BUITENLAND.
BINNENLAND.
Pruissische huis van afgevaardigden werd
door Dr. Franz daar over eene interpellatie
gedaan en gewezen op het onverantwoor-
delijke van de regeering of de betrokken
autoriteiten om op deze wijze de Katholieke
bevolking te grieven door de ontwijding van
hetgeen de Katholieken het dierbaarste en
heiligste is. Ook de heer Windhorst sprak
in deze zaak met zeer sterke bewoordingen
vooral omdat het antwoord van den Minis
ter op de interpellatie alles behalve vol
doende was en deze, naar het scheen den
politie beambte verontschuldigde en in be
scherming nam. De justitie zal verder de
zaak onderzoeken, maar hiermede kan het
gebeurde niet ongedaan worden gemaakt.
In de fransche kamer zijn nog vrij on
stuimige debatten voorgevallen over het
voorstel om eene algemeene amnestie te
verleenen aan de personen die deel heb
ben genomen- aan gruweldaden der Com
mune. Dat bij die gelegenheid de ver
schillende partijen elkander allerlei lieflijk
heden naar het hoofd hebben geworpen,
spreekt als van zelf. Intusschen wil de re
geering van geen amnestie wetenmaar heeft
belooft het recht van gratie in den meest
uitgebreiden zin in toepassing te zullen
brengen, en is deze kwestie derhalveafge-
loopen. Nog is de afgevaardige Rouvier het
onderwerp van vele gesprekken. Genoemde
heer wordt n. 1. beschuldigd van zeer on
zedelijke handelingen, tegen over jeugdige
meisjes en ofschoon hij alle schuld blijft
ontkennen, houdt de vader van het meisje
de beschuldiging vol en zal dus over die
zaak eene instructie geopend worden.
Het schijnt de Spaansche regeering ernst
te zijn met de opheffing des fueros in de
de Noordelijke provinciën des rijks; dat
die opheffing echter niet zonder heftigeu te
genstand zal kunnen plaats hebben, schijnt
evenzeer zekeralthans voor zoo verre
Biskaije betreft. Men spreekt er dan ook
van dat de garnizoenen in die provincie,
vooral St. Sebastiaan verstrekt zijnomdes
gevorderd alle oproerige bewegingen met
kracht tegen te kunnen gaan.
In Belgievooral in Antwerpen is alles
weer in rep en roer naar aanleiding van de
verkiezingen voor de Provinciale raden.
De liberalen zijn in de wolken over hun
Zegepraal te Antwerpen, waar hun candi-
daat een meerderheid verkreeg van 520
stemmenook te Nivelles behaalden zij de
zegepraal, te Namen echter, waar zij ze
ker op de overwinning hadden gerekend,
leden zij een nederlaag, zoo ook ineenige
plaatsen in Luxenburg. Deze uitslag krijgt
echter de meeste beteekenis met het oog
op de kamer-verkiezingen die den 15 Junij
moeten plaats hebben. Mochten de liberalen
te Antwerpen ook dan de overwinning
behalen, dan voorziet men den val van het
ministerie Malou-d'Aspremout Lijnden, dat
dan zeker plaats zou moeten maken voor
een liberaal ministerie. Dat de liberalen
vast op dien ommekeer rekenen kan men
opmaken uit het feit dat reeds nu de na
men worden genoemd van het nieuwe mi
nisterie. Dat is met recht de huid van den
beer verkoopen eer het beest gedood is.
Dat de kwestie over het kanaal van Ter-
neuzen, waarover wij later misschien ge
legenheid zullen hebben te spreeken, op
alle mogelijke wijzen wordt geexploiteerd
is een feit, en heeft veel invloed op de
verkiezingen uitgeoefend. Voor zoo verre
voor heden ons Overzicht.
GROEN VAN PRINSTERER.
Engeland.
Spanje.
Duitscbland,
GEMENGD NIEUWS.
Nederland heeft een zijner grootste zonen
verloren. Op den 19 Mei stierf in bijna 75
jarigen leeftijd MrGuillaume Groen vanPrin-
sterereen man die door allen hoog werd
gewaardeerd onverschillig of zij van zijne
partij waren of zijne gevoelens waren toege
daan, .of zij zijne vrienden of tegenstanders
waren. Op den 21 Aug. 1801 te Voorburg ge
boren, onderscheidde hij zich reeds op jeug
digen leeftijd door buitengewone geestesgaven
en verwierf hij reeds op 22 jarigen leeftijd
op eenen dag door twee dissertatiëndie hem
aan Leidëiis hoogeschool de graden van doctor
in de letteren en van meester in de rechten
de achting van de mannen van wetenschap zoowel
in ons land als daarbuiten. Koning Willem I
benoemde hem in 1827 tot referendaris bij
de Secretarie van Z. Ms. kabinet en in die be
trekking verwierf hij zich vooral die uitste
kende kennis van de vaderlandsche geschiedenis,
die hem vooral zoo algemeen bekend en be
roemd maakte.
Aan deze zijne lievelingsstudie wijdde hij
zich dan ook geheel en al toen hij tot het
ambtelooze leven was teruggekeerd en in 1827
verscheen in het eerste deel van zijne „Archi
ves de la maison d' Orange Nassau" de eerste
vrucht van zijn ijverig en scherpzinnig onder
zoek en dit beroemde werk zette hij onver
droten voort tot aan de voltooiing er van in
1861. Een werk dat meer onder het bereik
van een ieder viel en dat ook het meest de
populariteit van Groen van Pinksteren bevor
derde indien wij althans hier van popu
lariteit mogen spreken was zijn «geschiedenis
des Vaderlands."
Ook op staatkundig gebied heeft Groen een
rol gespeeld en wel het eerst in 1840toen
de grondwet van 1815 zou worden herzien.
Hoewel een vriend van Thorbecke, was hij toen
zeker een van de geleerdste en een der ge-
duchtste tegenstanders van de staatkunde van
Thorbeckewat echter niet belette dat beiden
elkanders groote verdiensten recht lieten ver
gelden. Later nog trad Groen andermaal in
de staatkunde op en wel van 18491857.
vooral echter deed Groen zich kennen in zijne
Nsderlandsche Gedachten en in zijne Parlemen
taire Studiën. Na nogmaals in 1862 in lands
vergaderzalen plaats te hebben genomen als
volks-vertegenwoordiger voor Arnhem legde
hij in 1864 zijn mandaat voor goed neêr. Voor
alles echter was Groen, zooals hij zelf getuigt
«een Evangelie belijder en als zoodanig was
hij in onze dagen de grootste en misschien de
volkomenste type van het Calvinisme en het
steile en stroeve, ja het nijdige daarvan open
baart zich m alle handelingen en in alle ge
schriften ja het is er fondamentde hoeksteen
vanen dit maakt dat zijn werkenvooral
zijne geschiedenisniet de algemeene waar
deering niet de groote popularieteit hebben
waarop zij anders aanspraak moeslen maken
door de degelijkheid en de grondigheid van
het onderzoek en de uitgebreide kennis die er
in doorstraalt.
Een overzicht, hoe beknopt ookvan hetgeen
Groen van Prinslerer gewerkt heeftzou ons
te verre voerenwij eindigen met de volgende
zinsneden die wij aan de Maasbode ontleen en
nadat het blad heeft vooropgezet wat Groen
zou geweest zijn indien hij gewandeld had
in het zuiver licht dat de Katholieke Kerk
om zich verspreidtwant zijn Calvinisme
maakte hem tot een vijand en bestrijder van
de Katholieke Kerk.
De Maasbode" sluit ter gedachtenis van
Mr. Groen van Prinsterer haar hoofdartikel
aldus
Voor ons is Groen van Prinsterer" een
groot man, dié gedwaald heeft en wel het
meest op het jgebied van Godsdienst en daarom
op wetenschappelijk en staatkundig gebied.
Wij gelooven, ter goeder trouw.
Bekennen wij het eerlijkhet heeft ons
dikwijls moeite gekost aan de goede trouw
van »Groen" te gelooven, vooral als hij de
Katholieke Kerk met een bitterheid bestreed,
die aan ketterschen moedwil deed denken.
Maar een mandie zoo ernstig geleefd heeft
en zoo ernstig de eeuwigheid is binnengegaan
kan van geen kwade trouwvan geene schul
dige dwaling, verdacht worden.
Daarbij wij staan hier voor de geheimen
van het geweten, en daarover oordeelt al
leen God.
Wij voor ons hebben met hoogen ernst
wij kenden toen niet het gevaar van zijn na
derenden dood zijne laatste woorden in zijne
laatste »Nederlandsche Gedachten" (van 29
April 1876) gelezen en herlezen:
»Maar vergeet ook dit niet! sMemento mori
klonk, slag op slag, met verdubbeling van
ernst, »voor mij."
Met tweederlei vermaning.
»Wees bereid." Gij weet den dag uwer doods-
ure niet.
sWerk terwijl het dag is." De nacht komt
waarin niemand werken kan.
En dan schrijft hij »aan het naderende le
venseind, een Christelijk Historisch Testa
ment"
ïMet de tollenaarsbede: »»0 God! wees mij
zondaar genadig""!
»Met de Heidelberger Catechismuswijsheid
mijn eenige troost in leven en in sterven.
Met den juichtoon: »»ik danke God door
Jezus Christus mijnen Heer.""
»Met de strijdleus der Reformatie: »»Doet
aan de geheele wapenrustinge Gods en het
zwaard des Geestes hetwelk is Gods woord.""
»Verbum Dei manet in aeternum."
»Met de zinspreuk: »»Een Staatsman niet!
Een Evangelie-belijder.""
Wij werpen de treurige indrukken wegdie
ons Katholiek hart van sommige woorden ont
vangen wij denken alleenwat zou Groen van
Prinsterer een onvergelijkelijk prachtige figuur
geweest zijn in de geschiedenis, zoo het volle
licht der Christelijke openbaring, de genade
kracht der Katholieke Kerk in zijne ziel geval
len wareen eindigen met de bedeGod zij
zijner ziel genadig!
Verleden vrijdag had te Londen het ban
ket plaats dat door de Citij aan den Prins van
Wales was aangeboden om zijn terugkeer in
Engeland te vieren. Aan het luisterijke feest
nam een groot getal genoodigden deel. Op
een toast van den Lord-Mayor, betuigde de
Prius zijne voldoening over zijn reis en over
de hartelijkheid en de belangstelling die hij
allerwege in Indië had ontvangen, zooveel
van de hoogste als laagste klasssenvan
Engelschen en Inlanndersen prees ten zeer
ste de houding van de troepen, die de Prins
in Indië had gezien.
»Wat onze zeemacht betreft zoo vervolgde
hijik had op mijn reis gelegenheid vier
eskaders te zien het Indisch eskader, het
Middelandsche Zee-eskader en het Kanaal
eskaderen ik geloof niet dat het mij ooit
gegeven zal zijn in zeven maanden nogmaals
vièr zulke eskaders te zienik ben geen ma
rine-specialiteit en zou niet gaarne op een toon
van gezach over de zaak spreken uit vrees
door mijn broeder terecht gewezen te worden
(Gelach.) maar voor zoover ik kan beoor-
deelen heeft de Eerste Lord van de Admi
raliteit reden om trotsch te zijn op al de sche
pen die ik in de verschillende wateren bezocht
heb.
Ten slotte betuigde de Prins zijn dank na
mens de Prinses ook voor de hartelijke ont
vangst, die haar in de dertien jaren van haar
verblijf in haar aangenomen vaderland was
ten deel gevallen.
De houders van Spaansche fondsen hebben
zich tot de Regeering gewend met de volgen
de voorstellen
lo. dat te rekenen van den ln Julijde
rente van alle Staaatsschulden slechts met de
helft zal worden verminderd en trapsgewijze
weder opgevoerd, naar gelang de Staatskas
over ruimer middelen beschikken kan
2o. dat de Spaansche Bank op de opbrengst
van de belastingen, die zij moet innen, de
noodige sommen voor de interest-belasting in-
houde;
3o. dat de onbetaalde coupons van de ge-
consolideerden schuld jaarlijks tot betaiing van
de achterstallige bezoldiging der geestelijkheid
worde aangewend;
4o, dat al de schulden van den Staat worde
geünificeerd.
Te Berlijn heeft het Kammergericht den
prins-bisschop Msr. Försler vrijgesproken van
de beschuldigingden proost Kick te Kahme te
hebben geëxcommuniceerd.
-Niettegenstaande alle tegenspraak, van
zoo verschillende zijden vernomenverzekert
Die Post tochen wel in de stelligste be
woordingen dat er een conferentie zal wor
den gehouden door de Mogendhedendie het
Parijsche vredesverdrag onderteekend hebben.
Volgens gemeld dagblad zal de conferentie
te Petersburg of te Weenen bijeenkomen. Tot
grondslag der beraadslagingen zullen strekken
de mededeelingendoor de drie leiders der
staatkundige aangelegenheden van Duitschland,
Oostenrijk-Hongarije en Rusland aan de ove
rige Europeesche Mogendheden gedaan be
treffende de resultaten der jongste conferentie
door hen te Berlijn gehouden.
De Bank- und Hand.- Zeitung deelt mededat
op last van den chef der politie alhier al de
exemplaren van het Neue Wiener Abendblatt,
in de openbare localen ter lezing gelegdin
beslag zijn genomen.
De aanleiding daartoe is, dat gemeld blad
de acte van beschuldiging tegen den heer
von Arnim bevatzooals die in het jongste
proces wegens landverraad door het Openbaar
Ministerie werd voorgelezen.
Zooals men zich zal herinnerenis dat pro
ces met gesloten deuren behandeld en heeft
men aan het gemelde blad een afschrift we
ten te bezorgen van die actewelke bestemd
was om geheim te blijven.
Ook te Darmstadt wordt een gelijke me-
dedeeling gedaan. Aldaar heeft de politie, om
bijna gelijke redenen, de aanwezige exempla
ren van de Neue freie Presse in beslag doen
nemen. Bedoeld blad bevatte een artikel be
treffende het proces tegen den heer von
Arnim.
In eenige Duitsche bladen vindt men de
volgende bijzonderheden omtrent een nieuwen
torpedo, die reeds in 1873 voor de Duitsche
marine was aangenomen.
Deze torpedo ingericht naar het stelsel van
Whitehead heeft een vischvormige gedaante
en is vervaardigd uit dun plaatijzer.
Zij heeft een lengte van ongeveer 5voor
zoover betreft het middelste bijna cylinder-
vormig gedeelte een middellijn van 3/5 meter.
Alleen aan het achtereinde komt de veel-
bladige schroef te voorschijn. De voortbewe
gende kracht bestaat uit dampkringsluchttot
op 40 atmosferen samengeperst.
Een stalen reservoir neemt deze lucht, die
door een met stoomkracht bewogen luchtpomp
wordt aangevoerd, op en geeft haar dooreen
ventiel, dat zich bij het afschieten van den
torpedo opent, in zoodanige mate af als voor
de snelheid vereischt wordt.
Het voorste gedeelte van het projectiel, de
kopbevat een springlading van 20 tot 25
kilo schietkatoenof dynamieten heeft aan
zijn punt een mechanischen ontbrandingstoe
stel in den vorm van eenige spitse en scherpe
hefboomen die de ontbranding zelf nog ver
zekeren wanneer de torpedo den scheeps
wand onder den kleinen hoek van 5 graden
treft.
De lading is voldoende om in den sterksten
dubbelen boden van de groote pantserschepen
een gat van 4 vierkante meters te slaanbe
halve de overige licht verklaarbare uitwerkin
gen van een zoo geweldige ontploffing.
Het merkwaardigste in dit vernielingswerk
tuig, dat door een buis in den scheepsromp
wordt afgevuurdis de groote snelheiddie
er aan gegeven kan worden en die gelijkstaat
met minstens 50 maal de uitwerking van een
scheepsstoomwerktuig terwijl de uitvinder bo
vendien er in geslaagd ishet gedurende zijn
geheel en loop onder water een rechte lijn te
doen volgen, zoodat de constructie van dezen
torpedo een der krachtigste strijdmiddelen
oplevert.
Harderwijk, 22 Mei. Onder bevel van den
kapitien der infanterie F. W. P. G. van Werk
hoven en medegeleide van de 2de luit. der
infanterie H. G. Gerritsen, F. C. Herring, J.
E. Jurling en H. G. Klerk de Reus zal den
lOden Junij van hier naar Nieuwediep ver
trekken een transport van 200 man met '10
onderofficieren. Gemelde troepen zullen met
de Prins van Oranje de reis naar Indie aan
vaarden.
Purmerende, 21 Mei. Met de werkzaamhe
den voor de te leggen spoorbaan Zaanstreek-
Enkhuizen zal welhaast een aanvang gemaakt
worden. Het technisch hoofdbureau zal gedu
rende het eerste vijftal jaren alhier gevestigd
zijn; althans men is in onderhandeling om
trent het huren van geschikte woningen en
teekenlocalen.
's Hertogenbosch, 22 Mei. Van den hoofd
cursus te 's Hertogenbosch hebben de navol
gende onderofficieren met goeden uitslag het
examen afgelegd voor 2den luitenant der in
fanterie. Van het reg. grenadiers en jagers de
sergeanten van Bunge en Mesch; lsten reg.
de sergeanten Keetel, Bekker, van Someren,
Schuak, Verkuil en Pieters Graafland; 3de
reg. de sergeanten Kamerman, Bergsma en
Sitsen; 5de reg. de sergeanten Kruyder en
van Valkenburg; 6de reg. de sergeanten Weu-
ringh, Jolles, Garjeanne, Roldanus en van
Thiel; 8ste reg. de sergeant Douglas.
Utrecht, 24 Mei. Zekere A. L. alhier heeft
sedert Zaterdag zijn woning verlatende man
scheen niet goed bij het hoofd te zijn en men
vreest daarom het. ergste.
Volgens Ravaucroft's statistieke tabellen is
de bevolking op aarde bijna 1264 millioen
zielen
In Europa zijn 266 millioen Christenen,
4,688,000 Mahoinedanen, 3,431,700 Israëlieten
en 150,000 heidenen.
In Azië zijn 781.250,000 heidenen76 milli-
Mahomedanen6,700,000 Christenen en ander
half millioen Israëlieten.
In Afrika zijn 25 millioen Mahomedanen
22 en een half millioen heidenen3 millioen
Christenen en 1,250,000 Israëlieten. In Amerika
zijn 57 en een half millioen; Christenen,
3 millioen heidenen en slechts 30,000 Israëlieten.
Op de Zuidzee-eilanden eindelijk zijn
