BIJVOEGSEL BEHOORENDE BIJ HET
Laatste Berichten.
van ZONDAG 3 SEPTEMBER 1876.
BUITENLAMP.
Frankrijk.
Een attaché bij het Italiaansch consulaat-
generaal te Marseille, mr. Augustin Varducci
keerde gisternamiddag van een hem verleend
verlof terug, dat hij willekeurig van eenige
dagen tot een maand verlengd had. De con
sul-generaal ridder Strambrioonderhield hem
daarover. Middelerwijl kwam Simon de bureau
knecht binnen en werd een oogenblik later
door een kogel getroffen, dien de attaché op
hem afschoot, omdat deze, naar zijn zeggen,
beweerd had dat hij den attaché dronken had
gezien. De knecht verkeert in zeer gevaarlij
ken toestand.
Vrijdag jl. is in de oranjerie der Tuile-
riëneen tentoonstelling van insecten geopend,
't Is een fraaije verzameling van levende en
doode insecten en de tentoonstelling is zeer
belangwekkend en leerrijk. De nuttige en scha
delijke insecten zijn elk in een bijzondere af-
deeling. Onder de nuttige treft men aan de
zijdewormen, bijen en de diertjesdie als verf
stof of geneesmiddel gebruikt worden. De
schadelijke insecten trekken echter de meeste
aandacht. Den colorado-kever, die het op de
aardappelenen de phylloxera die het op den
wijnstok gemunt heeft, kan men steeds om
ringd zien van een aantal nieuwsgierigen. De
insecten, die parasieten zijn van menschen
en dierenworden tentoongesteld in zóó groote
verscheidenheiddat de meeste toeschouwers
er van schrikkendaar hun de afschuwelijke
rijkdom der schepping in akelige insectendie
op menschen azen, onbekend was.
Engeland.
Aan the Standard wordt uit Alexandrië
van den 19n Aug. bericht, dat de Khedive
2000 man naar Massouah heeft gezondenom
den oorlog tegen Abyssinië voort te zetten.
Het gerucht liepdat onlangs het Egyptische
leger bij Massouah was geslagen door de troe
pen van koning Joanopvolger van Theodorus.
De krijgsoperatie worden overigens zoo ge
heim mogelijk gehouden.
FEUILLETON.
10) DE PACHA.
Een verhaal van Conrad van Bolanden.
De schilder was op het punt al zijn bedaard
heid te verliezen. Piccolo bemerkte dit, en
poogde een andere wending aan het gesprek
te geven.
«Onbeperkte gehoorzaamheid is toch eene
noodzakelijke voorwaarde voor die rijken,
welke het tijdstip van barbaarschheid nog
niet ten volle in de volksmassa hebben overwon
nen," zeide de Rus. «Daarentegen zou de
moderne, beschaafde staat bestaan kunnen
ook zonder de knechtschap van onbeperkte
gehoorzaamheid."
«Meent gij viel de Pacha hem in de rede.
«Welke staat kan heden nog bestaan zonder
een Sterk leger! Is een leger zonder soldaten
mogelijk? Neenl Zijn soldaten mogelijk zon
der onbeperkte gehoorzaamheid? Neen! der
halve is voor alle staten onbeperkte gehoor
zaamheid een levensvraag."
«Maar niet alle burgers zijn soldaten,"
merkte Piccolo aan.
«Dat maakt niet uitDie in den staat geen
leidende, heerschende plaats inneemt, moet
onbeperkt gehoorzamen," riep de Pacha uit.
Allen moet over den stok van den heerschenden
staatsman springen. Ziet, mijne heeren, zoo
Hij strekte het lange pijpenroer uit.
«Fox, voorwaarts!" beval hij den hond.
Gehoorzaam sprong Fox over den stok.
«Is dat niet aardig?" riep de Pacha lachen
de uit.
«Hoe mooi, wanneer alles over den regee
renden stok springt.
«Dat zal gebeuren, wanneer alle staatsbur
gers ellendige hondenzielen zijn," antwoordde de
kunstenaar. «Wie echter nog een vonkje men-
schenwaardemannentrots en achting voor zich
zeiven, in zich draagtdie zal geen gehoorzame
sprongen over den stok maken zooals een hond.
De souverein van Abyssinië heeftzegt men
een leger van 70,000 man; maar hij heeft
bovendien tegen Waida Mikaeleen inlandsch
hoofd der opstandelingendie den oorlog aan
Koning Joan heeft verklaard, daartoe door
den Khedive aangezet.
Men voegt er bijdat Waida Mikael den
17n Julij de Koninklijke troepen te Zakraga
heeft verslagen en dat tengevolge van zijn
overwinning door hem 15 dorpen verbrand
en 1500 mannen, vrouwen en kinderen ver
moord zijndaaronder een Zweedschen missio-
nairis, een Engelschman en twee Grieken.
De jongste berichten melden, dat een leger
van 30,000 Abyssiniërs op marsch is tegen
Waida Mikael.
Op de binnenplaats van de gevangenis
Newgata werd gister-ochtend het doodvonnis
voltrokken aan John Ebelthrift, die in dron
kenschap zijn vrouw had vermoord. De jury
had hem in de Koninklijke genade aanbevolen.
Turkije.
In een schrijven uit Gonstantinopel dd. 25
Aug. aan Pol. Corresp. wordt een schets ge
geven van hetgeen in de laatste dagen in den Mi
nisterraad is voorgevallen over den troonsaftand
van Sultan Murad V. Midhat-pacha moet zich
zeer beijverd hebben om zijn ambtgenooten
die om verschillende redenen de troonswisse
ling nog wilden verschuiven, tot andere ge
voelens over v te halen. Hij betoogdedat de
Turksche wet de instelling van een Regent
schap slechts gedoogt voor het geval de tot
den Troon geroepen Prins nog minderjarig en
voor de Regeering derhalve nog niet ge
schikt is; voorts, dat die wet uitdrukkelijk voor
schrijft de afzetting van den Souverein, die aan
een zielsziekte lijdende is en dat het in den
tegenwoordigen critieken toestand van het Rijk
een eerste vereischte is om te zorgen, dat
het land niet verstoken zij van een leider en
natuurlijk opperhoofd.
Deze en andere aan den tekst en den geest
van den Koran ontleende gronden misten hun
uitwerking op de vergadering niet en in be
ginsel werd besloten, dat de Erfprins Abdul-
«Die wordt zoolang gedresseerd en gedrild
verzekerde Mustapha, «tot dat hij begrepen
heeft, dat blindelinge gehoorzaamheid tot de
regeling van een beschaafden Turkschen staat
behoort."
Een dienaar bracht den Pacha een boodschap.
«Laat hem binnenkomen!" gebood de Turk.
III.
Dezelfde priester, dien de kawassen door
de straten van Serajewo gesleept hadden, trad
de kamer binnen. Zijn kleeding was van stof
en vuil gereinigd, zijn gelaat gewasschen en
zijn honger gestild om voor den Pacha te
kunnen verschijnen. Evenwel verkondigde
zijn vermagerdedoor ellende gebogen gestalte
luid genoeg de geleden mishandelingen. Na
een eerbiedige buiging voor den Pacha,
wachte hij diens bevelen met| bescheidene,
maar bedaarde en zekere houding af.
Mustapha's gelaat werd somber en hardzijn
donker Staatsmansoog wierp doorborende blik
ken van haat op den priester.
«Hoe heet gij?" begon hij.
«David Katowich."
«Waarom werdt gij gevangen genomen?"
«Omdat ik mis gelezen, biecht gehoord,
het woord Gods verkondigd en den stervenden
de heilige Sacramenten heb toegediend."
«Gij weet dat de wetten van den Staat u
elke uitoefening van uw ambt verbieden.
Waarom gehoorzaamt gij dezelve niet?"
«Omdat de Staat niet kan verbiedenwaar
toe God en mijn ambt mij verplichten."
«Prachtig! riep de Pacha uit. «Derhalve
gelooft gij geen gehoorzaamheid schuldig te
zijn aan de wetten van den Staat?"
«Dat hangt er van af, Exellentie! In alle
aardsche dingen zijn wij Katholieken aan de
overigheid van den Staat gehoorzaamheid
verschuldigd, in zooverre de overigheid niets
tegen het geweten en de gerechtigheid beveelt.
In alle godsdienstige aangelegendheden gehoor
zamen wij slechts aan God en zijne heilige
Hamid tot Sultan zou worden uitgeroepen. Hoe
groot de liefde van laatstgenoemde voor zijn
broeder is, is het toch buiten twijfel, dat hij
den Troon zal aanvaarden. Zijn troonsbeklim
ming is dus nog maar een quaestie van en
kele dagen.
De Engelsche gezant te GonstantinopelSir
Henry Elliot, heeft van zijn Regeering een
verlof van zes maanden gekregen. Wanneer
de stemming onder de Engelsche colonie te
Constantinopel eenige beteekenis heeft in de
oogen van het Londensche Foreign Office, dan
meent de Pol. Corresp., dat sir Elliot, waar
schijnlijk niet meer als gezant naar den Bos-
phorus zal terugkeeren.
De Turksche hoofdofficieren zoo wordt
aan de Koln. ztg. geschreven kunnen nog
maar altijd niet besluiten om de regelen van
de Genèver conventie te eerbiedigen. Verschei
den Servische artsen zijn weêr door de Redifs
op de verbandplaats doodgeschoten. O. a. heeft
het leger op die manier het verlies te betreuren
van de doctoren Docitc en Stefanovitz, die
tot de beste geneeskundige krachten van het
leger behoorden.
De Parijsche Temps behelst de twee
volgende depêches van zijn particuliere cor
respondenten
«Semlin, 31 Aug. Gister zou de eerst on
langs tot Servisch generaal verheven RusRo-
maroff, na een langdurig en bloedig gevecht
het 7e Turksche legerkorps, onder bevel van
Ejub-pacha, tot aan den Niss hebben terug
drongen. De gezindheiddie te Belgrado over-
heerschende isis lang niet gunstig voor den
vrede en het Gouvernement neemt weêr een
meer gereserveerde houding aan.
Weenen, 30 Aug. TschernajefT heeft gister al
de Turksche verschansingen genomen op den
rechteroever van de Morawa. De nederlaag
der Turken is compleet."
BELGRADO, 30 Aug. {officieel.) De
Turken die op alle punten van den rech
teroever van de Morava geslagen werden
instelling, de Katholieke Kerk, want geen
wereldsche overigheid heeft van God macht
gekregen over dat wat bovenaardsch is."
«Het bovénaardsche? Zotteklapriep de
staatsman verachtelijk uit, «Er zijn slechl3
aardsche, geen bovenaardsche zaken in het
rijk. Ook de ambtelijke verrichtingen der prie
sters zijn iets zichtbaars,tastbaarswerkelijks
en behooren dus onder de heerschappij van
de Staatsmacht."
«Gij vergist u, Exellentie," De uiterlijke
handelingen van de priesters zijn wel is waar
zichtbaarmaar niet het wezenniet de on
zichtbare genadegaven die zij verspreiden.
Deze behooren tot het rijk van het onzicht
bare waar geen aardsche macht die kan
bereiken. Daarom heeft ook Christusde god
delijke stichter van onzen heiligen godsdienst
gezegd: «Mijn rijk is-niet van deze wereld!"
Is nu het rijk Gods, de Katholieke Kerk,
niet van deze wereld, dan heeft ook geen
wereldlijke macht eenig recht om in de Ka
tholieke Kerk te bevelen."
«En daarom kunnen ook de wetten van
den Staat een trotschenongehoorzamen pries
ter niet bereikenprachtigHa halachte
de Pacha.
«Zoo is het inderdaad Exellentie!" sprak
de geestelijke vol ernst. Wij priesters hebben
onze zending niet van den Staat, maar van
God Onze zending betreft niet het wereld
sche gedeelte van den mensch, maar diens onster
felijke ziel, door God voor een eeuwig rijk ge
schapen. De ziel op de wegen van Gods geboden
te leidendezelve van zonden te reinigen
in de deugd te versterken, haar alle genade
middelen te geven, welke God in Zijne hei
lige kerk heeft nedergelegd, en eindelijk om
de ziel tot hare eeuwige bestemming te ge
leiden,dat is onze roeping als priester.''
«En tot dezevan God ontvangene roeping
behoort ook mislezen, biechthoorenen predi
ken, ten spijt der wetten die zulks verbieden."
«Ja, Exellentie!"
«Larionzinriep de Pacha uit. «Het
uitvindseltje van goddelijke zending hebben
de geestelijken maar uitgedachtom de wetten
en gevaar liepen omsingeld te wordenzijn
in volle vlucht. De bruggen welke zij over
de Morava gelegd hebben, zijn vernield
De Serven zetten den vijand na en bezet
ten de hoogten en verschansingen van de
Turken op den rechteroever van de Mo
rava, van waar de vijand bij voortduring
werd verdreven.
KONSTANTINOPEL31 Augustus. In
den Ministerraad, die bijgewoond werd
door de grootwaardigheidbekleeders van
het rijk, is Abdul Hamid tot Sultan gepro
clameerd in de plaats van Murad.
St. PETERSBURG, 1 September. Ten
opzichte van een wapenstilstand tusschen
Turkije en Servië hebben de mogendheden
te Konstantinopel stappen gedaan, waarbij
Rusland zich heeft aangeslotenonder me-
dedeeling van eventueele deelneming van
Montenegro aan de schorsing der vijande
lijkheden. Er heeft nog geen regeling om
trent vredesvoorwaarden plaats gehad.
Het bericht dat prins Lodewijk Napoleon
was uitgenoodigdde manoeuvres te ko
men bijwonen en dat hem een Russisch
regiment zou zijn toegedacht, is ongegrond.
WEENEN, 1 September. De Politische
Correspondenz meldt uit Konstantinopel van
heden dat alle ministers hunne portefeuilles
behielden. Heden heeft eene conferentie plaats
van de vertegenwoordigers der mogend
heden die het Parijsche tractaat sloten om
te beraadslagen over den vrede. Allen heb
ben gelijksoortige instructies ontvangen en
morgen, uiterlijk Maandag, raag men offi-
cieele schreden tot het sluiten van een
wapenstilstand verwachten.
Hetzelfde blad meld! uit St. Petersburg
van gisteren, dat een nieuwe inschrijving
op eene leening van Servie van 12 millioen
francs geopend iskoopers komen daarvoor
met aandrang op.
LONDEN, 1 September. Schorsing van
betaling is aangekondigd van de firma
Noughat Cie.die groote fabrieken
hebben te MiddelsboroughBredol en
Auckland. Het passief, op een millioen pond
sterling geraamdovertreft het actief niet.
te kunnen verschalken. Gelukkig zijn bescha
ving en tijdgeest in Turkije zoo vooruitgegaan,
dat geen denkend mensch langer aan dien
onzin gelooft.
Ja wanneer de geestelijken hun ambt en
invloed wilden gebruiken volgens de bevelen
van den Sultanwilden zij handelen en leeren
in den geest der regeering, dan zou men
de geestelijken kunnen laten bestaan als leiders
voor het domme volk. Gij geestelijken zijt
echter wederspannig en ongehoorzaam aan de
wetten van den staat, en derhalve vijanden
van het rijk. Bovendien, uw voorbeeld van
ongehoorzaamheid is gevaarlijk, aanstekend. De
onbeperkte oppermacht van de regeering zal
nimmer ten volle in werking kunnen komen
daarwaar de priesters vrij rond mogen loopen."
„Ook juist daarom is in dit opzicht het
priesterschap een zegen voor dit arme volk
sprak Katowich.
«Zoo, hoe dat?" vroeg Mustapha, over
de vrijmoedigheid van den geestelijke ver
wonderd.
„Om twee redenen, Exellentie! Omdat de
priester steeds den heiligen rechtvaardigen
God predikt, aan wien ook de regeeringen
moeten gehoorzamen en derhalve verplicht
zijn tot een rechtvaardig, voor God verant
woordelijk bestuur. En omdat het volk dan
geen gevaar loopt aan het juk eener hemel
tergende dwingelandij te vervallen."
De Pacha kneep zijn lippen te samen en
schoot een blik vol woede op den priester.
De tegenwoordigheid van den Russischen atta
ché dwong hem echter zijn toorn te bedwingen.
«Het is duidelijk als de dag, sprak hij, dat
het te vergeefs zou zijnvan uwen stand
onbeperkte gehoorzaamheid te vorderen. Er
blijft dus niets over, dan uitroeiing van het
staatsgevaarlijke katholieke priesterschap.
Toch wil ik u raden, priester Katowich, om
uwe stijfhoofdigheid te laten varen, het
zou anders slecht zeer slecht met u kunnen
afloopen. Maak u deze laatste oogenblikken
ten nutte! Beloof onbeperkte gehoorzaamheid
aan de wetten van den staat, en gij zijt vrij."
Wordt vervolgd.)
NIEUW HAARLFJSCH WEEKBLAD.
DE STAATSWIJZE PACHA.
II.
DE GODSDIENSTWIJZE PACHA.
