Ten Geleide Beerputten, een onbekende schilder, boeten en lijfstraffen, het Raam- kwartier, een bedieningsdoosje, een beeldhouwer in de Bavo en de restau ratie van de andere Bavo, dat zijn enkele ingrediënten voor het jaarboek 2014, dat daarmee opnieuw laat zien hoe rijk en gevarieerd de geschiede nis van Haarlem is. De oudste tekenen van leven in een bewoond Haarlem zijn vooral te vinden onder de grond. Het zijn de op het eerste gezicht onsmakelijke beerputten van destijds die vaak archeologische schatten bevatten. Anja van Zalinge, de stadsarcheoloog, beschrijft opgravingen en vondsten op een groot aantal locaties in de stad. Uit het overzicht valt veel te leren over de historische ontwikkeling van Haarlem. Het verhaal sluit aan op haar artikel 'Op de Haarlemse strandwal' in het jaarboek 2012. Hoe wreed was de middeleeuwse strafrechtspraktijk? Maarten Müller schetst de toepassing van het strafrecht in die periode en concludeert dat die praktijk in Haarlem wel vrij hard was, maar niet bijzonder wreed. Hij nuanceert daarmee het doorJohan Huizinga naar voren gebrachte beeld van de slechte reputatie van het middeleeuwse strafrecht. Aan het eind van de zestiende eeuw raakte Haarlem binnen de wallen vol door de groei van het inwonertal. De burgemeesters wandelden nog eens uitvoerig door de stad maar vonden onvoldoende bouwgrond. Jaap Temminck beschrijft hoe toen een eerste vorm van stadsplanning ont stond. Er werd een nieuw woongebied op de Ramen ontworpen, met ook een kerk en een stadspoort. In 2014 kreeg het Frans Hals museum een zilveren bedieningsdoosje uit 1648. Dat werd gebruikt om de hostie en het oliesel te bewaren. Het was gemaakt door Gerrit Pietersz. Pauw, die in de tweede helft van de ze ventiende eeuw in Haarlem woonde en werkte. Pieter Biesboer beschrijft het prachtige doosje en laat ons meer weten over de weinig bekende zil versmid. Je ziet op internet een zeventiende-eeuws eeuws schilderij voorbijko-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 2014 | | pagina 9