NIEUW
Voor KATHOLIEKEN van
HAARLEM en OMSTREKEN.
M 32.
Zondag 5 Nov. 1876.
V Jaargang.
Uitgever W. KÜPPERS.
BUREAU St. Jansstraat Haarlem.
Dit blad versehgnt Zaterdagavond.
OFFICIEEL NIEUWS.
Aan het Politie Bureau Alhier is gedeponeerd.
Dr. BRONSVELD EN DE EVANGELISCHE
MAATSCHAPPIJ, EN EEN WOORD AAN DE
KATHOLIEKEN.
Als Dr. Bronsveld de tolk is der Evange
lische Maatschappij, dan is die maatschappij eeue
uitstekende zaak; dan steekt zij uit in afkeer
en haat tegen de katholiekenboven alles wat
der Kath. Kerk alkeerig is en haat.
Wanneer wij zeggen: boven alles, dan be
doelen we daarmeê allen, die nog eenig ge
loof bezitten; het ten eenenmale Goddeloos
boeltje laten we buiten rekening.
De Evangelische Maatschappij is dan ook
nog eene uitstekende zaakomdat zijboven
vele andere, uitsteekt in aanmatiging, ver
waandheid, beleedigingen, lastertaal en plompe
verachting van hetgeen zij niet kent.
Wanneer wij dit zeggen dan zeggen wij de
waarheid en zullen dit aanstonds bewijzen,
in tegenstelling van Dr. Bronsveld, die van de
leden der Kath. Kerk allerlei leelijke dingen
zegtzonder dat met een enkel bewijs te sta
ven. Wij gaan al dadelijk tot bewijzen over.
Onlangs heeft Dr. Bronsveld volgens het
Wageningsche Weekblad zijn hart eens lucht
gegeven en doen zien, met welke gevoelens
hij zoo al bezield is.
Daar scheldt hij de Kath. Priesters uit voor
al wat leelijk isen beticht hen van de zwartste
misdaden, zij zijn, volgens hem, -de grootste
eer- en geldzuchtigendie er ooit geleefd heb
ben; zij nemen de leugen te baat, huren
sluipmoordenaars af, gebruiken verraad en
vergif, en speculeeren op de laagste driften
van den menschzij vieren hun lusten bot
zoodra zij meenen de handen vrij te hebben;
vooral in den biechtstoel veroorloven zij zich
al de vrijheden, welke steeds door gewelde
naars genomen zijn, als zij, na lange inspan
ning hun doel meenden bereikt te hebben.
Is het genoeg om te bewijzen hoezeer het
hart van Dr. Bronsveld met haat tegen de
Katholieken vervuld is? Er is anders nog een
grooten voorraad dergelijke straattaal in de
kroniek van Dr. B. voorhanden.
En zulke taal spreekt een van die vromen
Mannen die Godzaligheid willen verspreiden
onder de Katholieken:
y>De pot des Ap'thecars van buiten verguld,
y>ls dikwijls van binnen met giftdrank gevuld
Wij zeiden ook dat de E. M. uitsteekt in
aanmatiging en verwaandheid en, bij monde
van Dr. Bronsveld, in beleedigingen, laster
taal en plompe verachting van hetgeen zij niet
kent.
Wij vragenWie heeft toch die maatschap
pij aangesteld om de Boomschen de les te
lezen? Wie toch, die jeudige Maatschappij,
»die kleuter nauw de school ontwassen"
permissie gegeven om, zich te stellen boven
de achttien eeuwen oude B. C. Kerk, of als
leermeesteres harer leden daarin op te treden?
Dat doet zij beide, is dat geen aanmatiging
geen verregaande verwaandheid?
Wat de beleedigingenlastertaalen plompe
verachting van de Heiligste leerstukken der
Kath. Kerk aangaat, wij huiveren om weer te
geven wat Dr. Bronsveld heeft durven schrijven;
Wie het lezen wil verwijzen we gemakshalve
naar »De Tijd" van 21 October, deze heeft
goed geoordeeld over het schrijven van Dr.
Bronsveld in zijn geheel op te nemen. Wij
zeggenarme Dr. Bronsveld ga zoo voort
laat u door den haat her- en derwaarts slin
geren; u vervoeren tot al wat ongepast en
onfatsoenlijk is, gij zult ten spot worden zelfs
voor uw eigene broeders.
Geloof het en neem het ter harte; de ka
tholieken zullen nooit naar u luisterenzij
zien al te goed dat gij dwaalt, en door wel
ken geest gij gedreven wordt. Kwel u dus niet
langer, en wilt gij u absoluut met de Katho
lieken bemoeienonderzoek dan onbevooroor
deeld e.i bedaard naar de leer der Kath. Kerk,
want het blijkt dat gij er niets van weet.
Het zal gelukkig zijn voor Nederland wan
neer het niet veel mannen als Dr. Bronsveld
telthet haat en tweedracht zaaien is altijd
maar vooral in onze veel bewogen tijden
den lande hoogst gevaarlijk en als Dr. Brous-
veld de tolk is der E. M. dan mogen wij be
sluiten dat die Maatschappij is een gevaarlijk
en schadelijk bestanddeel in den Nederland-
■schen Staat. En nu een woord aan de Katho
lieken Dr. Bronsveld zegt dat de geloovigen
door hunne priesters met een kordon omge
ven worden wij weten van een kordon niets
maar wel dat de priesters en vooral de pries
ters van Nederland hunne Heilige bediening
ijverig waarnemen en met groote zorgvuldig
heid de kudde bewaken over welke zij door God,
als herders zijn aangesteld in weerwil van zijn
haat schijnt Dr. Bronsveld gedwongen hen
»bekwame lieden« te noemen; en dat zijn ze
werkelijk. De wetenschap wordt door hen
krachtdadig beoefendmet hart en ziel leg
gen zij zich er op toe, om te verbeteren en
te hervormen wat verbetering en hervorming
noodig heeft; wat een toenemende stichting
in onze kerken; welk een verdubbelde ijver
in het prediken en onderwijzen der Kath.
jeugdwelk een zorg voor het stichten van
scholen en andere nuttige inrichtingenhoe
veel verbetering in bet bestuur en de verzor
ging van kerk en armenen in honderd an
dere zaken te veel om te noemen. Hoe zicht
baar rust de zegen van God op de herstel
ling van het Episcopaat in Nederland.
En wat is er in waarheid op onze priesters
af te wijzen
Men ontziet henzegt Dr. Bronsveld. Ver
wonderen wij ons daarvoor nietrechtvaardig
heid was immers een karaktertrek van het
Nederlandsche volk. Men moet sedert lang
gezien hebben dat het Nederlandsch Episco
paat den lande niet gevaarlijk, veeleer voor-
deelig isdat onze priesters nergens en nie
mand eenigen aanstoot geven. Dus komt het
er dunkt onsmaar weinigen in de gedachten
omals Dr. Bronsveldonze priesters te wil
len beletten zich vrij te bewegen in een vrij
en staat, waar alle gelijke rechten hebben.
Willen wij beweren dat alle Kath. pries
ters Heiligen, dat zij Engelen zijn? Neen dat
willen we nietze zijn menschen aan de
menschelijke ellende onderworpen en der
halve niet geheel vrij van alle menschelijke
gebreken; maar wat we gerust durven bewe
ren is, dat ten opzichte van de Priesters, bijna
altijd van een zucht een donderslag wordt
gemaaktde kleinste fout eens Priesters wordt
met onverbiddelijke hardheid, op de schaal
der strengste gerechtigheid gewogen; en dat
door menschen diewerden zij eens gewogen
hoogst waarschijnlijk veel te licht zouden be
vonden worden.
KatholiekenGeven wij aan onze Priesters
vergoeding voor den smaad, die hun door
Dr. Bronsveld is aangedaan. Eerbiedigen wij
hen zooveel we kunnen; eerbied voor den
Priester was, is, en zal altijd zijn het ken
merk van den waren KatholiekWie den Pries
ter hoort, hoort God, wie den Priester versmaadt,
versmaadt God dat zijn de woorden des Zalig
makers, en die woorden zijn altijd waarachtig.
Groot en zwaar is de last, die de schoude
ren der Priesters drukt; niet alleen voor hunne,
maar ook voor onze zielen moeten zij eenmaal
rekenschap afleggen voor den rechtvaardigen
Rechter, die alleen bet recht heeft, ieders goed
en kwaad op de schaal der strengste gerech
tigheid te wegen.
Voor dien Rechter zal ook Dr. Bronsveld een
maal moeten verschijnen, en alles met deug
delijke bewyzen moeten staven, wat hij den
Kath. Priesters ten laste legt. Wee hem als
hij het niet kan.
Katholieken! laat ons noch Dr. Bronsveld,
noch iemand anders haten; laat ons liever
beminnenen God voor al onze vijanden
vergeving vragenonder devolgens Dr.Brons
veld vreeselijke dingen die onze priesters ons
leeren gelooven behoort immers ook ditdat
we verplicht zijn onze vijanden te beminnen
goed te doen aan degenen die ons kwaad
doen en te bidden voor hen, die ons vervolgen.
Voor het overigeDr. Bronsveld zelf zegt
hetonze priesters zijn bekwame mannen
derhalve is onze zaak in goede handen, en
kunnen wij ons gerust aan hunne leiding toe
vertrouwen. Volgen wij hen dan en staan wij
hen bij hunne onvermoeide pogingen, trouw
ter zijde. Wij hebben het in onze macht om
de schoonste bloemen te doen ontluiken. Waar
door Door kinderlijke gehoorzaamheid aan
hendie door God als vaders en leidslieden
over ons gesteld zijn.
O gebis Gott e Chindersinn
's isc/i grosse Trost und Se ge drinn.
WEKELIJKSCH OVERZICHT.
Zoo onrustwekkend verleden week de
mededeelingen waren, omtrent het Oosten,
een weinig geruststellender zijn zij heden.
De Porte zou zich bereid hebben verklaard
het status quo voor Servië en Montenegro
aan te nemen en dat beteekent zooveel
meer, nu zich de krijgskans ten nadeele
der Serviërs heeft gekeerd. Wij gelooven
echter nog niet aan den vredede Czaar
moge dien „schijnbaar" willen, in werke
lijkheid heeft het omgekeerde plaats. Rus
land verzamelt hoe langer zoo meer troepen
in het zuiden des Rijks. Rumenië maakt
toerustingen die geldverspilling en onzin
zouden zijn als 'tniet werkelijk op oorlog was
toegelegd.Generaallgnatieff heeft een Ultima
tum aan de Porte gesteld tot aanneming, bin
nen tweemaal 24 uren van den wapenstilstand
van zes weken en tot onmiddelijke staking
van de vijandelijkhedenop straffe van
dadelijke afbreking der diplomatieke be
trekkingen; Turkije heeft het ultimatum
te danken aan de misdaad, dat hij
overwinnaar is gebleven op de Serviers,
wier weigering om den wapenstilstand aan
te nemen, zoolang zij nog kans zagen 't
uit te houden, te Petersburg werd toege
juicht. De inneming van de stad Alexinats
door de Turkenwie inderdaad thans niets
beletten zou naar de hoofdstad van Servië
op te rukken, heeft de Serviers doen be
sluiten ook den wapenstilstand aan te nemen,
waardoor het overschot hunner troepen is
gered en de Turken belet, over den Donau
naar Semendria en Belgrado op te rukken.
De wapenstilstand is gesloten, door dat
de Porie heeft toegegeven. En hiermede
is de eerste acte van het groote Oostersche
drama afgeloopen. Of Rusland daardoor te
leurgesteld is, laat zich begrijpen, vooral
als men let op de krachtige toebereidselen
voor den oorlog.
De Augsb. All. Zeitg. verzekert, dat te
Weenen wordt beraadslaagd over de tijdig
heid om den uitvoer van paarden te ver
bieden. Alweêr een oorlogsmaatregel.
Ieder op beschaving aanspraak makend
vorstdie niet alle begrip van eigenwaarde
heeft over boord geworpen, zou het bloed
in zijn binnenste aan 't koken voelen,
wanneer hem door den machtigsten poten
taat zulke verregaande brutale eischen
waren voorgelegd als de Czaar door zijn
gezant Ignatieflf te Constantinopel der Ver
heven Porte gesteld heeft. Vooral het 2e
punt: administratieve autonomie vóór Bosnië,
Herzegowina en Bulgarijezoomede de 3e
eisch: waarborgen voor het ten uitvoer
leggen der hervormingen zijn proefstuk
ken van onbeschaamde overmoed, als zel
den worden afgeleverd. Rusland schijn
met Turkije gaarne te kunnen en te willen
spelen als de kat met de muis. Wanneer
poes zich lang genoeg vermaakt heeft met
de angstige [toestandenwaarin ze het
diertje onophoudelijk drong, en het muisje
alles ingewilligd heeft wat de meêdoogen-
looze poes even wreed als onbeschaamd
eischtedan eindigt toch het treurspel nog
met het verhuizen van het muisje naar de
maag van poes en het fait. accompli kan
voor de arme muis, helaas! niet meer
ongedaan gemaakt worden. Toch is het
met Turkije lang zóó ver nog niet gekomen,
dat het zich als een muisje behoeft te laten
mishandelen.
Voor den aandachtigen toeschouwer der
wereldgebeurtenissen hebben vele van de
handelingen der groote mogendheden iets
walgelijks verkregen.
Het huichelachtig optreden van geloofs-
vervolgers a\s beschermers der Christenen
MIMISCH WEEKBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem75 Cents.
Buiten Haarlem franco per post85
Afzonderlijke Nommers6 y>
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Zaterdag vóór 12 uur
's middags ingewacht.
A-gite ma non agitate.
3 „7.*
- Q.J
Een onderstuk van een bloedkoralen oorbel.
Een gouden manchetknoop.
Eene vrouwenzak waarin eene portemonnaie met
geld.
Een schildpadden haarspeld.
Een glacé handschoen.
Een zwart laken kindermantel.
Een spionspiegel
Een busking pet
Een duimstok.
Een zakje met bloembollen.
Een fransch schoolboek
Een notitie boekje.
Een knipmesje.
Een lederen étui.
Twee schragen
Twee ledige manden een vaatje.
Alles op straat gevonden.
Voorts te bevragen.
Een zandschuit in het Zuider Buiten Spaarne drij
vende gevondenen
Een doosje met paarlen, op straat gevonden.
Nog onafgehaald.
Een groen geschilderd melkwagentje.
{Ingezonden.)