gelijke rechten hebben, zonder aanzien van
partij of godsdienstige richting. Dat schrijft
de Grondwet uitdrukkelijk voor, en het is
de eerste plicht der Regeering, Excellentie
gij hebt het zelf erkend dat gelijk recht
van allen voor de wet te handhavenzon
der daarvan ter rechter- of ter linkerzijde
af te wijken. Of subsidie dus aan allen
naar de behoefte, of aan niemand; dat
is het standpuntwaarop gij u moest plaat
sen. En wat doet ge nu Gij stelt de open
bare kas open voor uw Staatsschool, gij
sluit haar voor de Bijzonderegij laat ons
opbrengen voor een onderwijs, dat wij ver
foeien gij maakt van uwe macht gebruik,
dat wil zeggen misbruik, om het onrecht
tot wet te maken, en gij bestendigt niet
alleen de schreeuwende onrechtvaardigheid
waarover wij sedert jaren klagenmaar gij
verergert haar nog door de uitgaven voor
het Openbaar onderwijs nog met eenige
tonnen gouds te vermeerderen. Lezer!
klinkt het niet als spot, wanneer de Mi
nister, die zulk schreeuwend onrecht tegen
het Bijzonder onderwijs pleegt, er in de
Memorie van Toelichting van zegt: „Het
„zal volkomen gelijk staan met het Open
bare; altoos met dit groote en onvermij
delijke onderscheid, dat het Openbare,
„voor zoover niet uit andere fondsen en uit
„schoolgelden gedekt, wordt gevoed door
„de openbare kassen?"
V. Wat volgt nu uit die achterstelling
van het Bijzonder onderwijs? Dat de Re
geering het onderwijs, dat het vreesde te
dooden door „staatszorg, bescherming en
„nauwe vereeniging met den Staat," inte
gendeel doodt door die stelselmatige ach
terstelling, die het kenmerk van dit Ont
werp is. Deze wet is doodend voor het Bij
zonder onderwijs, 'tis de vijfde grief die
wij tegen het werk van den Minister in
brengen.De Regeering zegt: „Men mag
„van den wetgever eischen dat hij geve wat
„de Grondwet hem ten taak heeft gesteld
„en dit zoo goed mogelijk: le zorg der
„overheid voor een deugdelijk en voldoend
„Openbaar lager onderwijs naar de behoefte
„en 2e waarachtige vrijheid (behoudens toe
dicht, bekwaamheid en zedelijkheidvan
„het Bijzonder lager onderwijs." Zeer zeker
dat mag men eischen; want de Grondwet
waarborgt ten stelligste vrijheid van onder
wijs. Maar geeft dit Ontwerp nu aan het
Bijzonder onderwijs die waarachtige vrijheid
en voldoet dus de Minister, die dit Ont
werp geeft, aan de taak, die de Grondwet hem
heeft gesteld? Neen: tegenover het Staats
onderwijs met haar schoolpaleizen, en ge
voed uit de algemeene kas, is voor de
Bijzondere schooldie alleen van de offers
der liefde moet levende concurrentie
om dat versleten woord nog eens te ge
bruiken onmogelijk. Hier bijv. in Haar
lem is het getal der Katholieke scholen in
verre na niet toereikendde bestaande
voorzien slechts voor een klein gedeelte in
de behoefte. Hoe komt dat? Is men hier
voor een degelijk Katholiek onderwijs on
verschillig? Kent men het gevaar niet dat
bet kind op de Openbare school bedreigt
Wij zouden onzen geloofsgenooten onrecht
aandoen met zoo iets van hen te denken.
Neen: de eenige reden ligt hierin, dat de
middelen ontbreken om meer Katholieke
scholen op te richten. Zijn wij goed inge
licht, dan veroorzaken de bestaande reeds
zulk een drukkende zorgdat er voor het
oogenblik aan het oprichten van meer Ka
tholieke scholen niet kan gedacht worden.
Wat baat het ons nu, dat men ons de
waarachtige vrijheid geeft om Bijzondere
scholen op te richtenindien men de hand
niet uitsteekt om ons te helpen? De vrij
heid, die men ons laat heeft veel van de
vrijheiddie Lazarus had, toen hij aan de
deur van den rijken vrek van honger om
kwam. Lazarus had de waarachtige vrijheid
van naar hartelust te eten en toch stierf
hij van honger, terwijl de rijke vrek kost
bare maaltijden hield en in weelde baadde.
Zóo ongeveer is de verhouding van de
Bijzondere school tot de Openbare; hier
baadt men zich in weeldedaar komt men
van gebrek om. Moet het ons bij zulk
een toestand niet als bittere spotternij in
de ooren klinkenwanneer men ons zegt
Vriendbouw scholen zooveel gij wiltgij
hebt er immers de waarachtige vrijheid
voor. Neen, dat is geen vrijheid; dat is
veeleer eene poging tot moord op het Bij
zonder onderwijs.
Wij zijn aan het einde onzer taak. Wij
vertrouwen bewezen te hebbendat de
Regeering bij dit Wetsontwerp het stand
punt van Recht voor allenwaarop zij zich
had moeten plaatsen verlaten, en het be
staande onrecht, waarover wij sedert jaren
klagen, bestendigd en verzwaard heeft.
Dat alleen stelden wij ons ten doel; niet
al onze grieven tegen dit Ontwerp op te
sommen en te motiveeren. Wij bespraken
slechts de hoofdbeginselen der wet; op
bijzondere punten komen wij misschien later
terug.
BUiTENLANDSCH OVERZICHT.
Aan de vertrekkende gezanten en gedele
geerden der Conferentie werd door de Turken
eene gelukkige reis gewenscht. Een Turksch
Satiriek blad verzekert uit vertrouwbare
bron, dat Turkije een circulaire aan de
Mogendheden heeft gericht, waarin van Rus
land schadevergoeding wordt geeischt voor
al het kwaad, door dat land aan de Mo
hammedanen in Rusland en Turkije begaan
en tot dat doel een Conferentie te St. Pe
tersburg wordt vastgesteld, waarvan de
Russen natuurlijk uitgesloten zullen blijven.
Een bittere pil voor den russischen Czaar.
De vredes-onderhandelingen tusschen Ser
vië en de Porte nemen eene gunstige wen
ding; minder gunstig is Montenegro ge
stemd, indien de gevraagde vergrooting
van grondgebied niet wordt toegestaan
waartoe Turkije vooralsnog zich weinig
geneigd toont. Vorst Nikita van Montene
gro heeft zich echter jegens den Turkschen
gezant Asarian vredelievend uitgelaten.
De Serviërs beginnen te begrijpen dat het
zeer goed mogelijk is, dat Rusland zich
niet tegen de vredes-sluiting door Servië
zal verzettenwant ingeval later de oorlog
mocht uitbreken zou Rusland kunnen ver
klaren dat Servië feitelijk Turksch grond
gebied is en zou het dat land zoeken te
bemachtigen.
Rusland moet uit zijne netelige positie
gered worden en daarom zal vriend von
Bismarck een handje helpen door de her
ziening van het Parijsche vredesverdrag,
ten einde Rusland in de gelegenheid te
stellen, zijn tegenwoordige aanvallende
houding te laten varen, zonder zijn pres
tige in het oog van Europa en van de
russische bevolking te verliezen.
De Pruisische Regeeringsbladen zijn het
maar niet eens over Frankrijks beweerde
oorlogszuchtigheid. In 1866 wapende
Pruisen zich onder voorwendsel dat Oos
tenrijk zulks deedthans geeft Pruisen zich
over aan verdachtmakingen onder voor
wendsel dat Frankrijk zulks doet. Men
weet echter, dat de Kanselier gaarne in
troebel water gaat visschen en politieke
huichelarij zijn lievelingswerk is.
Het Belgische Ministerie, verklaart zich
opnieuw bereid tot gemeen overleg omtrent
de kieswet tegenover de wettige organen
des volks. Dat is voorzichtig en staatkun
dig. Elke verdere stapdie ook maar kan
doen denken aan de bevrediging van het
geweld, ware de doodslag voor het gou
vernementeel beginsel. Tot dusver is slechts
één verwijt tot de Belgische Regeering te
richtendat zij in de handhaving der orde
veel te zwak is tegen de oproerkraaiers.
BUITENLAND.
Italië.
Het zal onzen lezers genoegen doen te ver
nemen, dat, volgens een vertrouwbaar be
richt uit Romede ongesteldheidwaaraan
de H. Vader in de laatste dagen leed, geheel
geweken is. De Paus heeft zijne gewone be
zigheden wederom hervat. Dagelijks leest hij
gelijk te voren de H. Mis, geeft audientie's
en doet zijn wandelingen in den tuin van het
Vatikaan. God spare nog lang het kostbaar
leven van den grijzen Opperpriester
Frankrijk.
De Fransche pers blijft een onverstoorbare
kalmte bewaren tegenover de jongste aanval
len door de officiëele organen te Berlijn op
Frankrijk en zijn Regeering gedaan, 't Moet
erkend wordener is werkelijk een groote
mate van geduld voor noodig om niet te ant
woorden op de verzinsels, welke de bladen
van Prins von Bismarck in omloop brengen.
Men heeft zelfs geinsinueerddat er een Or-
leanistische samenzwering bestond bestemd
om den Hertog van Aumale tot liet Presi
dentschap te voeren die vervolgens het zwaard
tegen Duitschland zou trekken.
Turkije.
Sedert acht dagenaldus seint men uit
Rustschuck aan de Köln. Ztg. dato 31 Jan.
hebben hier troepenbewegingen op. groote
schaal plaats gehad. Schumla en Weddin ont
vingen gedeeltelijk over Varna gedeeltelijk
over Sofia aanzienlijke versterkingenzoodat
gisteren het Widdener-leger op 57 bataillons
82 stukken geschut en 2 regimenten caval-
lerie kon gebracht worden.
Om in het gebrek aan paarden te voorzien
heeft men een beroep gedaan op de vader
landsliefde der bewoners. Te Schumla wordt
een treincolonne geformeerdwaartoe elke
100of in armere dorpen elke 200 huizen
een wagen en twee ossen beschikbaar moe
ten stellen.
BINNENLAND.
Dalfsen, 30 Januari. Door den hevigen storm,
die ook hier heden den geheelen dag woedde
werden de beide roeden en de as van den
molen van Geb. Feijen verbroken. De schade
wordt op meer dan f 1000.berekend.
Groningen, 30 Januari. Met belangstelling
heeft men hier vernomen, dat de heer Van
de Blocquery Jr., te Haarlem, het plan heeft
twee meren in onze streken droog te maken
en dat hij de concessie daarvoor reeds heeft
aangevraagd. Het ééne meer is het Zuidlaar-
der, het andere dat van Foxhal (gemeente
Hoogezand.)
Xeiden, 31 Januari. Op de Middelstegracht
alhier is omstreeks 11 ure gisteren-avond een
huisje, door het omstorten van een daarnevens
staande tuinmuur, onder den zwtqpn last van
het puin bezweken en ingestort, zoodat het
geheel eene ruïne is. De man en de kinderen
waren reeds te bedmaar de vrouw zat aan
de tafel. De bedstede bleef ongedeerd en de
op het aanhoudend hulpgeroep toeschietende
buren mochten er in slagen man en kinderen
in veiligheid te brengen. De redding der vrouw,
die onder het puin lag, kostte vrij wat moeite,
maar ook daarin slaagde men gelukkig. Zij
zijn er met den zwaren schrik afgekomen,
maar hebben alles verloren.
Meppel, 31 Januari. Aan de spoorzijde aan
den Friesch-Overijselschen kant werd door
den storm over eene oppervlakte van uren ver
alles onder water gezet. De toestand was daar
zeer ernstig. Eene moeder en haar jeugdig
kind zijn levenloos uit eene ingestorte woning
gehaald; de man heeft zich met de overige
kinderen met moeite gered. Een vaartuigje,
waarin een huisgezin woonde, is gezonken;
de opvarenden zijn met moeite gered.
's Hage31 Januari. In de Paulus-Potterstaat
had gisteren namiddag een droevig ongeval
plaatsde stormwind deed een steigerwaarop
een drietal werklieden aan den arbeid waren
bezwijken. Zij bekwamen allen hevige kwet
suren; een hunner kon echter nog naar zijn
woning, de beide anderen moesten per bran
card naar hel Gasthuis worden vervoerd. Een
hunner is heden overleden. Den ander hoopt
men te behouden.
Ootmarsum 30 Januari. Men werd hier ver
ontrust door het luiden der stadsklok. Uit
eiken mond klonk het brandbrandRechts
en links liep het volk de straten in en door
elkander afvragende: „waar is de brand?"
tot men eindelijk aan het Stadhuis kwam en
aldaar tot elks verbazing vernam, dat de
klokluidster dien avond ten 9 ure vergeten
had het gewone klokluiden te verrichten en
het nu maar een uurtje later waarnam.
Vlaardingen 1 Februari. Opgezweept door
een' hevigen N.W. storm bereikte het water
hier in den nacht van 30 op 31 Jan. eene
schrikwekkende hoogte. Daar het al den vo-
rigen dag tamelijk hoog gekomen was, had
men de gewone voorzorgen genomen, doch
voor dien hoogen vloed waren de meeste on
toereikend. Niet veel huizen slaan er dan ook
aan de haven, die geen last van 't water
gehad hebben. Ware het hierbij gebleven,
dan was de ramp nog zoo groot niet, maar
omstreeks half vier in den morgen brak een
der waterkeeringen door en stroomde het
water met geweld over de landerijen aan de
Oostzij der stad, waardoor de huizen aan de
Oostkade van voren en van achteren tegelijk
door denzelfden vijand werden aangevallen.
Een muur van een in het voorverleden jaar
gebouwd pakhuis is totaal verdwenen; een
gedeelte van de straat weggespoeldwaardoor
langs een nieuw buis een tamelijk breede
sloot ontstondmaar vooral de Scheveningsche
buurt en de Oosterstraat hebben veel le lij
den gehad, zoodat de bewoners de vlucht
hebben moeten nemen. Persoonlijke ongeluk
ken zijn er nog niet te betreuren, dank zij
de dadelijke hulp door velen in dat benauwde
oogenblik geboden. Eene koeenkele kippen
en varkens hebben echter hunnen dood in 't
water gevonden.
Zaandam, In den morgen van den 30e Ja
nuari jl. is de 23jarige Gerardina Hdie aan
vallende ziekte leed; alhier terwijl zij bezig
was, met goed wasschen, voorover in het
water gevallen en jammerlijk verdronken.
Sloten31 Januari. De geheele stal vee van
landbouwer J. O, aan den Sloterwegis thans
op last van den minister onteigend, als ver
dacht van longziekte. De beesten, 28 stuks,
zullen worden afgemaakt en verkocht. In de
afgeloopen maand zijn alhier aangetast 4
koeien en afgemaakt als verdacht 76.
GEMENGD NIEUWS.
Een der fransche bladen beweert!, dat er
op het oogenblik 60,000 Duitschers te Parijs
en slechts 37 Franschen te Berlijn wonen.
Gisteren namiddag is van een te Maassluis
ter reede liggende sleepboot de gezagvoerder
over boord gevallen en verdronkentwee uren
later werd het lijk opgevischt. Te Waar
land is een jongentje van circa tien jaren
door den feilen wind van eene brug in
't water geworpen en verdronken. In
den Jardin des Plantes te Parijs is, volgens
de Figaro, Dinsdag een vijfjarig kind in
den berenkuil gevallen. De kindermeid had het
om het beter te laten zien op de balu
strade gezet. De beren bleven het kind ver
baasd aanstaren. Een heer had den moed zich
aan een touw gebondenin den kuil te laten
zakken. Hij greep het kindwerd omhoog
geheschen en verwijderde zich snel zonder
zijn naam bekend te willen maken. Het
kind had door den val een arm gebroken.
Dezer dagen deed zich te Burnsteinfurt
(Duitschland), het geval voor dat een soldaat
van het garde-regiment, aan zware typhus
lijdende, naar huis werd gezonden, hetgeen
tengevolge had dat vijf leden van het huisge
zin, benevens eene buurvrouw, die hulp had
verleend, door die ziekte werden aangetast.
De moeder en een33jarige dochter stierven.
De bedelaarskolonist uit Ommerschans, die een
andere verpleegde 's nachts met een mes een
snede in de keel heeft toegebracht, omdat hij
»zoo hard snorkle"is door de Rechtbank le
Deventer veroordeeld tot een jaar celstraf en
geldboete van f 8. Te Charlois is door den
storm, van de in aanbouw zijnde petroleum-
pakhuizen een stuk van ongeveer 40 meter
weggeslagen. Heden ochtend te 5 uur begon al
daar het water over den dijk te loopen. Door kis
ting heeft men nog intijds het gevaar gekeerd. -
De dijk van den stormpolder onder Krimpen
a/d IJsel is doorgebroken. Vele huisgezinnen
zijn zonder woning. Van persoonlijke onge
lukken heeft men tot dusver niet gehoord.
Te Strijen is een doorbraak ontstaan, waardoor
de Maria- en de Johannapolder zijn onder
water gezet. Men was heden druk bezig de
aanzienlijke hoeveelheid aardappelen, in die pol
ders geborgen zooveel mogelijk te redden. Te
Parijs zijn nog altijd, wie zou 't gelooven,
1539 oude olie-lantaarns bij de straat-verlich
ting in gebruik. Terwijl een man te Gem-
menich (België) nabij Vaals, bezig was met
het vellen van een boom, viel deze waar
schijnlijk spoediger dan men gedacht had,
met het ongelukkig gevolg, dat hij doodelijk
getroffen werd. In de nabijheid van Haze-
brouck wonen in een huis twee afzonderlijke
gezinnen. In het eene is thans het 21e kind
gedoopt: in het andere, het 26e, samen dus
een totaal van 47 kinderen onder eenzelfde
dak. In de vorige week zijn in de gemeente
Wymbritseradeel 72 runderen afgemaakt bij
drie veehouders, wier stallen varr longziekte
verdacht waren. Een werkman, op eene
grofsmederij op de Achtergracht te Amsterdam
heeft een stuk ijzer op het hootd gekregen,
waardoor hij zulk eene ernstige verwonding
bekwamdat hij spoedig daarna is overleden.
Een 12jarig meisje is te Amsterdam in de
Boomstraat van een trap gevallen, met het
ongelukkig gevolg, dat haar nekbeen brak
en zij onmiddelijk den geest gaf. Eene dienst
meid te Amsterdam, die zich in de vorige
week aan diefstal van aardappelen had schul
dig gemaakt en door haar mevrouw aan de
politie was overgeleverd is van schrik krank
zinnig geworden. De chef der correspon
dentie van de Banque de Paris et
