NIEUW
Voor KATHOLIEKEN van
HAARLEM en OMSTREKEN.
M 31.
Zondag 29 Oct. 1876.
1Jaargang.
Uitgever W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Dit blad versehijnt Zaterdagavond.
A
Bij dit blad behoort een Bijvoegsel, be
vattende FeuilletonBuitenlandsche- en
Laatste Berichten.
OFFICIEEL NIEUWS.
Aan het Politie Bureau Alhier is gedeponeerd.
ALLERHEILIGEN.
'tls een heerlijk feest, dat de Kerk ons
a. s. Woensdag te vieren geeft. Eene troost
volle verschijning in den somberen nacht van
den tegenwoordigen tijd. Te midden van
het stof en stoffelijke, waarin wij ons be
wegen doet het een geloovig hart goed den
blik eens van tijd tot tijd naar boven te
slaanhoe groot het onderscheid is, dat
wij bij eene nadere beschouwing van stof en
geest van aardsch en hemelsch waarne
men! Voelen wij ons niet aangegrepen
van bewondering wanneer wij uit de ge
schiedenis aller eeuwen den strijd zien die
op 't gebied des geestes gevoerd is en
uit dien strijd hen zegevierend zien terug-
keeren, die wij zoo gaarne als onze toon
beelden begroeten? Elke eeuw, elke
staat heeft zijne groote mannen, zijne helden
voortgebracht krijgsheldenveroveraars,
wier voetstappen aanhoudend in 't bloed
der verslagenen baaddengeleerden, wier
namen nu nog worden genoemd omdat zij
zich wellicht onderscheidden is de oplossing
van menig destijds nog duister vraagstuk.
De staat is geen onpartijdig beoordeelaar
en waar wij standbeelden zien verrijzen,
wordt ons gevoel niet altijd tot eerbied en
opwekking gedwongen, omdat die naboot
sing van den uitwendigen mensch het in
wendige het karakter niet te zien geeft
een karakter zoo vaak strijdig met het ont
worpen huldeblijkWat meer is wordt
niet menigmaal een gedenkzuil opgericht
en den naam in den steen tot vereeuwiging
uitgehouwen van den atheïstvan den ze-
deloozen omdat hij atheïst omdat hij
zedeloos was?
De Kerk eerbiedigt en bevordert de we
tenschap waar zij zich geloovig en onder
worpen aan de Goddelijke Openbaring ver
toont. Zij eert den staatsman als zijne
werken ten algemeene nutte strekken.
Zij zegent het zwaard van den krijgsman
waar het uit de schede vliegt tot verdedi
ging van het heilig recht tot beteuge
ling van een overmoedigen vijandtot tuch
tiging van het brutaal geweld maar de
deugden die zij bij hare kinderen ziet schit
teren, weet zij beter te beloonen dan de
staat zulks zijne zonen doet. Zij vlecht
om het hoofd harcr helden den onverwelk-
baren krans der Heiligenzij roept op
en decreteert en op hare stem veree
nigen zich de volken, allen kinderen
eener H. Moeder tot de vereering dier uit
verkorenen, die wij onder den naam van
Heiligen kennen. Of zijn ze niet een bi-
zondere eerbewijzing waardig die een-
voudigen van harte die heroën van
deugd en naastenliefde die doorluchtige
vrouwen die der wereld het voorbeeld van
zelfopoffering en ootmoed gaven? die
Maagden binnen den stillen kloostermuur
alleen levend voor den Hemelschen Bruide
gom! 't Zijn de kinderen der H. R. C. Kerk
en onze Heiligen De moderne wereld heeft
geen begrip van het verhevene der opoffe
rende deugd. Zij kan in haar verblind
heid dan ook de eer niet billijken die wij
de Heiligen bewijzen; de beelden van
deze, op inspiratie der kerk door geniën
vervaardigd, zijn haar (de wereld) een doorn
in 't oog maar wij Katholiekenzien in
die beelden meer dan den stoffelijken vorm,
wij weten door het geloof dat zijdie ons
door dat beeld worden voorgesteld meer zijn
dan gewone verschijningen wij erken
nen en vereeren daarin onze Voorsprekers
die machtig en invloedrijk zijn bij onzen
öod.
't Is dan wel een groot feest dat aan
staande is een troostvolle feestdag om
dat wij weten dat zij die Heiligen, ons als
zoovele lichtende starren voorgaan op onzen
levensweg edele voorbeelden zijn, ons
ter navolging gesteld. Vieren wij dan
feest in den geest der H. Kerk, ten spijt
van ongeloof, ten spijt van spot of laster
en dat de overweging der deugden aller
Heiligen eene aansporing ten goede zij.
WAARIN LIGT HET ZWAARTEPUNT VAN NEÊR-
LANDS DEFENSIEVE KRACHT?
De tijden zijn gevaarlijk, en het is niet ten
onrechtedat de verschillende Rijken er vooral
aan denken, om hunne defensie middelen te
vermeerderen en de kracht daarvan te ver
sterken.
Ook Nederland behoort op zijne hoede te
zijn voor mogelijke gebeurtenissen, en is dat
trouwens ook.
Maar ligt de defensieve kracht van Neder
land voornamelijk in de kracht der wapenen
Moeten er groote sommen worden besteed aan
de versterking van ons leger? Is het raad
zaam, in Nederland, in navolging van andere
Rijken, den algemeenen dienstplicht in te voe
ren? Wij gelooven het niet, o. i. moet Neder
land nimmer worden wat men een militaire
staat noemt. Het militairisme zal Nederland
niet sterker maken.
Wij hebben er vrede mêe dat ons leger
en onze materiëele verdedigings-middelen in
goeden staat gehouden, en zooveel als rede
lijk is verbeterd worden, doch onze eigenlijke
kracht is daarin niet gelegen.
Waarin dan?
Nergens anders in dan in onze Nationale
Eendracht.
Het is niet te voorzien dat, mocht onze Na
tionaliteit vroeg of laat bedreigd worden,
dit zal geschieden door een kleinen staatwaar
tegen we zijn opgewassen. Neen! wordt onze
Nationaliteit ooit bedreigd, dan zal het zijn
door een groot en machtig Rijkvoor welker
overmacht Nederland zeker zal moeten zwich
ten, bezit het geene andere voorname kracht
dan die der wapenen.
«Eendracht maakt Macht" en de macht der
eendracht is niet te berekenen. Een volk dat
eendrachtig samenwerktal is het kleinwordt
zelden ten onder gebracht; het kan geslagen
worden, maar blijft meestal vrij ofwordt
weêr vrij.
Nederland is een klein maar gelukkig land
het zal dat blijven als de verderfelijke twee
spalt en partij-haat het niet verscheuren.
Daarom moet elk Nederlander, wil hij too-
nen dat hij zijn Vaderland liefheeftarbeiden
aan onze Nationale Eendracht.
De Regeering vooral moet zich stellen bui
ten alle partijen; zij moet bestaan uit vrije
zelfstandige mannen, die ten grondslag heb
ben: Gelijke rechtvaardigheid jegens allen.
Echte liberaliteit, ware vrijzinnigheid, die
geheel iels anders is dan het zoogenaamd li
beralisme; handhaving van elks recht ook van
dat der Katholieken, ten opzichte van het on
derwijs bijv. is noodzakelijk.
Geen partyschap, geen tweespalt, geen
Godsdiensthaat; maar liefde, gematigdheid,
en rechtvaardigheid uit liefde voor het ge
meenschappelijk vaderland.
Men strijde maar zonder partyleus.
Daar is eene partij in den lande, die liever Tur-
ken zou zijn, die de Christenen onmenschelijk
mishandelen, dan Katholieken, die krachtens
hunne leer, verplicht zijn zelfs de Turken,
in weêrwil van hunne onmenschelijke wreed
heid lief te hebbendeze partij vooralmoet
haar onmaatschappelijke en onmenschlievende
leuze: «Liever Turksch dan Paaps" in het be
lang van Nederland laten varen.
Wil men absoluut eene leuze deze zijon
partijdigheid. Partyleuzen als die, waarvan
we zooeven sprakendie haat en uitroeiing
insluiten, zijn, vooral in onzen tijd, den lande
hoogstgevaarlijk.
Of zou men meenen dat de Nederlandsche
Katholiciteit eene voor Nederland onverschil
lige zaak is? Zij die juist geene partij is, de
wijl zij elke regeering steunt, mits, deze haar
slechts haar recht en de grondwettige vrijheid
van haar bestaan waarborgt, en maakt zij
bovendien niet twee-vijfden uit van de bevol
king?
Waarom toch die haat? Waarom niet als
broeders van een en hetzelfde vaderland, de
handen ineengeslagen en gezorgddat in Ne
derland voor den overmachtigen vreemdeling,
niet in troebel water te visschen is?
Wij weten zeer goed:
«Een broeder hecht aan al zijn broed'ren
Het hart niet evenzeer;
Verschil van neiging en gemoed'ren,
Kiest dezen min dien meer.
Ook wij Katholieken hebben onze bizondere
vriendenook wij waken voor onze belangen
ook wij strijden voor de zaak die ons heilig
en dierbaar is; maar willen dat niet anders,
dan langs wettigen weg en geleid door alle
regels van beschaving, menschlievendheid en
Godsdienst; zoo mag elk Nederlander voor
zijne zaak strijden.
Die zoo strijden met overtuigingmet liefde,
gematigdheid, rechtvaardigheid en waarheid,
kunnen jaop sommige punten verdeeldmaar
waar het de belangen des Vaderlands geldt
volkomen één zijn want:
«Mag het de eer of 't aanzien gelden,
Van 't algemeen gezin,
Dan worden zeals een troep van helden,
Bezield door eenen zin."
Dat het zoo in Nederland worde! Dan zal
men zien dat het zwaartepunt van Neêrlands
defensieve kracht ligt inNeêrlands Nationale
Eendracht.
WEKELIJKSCH OVERZICHT.
De militaire toestand wordt minder gun
stig voor de Serven, voor de eerste maal
is dat hunnerzijds erkend. De Turken zijn in
de laatste dagen op het oorlogsveld nog al
gelukkig geweest en hebben niettegenstaan
de er van 16 tot 19 October jl. 3000 man
met 120 officieren uit Rusland zijn aange
komen en eiken dag nieuwe troepen arri
veren het Servische leger geduchte neder
lagen toegebracht. Uit Constantinopel wordt
bericht dat de nationaal-Turksche pers haar
best doet om de gemoederen te prikkelen.
De bevolking moet offers brengen en jam
merklachten worden aangeheven, dat de
staat in gevaar is. Het volk moet zich wa
penen om tot de uiterste offers bereid te
zynwanneer het niet, evenals zijn geloofs-
genooten in Centraal-Aziëde slaaf van
Rusland wil worden. Die taal viel als een
bliksemstraal onder de Mohammedaansche
bevolking vooral van Constantinopel, daar
werden alle wapen-magazijnen als het ware
belegerd door lieden, die wapens wilden
koopen. Een wapenmagazijn verkocht op
een dag voor 23,000 francs. Niet alleen de
bevolking maar ook de Regeering van den
zieken man schijnt nog levenskracht te
bezitten en bereidt zich voor op een oorlog
tegen den Rus. Te Constantinopèl heerscht
dan ook eene geweldige spanning. De
zeelieden der verschillende maatschappij-
booten zijn aan boord geconsigneerdgeen
enkel vreemd matroos waagt zich aan wal.
Te Salonika is het niet veel beter. De
beide Duitsche pantser vaartuigendie naar
Smyrna opweg waren, zijn naar Salonika
terug geroepen.
Den oorlog tegenhouden zal wel niemand
op 't oogenblik kunnen, dan Gortschakoff
en Bismarcken geen van die beiden wil
len dat Pruisen moet zich verbonden heb
ben om neutraal te blijven, als de Rus
alleen met Turkije te doen krijgt, en het
tegen die staten op te nemendie Turkije
zouden willen helpen. Rusland heeft tijdens
den Fransch-Duitschen oorlog die rol mees
terlijk vervuld, toen het Oostenrijk, Italië
en Denemarken belette Frankrijk te hel
pen Wijl ook Italië nu in het Russischtrac-
taat is opgenomen, vreest men dat het tevens
op Oostenrijk gemunt is; wat deed Italië
er anders bij In '66 heeft Pruisen over
Oostenrijk gezegepraald door de hulp van
Italië: in 1877 hoopt het zijn werk te
voltooien met de medewerking van Rus
land. Van het bestaand gevaar mogen
de Oostenrijksche staatslieden zich wel
doordringen. Zoodra het tot vechten komt
zullen Frankrijk en Engeland volgens ge
ruchten het Suez kanaal bezetten.
lAiftlEISCH WEEKBL1D.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem..75 Cents.
Buiten Haarlem franco per post85
Afzonderlijke Nommers6
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentien worden uiterlijk Zaterdag vóór 12 uur
's middags ingewacht.
Agite ma non. agitate.
netf
ir<ïVe"
el'
sul»1
!'a Zij
Drie zwarte parapluie's.
Een zwarte oorbel.
Een schilders stopmes.
Een bruine kindermantel.
Twaalf ronde beenen schijfjes.
Eenige afleveringen van het boekwerk Eigen Haard.
Een pennenhouder en sleuteltje.
Drie kwitantien.
Eene ring met sleutel, en
Eenige losse sleutels.
Voorts te bevragen.
Een linden boomstam.
Alles op straat gevonden.
