huurders van woningen konden geen nieuwe bewoners meer vinden en
de leegstand werd groot. De verkoopprijzen van woningen daalden be
duidend. Omdat de eigenaars de verponding en andere belastingen op de
lege woningen niet meer konden betalen verzochten zij hun panden te
mogen slopen De vergunningen daartoe werden meestal verstrekt. Het
stadsbestuur was wegens wanbetalingen eigenaar van een aantal van die
panden geworden maar kon die evenmin kwijt. Soms gaven zij een bur
ger op diens verzoek zelfs toestemming om zo'n leeg pand te bewonen,
mits hij dan wel de belastingen betaalde.70' Over huur werd niet meer ge
sproken.
In de periode 1734-1807 werden in Haarlem 1214 percelen gesloopt,
vooral in de randgebieden van de stad.71' In het hoofdmanschap tt wer
den tussen 1774 en 1806 128 woningen afgebroken, waarvan de helft in
de jaren 1806-1809.72' Soms verdween een heel rijtje huizen zoals bijvoor
beeld in de Bereidersstraat, maar meestal ging het om enkele individuele
woningen zodat het straatbeeld steeds meer gaten vertoonde.
Na 1809 ging de sloopwoede nog door. Van augustus 1812 tot mei 1813
verdwenen er in heel Haarlem nog eens 235 huizen.73'
In 1732 werden er in heel Haarlem 7.963 woningen geteld. Bij de volks
telling van 1829 was dat aantal bijna gehalveerd: 4.057.74> In de leeggeko
men ruimten vond men grasvelden waar linnengoed werd gebleekt of te
drogen gelegd en waar geitjes en ander vee graasde.75' Pas in de tweede
helft van de negentiende eeuw begon nieuwe bebouwing in het Raam-
kwartier.
Noten
Alle archiefcitaten betreffen bescheiden uit het Noord-Hollands Archief (nha)
te Haarlem.
F.A.M. Messing, Werken en leven in Haarlem, Amsterdam 1972, p. 2.
Stadsarchief van Haarlem (sah) 1573-1813, toegang3993, invnr. 325, folio 271.
sah 325,274.
SAH 325, 276VO.
SAH 1665, IOVO.
F. Allan, Geschiedenis en beschrijving van Haarlem, Haarlem 1874, deel I, p. 18.
sah 326,32 (28 aug 1610).
Kerkenraad van de Nederlands-Hervormde Gemeente te Haarlem 1578-1935,
toegang 1551invnr 19,8 mei 1610.
sah 1666,113VO-117VO.
JAAP TEMMINCK
