, maar Rome
en Santiago de Compostella waren bestemmingen voor zware maar uit
eindelijk vergeeflijke misdaden. Het Haarlemse contingent was niet in
drukwekkend te noemen. Uit Gouda en Mechelen bijvoorbeeld zijn onge
veer uit deze decennia aanzienlijk grotere aantallen te melden, meer dan
vijf keer zo veel, terwijl Amsterdam hetzelfde lage gemiddelde kende als
Haarlem.36' Ook bij deze straf hadden de stadsgerechten blijkbaar zo hun
voorkeuren.
De vijftiende-eeuwse schoutsrekeningen verschillen qua opzet niet
van hun voorgangers, en zijn eveneens dikwijls incompleet. De rekening
van Geryt Jan Dirc Tymansz (nov. 1459-nov. 1460) is een mooi voorbeeld
van een gaaf exemplaar: in totaal 120 keurig in rubrieken verdeelde boe
ten en dadingen zijn opgelegd, plus nog een viertal confiscaties.31 In on
geveer de helft van alle gevallen ontving deze schout aanzienlijk minder
dan hij zou kunnen eisen, meestal met de armoede van de dader als ar-
Een zware straf was een bedevaart naar Rome. Afgebeeld is de oude Sint Pieter op
een tekeningvan Maarten van Heemskerck, ca 1530. (Collectie Albertina Graphische
Sammlung Wenen)
50 HAERLEM JAARBOEK 2014
