NIEUW
M 0.
Zondag 11 Februari 1877.
29 Jaargang*
Voor KATHOLIEKEN van
HAARLEM en OMSTREKEN.
Uitgever W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Dit blad versehij ut Zaterdagavond.
Aan het Politie Bureau alhier is gedeponeerd.
VOOR HET GOUDEN FEEST VAN
Z. H. PIUS IX.
Bedrag der vorige opgavef 20,50
Van A. v. Z2,50
Een vervalletje van twee dienst
meisjes van een kaartpartijtje. Ter
eere van 's Pausen gouden Bis-
schopsfeest3,25
Op hoop van navolging ter eere
van onzen patroon den H. Bavo2,
Totaal 28,25
DE HALVE MAAN.
Conslantinopelde hoofdstad van het rijk
van Mahomed, ook bij de Turken Stam-
boulen bij de ouden Byzantium geheeten
de stad van den zonnegloedop eene gol
vende helling gebouwdindrukwekkend
vooral in haar uitwendig voorkomen door
hare moskeeën, koepeldaken en minarets,
doormengd met cipressen, en door de van
schepen wemelende haven Constantino-
pel, een barbaarsch element in het Chris
telijk Europa biedt ons hedendaags een
verbazend schouwspel aan.
Eene conferentie over staatkundige be
langen besproken en vertegenwoordigd
door de oorlogvoerende Mogendheden van
Europa heeft er onlangs plaats gehad. Dat
ziet er anders uit als een middeleeuwsche
kruistocht! Toen toog onze Nederlandsche
held Godfried de Bouillon met de Euro-
peesche legerscharen henen, om het graf
van Christus, en daarmede de gefolterde
Christenen te bevrijdenen het kruis van
Christus boven de Halve Maan van Maho
med te doen zegevieren. En nu? In de
Negentiende eeuw gaan de Christenmach
ten in beraadslaging bij den Turk, ten
einde te vragen wat den Grooten Heer be
lieft Het gedoopte Europa komt hulde
hrengen aan het IslamismusHet Christen
Europa ligt aan de voeten der Pacha'som
den uitersten wil van „de verhevene Porte,"
gelijk het keizerlijke Hof van den Sultan
geheeten wordt, te vernemen.
Men heeft langen tijd dat Hof genoemd
ijden zieken Man." Maar het ziet er heel
anders uit. Achter dien Man zit heel Azië
dat slechts loert op eene gelegenheid, om
zich op Europa te werpen achter dien
Man zit het nieuwe werelddeel, Amerika,
om de oude wereld, Europa, weer tot
fatsoen te brengen achter dien man zit
een gedeelte van Afrika, met zijn wilde
horden en, wee het oogenblik, dat het
sein tot den aftocht geblazen wordt!
Arm Europa! Verslaafde, verontchriste-
lijkte natiën, wee U! Niet Turkije is de
zieke man, maar gij zijt „de zieke vrouw."
Uw hoofd is geen ideaalgeen hersenbeeld
maar een beginsel, een feit, een persoon.
Dat beginsel is het Christendom, dat feit
is Rome, en die persoon is de Paus. Dat
drietal hebt gij verstooten, en nu zijt Gij
niet groot, niet machtig meer; nu kruipt
Gij onder den kromsabel van den Pacha!
Het is weer als voor een paar eeuwen:
„liever Tursch dan Paapsch" en van de
afzwering der Katholieke Kerk tot de Leer
van Mahomed is de stap niet groot. Indien
Europa nog eenig besef van zelfbehoud en
eigenwaarde had, dan moesten alle Mo
gendheden eene plechtige conferentie hou
den om te beraadslagen over de belangen
van de in duigen vallende Maatschappij.
Nog wonderbaarder wordt de vertooning,
die onze wereld te Constantinopel maakt,
als men nagaat, wat de drijfveer is van al
dat broederlijk samenzijn, eene ware in
ternationale tentoonstelling van bespotting
der waarheid!
De Mogendheden komen te Constantino
pel de vrijheid der aldaar wonende Chris
tenen verdedigen.
1. Rusland, dat méér doet dan Turkije
ooit gedaan heeftwant de Moskoviet doodt
eerst de ziel door den afval van het geloof
en dan het lichaam door den knoet.
Turkije doodt alleen het lichaamen be
gaat dus slechts één moord. Zou generaal
Ignatieff b. v. niet beter doen van naar
Siberië te gaan en daar de duizenden Ka
tholieken van zijn eigen Land uit de el
lende verlossendan te Constantinopel
krokodillentranen te schreien over vreemde
Christenen? Zou hij niet beter doen van
het arme Polen tot vrijheid te brengen en
de Bisschoppen en de Priesters en de mil-
lioenen Katholieken uit de vernedering en
de slavernij op te beuren?
2. Pruisen komt ook al pleiten voor de
vrijheid der christenen, 't Is belachelijk als
het niet betreurenswaardig is. Moest zijn
gezant Baron von Werther niet om genade
smeeken aan den edelen kardinaal Ledo-
chowski en de bisschoppen en de ordes
geestelijken en de millioenen Katholieken zoo
smadelijk bejegend in het land der Hohen-
zollern
3. Italië heeft den gezant Corti ook al
afgevaardigd, tot regeling van den vrede,
en het kan zelf geen vrede houden met de
telkens opkomende bandieten van Italië
Het pleit voor de financiën van Turkije,
en het kan zijne eigene rekening niet in
orde krijgen, ondanks, al het onrechtvaar
dig goed dat het in het bezit heeft! Het
pleit voor de christenen in Turkije; en het
heeft het kerkelijk domein van den H. Stoel
en de Rijken van andere vorsten in Italië
in bezit, terwijl het onderdrukkingsmaat
regelen tegen de Katholieken van zijn eigen
gebied neemt!
4. Engeland komt ook al procedeeren
voor de vrijheid der christenenO Ierland
O O'connel! Welk eene waarlijk Engelsche
bespotting! Meer dan drie honderd jaren
heeft Engeland door zijne Staatskerk Ier
land uitgehongerd en ontvolkt met milli
oenen, daarbij steeds de Katholieken in de
drie vereenigde Staten op zoogenaamde wet
tige wijze onderdrukt, en nu komt het
huilebalken om de christenen in Turkije!
5. Frankrijk moet ook mededoen! Ach!
arme, oude Republiek, die de kracht van
Robespierre mist, om de Katholieken ten
onder te brengendie de macht van Napo
leon niet heeft om ze als kanonnenspijs
te offeren en den Paus gevangen te nemen,
die slechts de lafheid bezit, om het chris
telijk onderwijs aan banden te leggen, de
geestelijken van inkomsten te berooven en
het volk door zinnelooze wetten en zede-
looze geschriften te bedervenOok gij ver
raadt des menschen zoon door een kus!
Doch, laten we niet verder gaan; het
schouwspel is te treurig. Europa aan de
voeten van den TurkDe Halve Maan tri-
omfeerend gehouden boven de zon der ge
rechtigheid
O negentiende eeuw, is dat uw vooruit
gang, uw licht, uwe beschaving! O nage
slachten! Wat zult gij met verbazing maar
tevens met medelijden op dit tijdstip der
groote eeuw nederzien!
Doch U zal het woord waar wordenGod
heeft om de verontchristelijke volken te tuch
tigen weinig noodigIn Frankrijk bediende
Hij zich van eene Jeanne d'Arc, gelijk in
Israëlvan eene JudithVan daag is Hem
een Turk genoegom de volken te kastij
den! En willen de volken niet wandelen
in den glans van het Evangelie, in de
waarheden des Christendoms, dat als de
levenwekkende zon der volken isdan moe
ten zij zich maar bedienen van het sche
mer licht van een Halve Maan!
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Midhat-pachade Turksche Groot vizier
is in zijn volle politieke levenskracht, in
één dag staatkundig dood en begraven ver
klaard. Daags tevoren verdedigde hij zijn
land, en betwistte aan derden het recht
zich met de inwendige aangelegenheden
van Turkije in te laten; eene reeks van
binnenlandsche hervormingen zijn in 't ver
schiet, welke aan Midhat-pacha's krachtig
en energiek beleid verschuldigd zijn. Is
het heengaan van Midhad-pacha en Edhem-
pacha's optreden een toegeven aan de pressie
van buiten, de onderwerping van Turkije
aan de voogdij van de Europeesche staten
dan is het gevaar voor een oorlog voorloo-
pig gewekenen zal Rusland zich met dien
zedelijken triumf kunnen vergenoegenmaar
dan kanvoor Turkije's zelfstandigheid het
laatste uur geslagen zijn.
Evenwel moet men zich wachten zegt
de K. Z. het gewicht van de ministerieele
verandering te overschatten. Edhem-pacha
is een beschaafd, ontwikkeld en persoon
lijk achtenswaardig staatsman, dien men
niet zoo maar onder de oud-Turksche dwee-
pers mag rangschikken. Wel behoort hij
tot die talrijke Turken, die de onvoorwaar
delijke gelijkstelling van de christenen met
de Mahomedanen, gelijk zij in de nieuwe
Constitutie is uitgesproken, bezorgheid in
boezemt. Tijdens hij als gezant der Porte
te Berlijn was, moet hij gezegd hebben:
De Turksche heerschappij is voor het be
staan van ons land noodzakelijk. Wat er
thans van ons wordt geëischt, staat voor
ons gelijk met een zelfmoord en daarvan
willen wij niets hooren. Wij kunnen aan
de christenen burgerlijke rechten verlee-
nenmaar geen deelneming aan het bestuur
want in hunne natuurlijke onverdraagzaam
heid zouden zij ons spoedig uit Europa ver
drijven, evenals zij ons uit Griekenland,
Servië en Rumenië verdreven hebben. Toe
geven is voor ons de dood!
Bij eene andere gelegenheid riep hij uit
Men noemt ons ziek, maar wij zijn het
niet. Onze volksstam is vrij wat krachtiger
dan men zich verbeeldt, en als wij in oor
log, geraken, zullen wij dat bewijzen.
Hij is dus een echte „zoon van den Pro
feet."
Berichten uit Constantinopel doen weten
dat de ontslagen Groot-vizier zich aan
hoogverraad tegen den Sultan heeft schul
dig gemaakt.
Men kan 't denken, doch gelooven behoeft
men 'tniet.
Volgens den Levant Herald zou de Hof
maarschalk, die Midhat-Pacha zijn ver
banning kwam aankondigentoen hij hem
de stukken toonde, waaruit het bewijs van
zijne medeplichtigheid aan een samenzwe
ring zou gelegen zijn, van den gewezen
Groot-Vizier ten antwoord hebben gekregen
„Ik ben het slachtoffer van een Russisch
complot."
De Minister Decazes heeft in den Fran-
schen Ministerraad de gewichtige mededee-
ling gedaan, dat Midhad-pacha wel dege
lijk het slachtoffer van Russische intrigues
is geworden.
De Kardinaal Ledochowski is door het
Kreisgericht te Inowraclaw (of Jung-Breslau,
prov. Posen) wegens overtreding van de
Mei-wetten, weerstand tegen het Staats
gezag en majesteitschennis, tot 3| jaar
gevangenisstraf en eene geldboete van 300
mark of subsidiair 3 maanden gevangenis
straf veroordeeld.
Volgens berichten zou prins von Bis
marck ijverig in de weer zijn, om bij Rus
land speciaal zijn invloed op den verderen
gang „in zake de Oostersehe kwestie" te
doen gelden.
Maar waarom bekommert zich deze
HltRllHMII WEEKBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem75 Cents.
Buiten Haarlem franco per post85
Afzonderlijke Nommers6
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels80 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Zaterdag vóór 12 uur
's middags ingewacht.
A.gite ma non agitate.
Een onderstuk van een gouden oorbel.
Een zilveren kruisje.
Eene kinder portemonnaie met eenig geld
Een kinderbontje.
Een ronde heerenhoed.
Een pet.
Een rood zijden shawl.
Een bonte polsmof.
Een wit kussensloop.
Een wit geborduurde zakdoek gemerkt C. A.
Een grijze handschoen.
Een blikken trommel.
Een wit katoenen kous.
Een R. C. Kerkboek.
Een paternoster.
Een rekenboek.
Een defecte bril.
Een knop van een parasol.
Een karwats of zweep, en
Een losse sleutel.
Alles op straat gevonden.
Voorts te bevragen:
Een gouden medaillon met portret en haarwerk.
Een bloedkoralen ketting met gouden slot.
Een donker busking broek aan een verkeerd adres
bezorgd, en
Een iepen boomstam.
