En welke dankbaarheid heeft het nage
slacht Sobieski gewijd Heeft de wereld
hem den titel van „Groot" vereerd, dien
ze aan Vorsten van zeer verdachte ver
diensten zoo spoedig gereed was te geven
Wel neen! De wereld kent wel een „Pe
ter de Groote," een „Frederik de Groote
en meer zulke „grootheden," maar een
Sobieski den Groote kent de wereld nietEn
toch heeft wellicht nooit een Vorst op aarde
geleefdwien tijdgenoot en nageslacht zóó
veel te danken hebben als aan Joannes
Sobieski, den ridderlijken vromen heldden
dapperste onder de dappere Vorsten der
aarde, den grootsten overwinnaar op de
Turken, den door God aangewezen Vorst,
die Christendom en beschaving redde. Dit
is zeker dat in de Nieuwe Geschiedenis
geen Vorst is aan te wijzen, wiens ver
diensten die van Joan Sobieski evenaren,
laat staan overtreffen. Joan Sobieski, Ko
ning van Polenkomt de eer toe van aan
het hoofd te staan der Vorsten, die zich
op de eene of andere wijze voor het mensch-
dom verdienstelijk hebben gemaakt. D. G.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Dat het den Sultan van Turkije ernst
is krachtdadig aan de hervormingen ge
volg te gevenblijkt uit de Turksche hall,
den 20n „Muharrem" uitgegeven en waarin
de Sultan aan zijn nieuwen Groot-vizier
de beginselen blootlegt, waarnaar hij aan
de constitutie uitvoering wenscht gegeven te
zien. De Sultan verklaart uit eigen-, volko
men-, vrijen wil de constitutie te hebben geoc-
troijeerdrekening houdende met do eischen
van den tijdgeest en van den nieuwen toe
stand, die voor het Rijk geboren is. Zijn
doel is door de uitvoering van de Con
stitutie „de achting en het vertrouwen
„zijner volkeren te winnen en de welvaart
„des lands te verzekeren."
De Staats-Ambtenaren zullen, naar het
Souverein bevel, zich aan de grondwette
lijke instellingen moeten onderwerpenom
daardoor te komen tot verwezenlijking van
het beginsel van gelijkheid voor de volken
en tot verbetering van hun lot.
Zulke verklaringen en een programma,
behoeven aanvankelijk het vertrouwen van
Europa niet te schokken, als Europa
althans vertrouwen wil schenken.
Omtrent den ontslagen Groot-vizier Mid-
hat-Pacha is men 't niet eens. Volgens som
mige bevindt hij zich nog steeds aan boord
der Izzeddin, waarmede hij naar Bindisi
werd overgebracht, om voor een verwachte
terugroeping naar Constantinopel gereed te
zijn; volgens anderen is hij naar Napels
vertrokken of is hij naar Weenen afgereisd
om zich daar te vestigen. De Indé petulance
Beige deelt mede dat hij van den Sultan
10,000 francs als reisgeld heeft ontvangen.
Vroeger zonden de Sultans aan lastige
personen een veelbeteekenend zijden koortje
of een geheimzinnig kopje mocca koffie,
nu zegge men nog, dat Abdul-Hamid geen
man van den vooruitgang is
Te Constantinopel vreest men een op
roer onder de bevolking, de troepen zijn
geconsigneerd en voortdurend worden aan
hangers van Midhat-Pacha in hechtenis ge
nomen.
Rusland en Turkije blijven beiden hun
ne wapeningen voortzetten; de Times, die
zich zoolang mogelijk aan de hoop op be
houd van den vrede vastklampteverklaart
nu, dat de oorlog onvermijdelijk schijnt,
alleen het tijdstip, waarop de strijd ont
branden zal, is onzeker.
Zoo Rusland er in slaagt op eene of
andere plaats de Turken tot eenige gruwe
len te provoceerendan is er een heerlijke
reden gevonden om de langbeoogde occu
patie „wegens redenen van humaniteit" ten
uitvoer te leggen.
BUITENLAND.
interpellatie dat de Regeering er niet toe kon
overgaan, de instructiën en de verrichtingen
van de naar Constantinopel gezonden genie
officieren openbaar te maken, aangezien zij
slechts ter verkrijging van inlichtingen voor
Regeering en geenszins voor het publiek naar
Turkije gezonden waren. De Turksche Regee
ring heeft de diensten dier officieren niet
verlangd.
De Standaard meent te weten dat een
aangekondigde interpellatie van lord Argyll
geen ander doel heeft dan de Regeering te
dwingen tot de verklaring, of zij genegen is
met Rusland maatregelen van dwang tegen
Turkije te beramen.
Een Londensch straatslijper werd kort ge
leden tot twee maanden tuchthuisstraf ver
oordeeld wegens 't baldadig mishandelen van
een bediende der thans te Londen vertoe
vende Ghineesche ambassade, 't Engelsche
grauw stelt zich tegenover deze vreemdelingen
al zeer jammerlijk aan. De arme Chineezen
kunnen zich niet op straat vertoonen, of zij
worden door eene bende schooiers nageloopen
en uitgejouwd. Zelfs staat voor de deur van
hun verblijf in Portland Place voortdurend
een hoop gepeupel op de wacht. Zeker zul
len deze Chineezen naar hun vaderland de
overtuiging meenemen, dat men te hunnent
de Europeanen niet geheel ten onrechte be
stempelt als souter barbarians" en
„foreign devil s".
Zwitserland.
De Bazelsche Volksfreund verneemt, dat de
heer Loyson, weleer pater Hyacinthe, op
uitnoodiging van drie predikanten, driemaal
gepredikt heeft in de Protestantsche kerk te
Bazel. Het blad voegt er bij, dat de heer
Loyson niet halfweg zal blijven staan, en er
quaestie is van zijn definitieven overgang tot
het Protestantisme. Dat was te verwachten.
Frankrijk.
De toestand van de Lyonsche werklieden
is bedroevend. De heer Jules Simon zal heden
of morgen een wetsontwerp voordragen, waar
bij een crediet van 500,000 francs wordt ge
vraagd om in de kosten te voorzien van een
bestelling aan de Lyonsche fabrieken, voor
de voorgenomen bekleeding van het Staats-
meubilair.
De Minister zal insgelijks een som van
440,000 francs opnemen uit de geheime fond
sen van het Ministerie van Binnenlandsche
zaken, ten einde eenigen onderstand te kun-
verstrekken aan de werklieden van genoemde
fabrieken.
Turkije
Iu Constantinopel isvolgens den correspon
dent van de Kölnische Zeitunghet bericht
aangekomendat de militaire attaché bij het
Russisch gezantschapCelenoiin staat van
beschuldiging zal worden gesteldomdat hij
in zijne officieele berichten aan de Russische
Regeering het Turksche leger als niet strijd
vaardig heeft afgeschilderd. Wat intusschen
in Constantinopel zelf voorvaltis zeer ge
schikt om de overtuiging te vestigen dat
Celenoi den toestand naar waarheid geschil
derd heeft. Men valt het Ministerie van Oor
log en den generalen staf geweldig hard over
de verbrokkeling van de krijgsmacht en de
slechte leiding. De Levant Herald liet zich als
volgt uit»De militaire autoriteiten verzeke
ren ons eenstemmig dat de wijze waarop de
Turksche strijdkrachten verdeeld zijn volstrekt
ongeschikt is om een aanval van Rusland af
te slaan.
BINNENLAND.
Venlo 44 Februari Gisteren avond is door
trein 25 tusschen Geleen en Beek de ploeg-
werkerSchols overreden en onmiddelijk gedood.
De trein bekwam tien minuten vertraging.
s' Bosch 14 Februari. Gisteren namiddag,
terwijl de geheele stad in volle Carnavalspret
was, hebben twee personen in een herberg
twist gekregen, die zoo hoog liep, dat de
een den ander met een mes een zeer ge
vaarlijke wonde in den buik toebracht. De
gewonde is onmiddelijk naar het stedelijk gast
huis vervoerd en verkeert in levensgevaar.
De dader is gevat; beiden zijn gehuwd, de
dader vader van 6 en het slachtoffer vader
van 3 kinderen.
Gennep 43 Februari. In het naburige dorp
Ottersumbij de wed. J Artsworden drie
jonge zoog varkens gevoed door een hond
welke hen liefkoost als haar eigen kroost.
Haarlemmermeer 45 Februari. Gisteren
zijn bij den landbouwer M. Braat, IJ weg.
Venneperweg alhier, weder drie runderen,
als lijdende aan besmettelijke longziekte ont
eigend en afgemaakt.
Gorinchem 44 Februari. Een schip geladen
met 30.000 kilo ijzer, is in de nabijheid
dezer stad gezonken. De kapitein der sleepboot
bemerkte, dal het schip lek was; er bestond
geene kans meer om het aan wal te brengen.
De opvarenden zijn met moeite gered.
Terschelling 44 Februari. Alhier komt thans
onder de schapen een zonderlinge ziekte voor. De
dieren worden veelal voor ongeveer veertien
dagen blind en zijn daarna hersteld. Enkele
echter bezwijken er aan.
Nieuwediep 45 Februari. Naar men verneemt
zal het koloniaal werfdepot, thans te Har
derwijk gevestigd, naar hier worden overge
plaatst, zoodra de nu in aanbouw zijnde
forten gereed zijn, en er dus een geschikte
kazerneering zal zijn.
Amsterdam, 45 Februari. In het Binnen
gasthuis wilden Zondag twee knechts uit de
apotheek sterken drank maken, door de ver
menging van Spiritus met water en zich daar
aan te goed doen. Ongelukkiger wijze namen
zij een ftesch met vergif. Zij dronken. De een
stierf Maandag en gister is de ander onder
hevige pijnen bezweken.
Omtrent den diefstal van effecten door den
secretaris der Amsterdamsche Kanaalmaat
schappij deelt het N. v. d. D. de volgende
bijzonderheden mede:
Het is thans uitgemaakt dat er 470 aan-
deelen van f 1000 uit de brandkast der maat
schappij zijn genomen en verkocht door den
secretaris. Een 440-tal dezer aandeelen be
hoorden aan de maatschappij. Deze waren o.
a. door haar ingekocht, niet tot conversie,
maar als geldbelegging. De 30 overige aan
deelen -waren door directeuren daar gedepo
neerd. De diefstal moet over eenige jaren
loopen. Sedert wanneer zal het gerechtelijk
onderzoek eerst kunnen bewijzen. De beweeg
reden schijnt zucht tot weelde te zijn.
De directeuren, wier onbeperkt vertrouwen
gevestigd was op den secretarismerkten wel
zijne weelderige levensmanier op, doch waren
door hem in de meening gebracht, dat hij
buiten zijn beduidend inkomen bovendien ver
mogend was. Dit is dan ook oorzaak geweest,
dat het pakket aandeelen in de brandkast nooit
dan oppervlakkig is nagezien. De bovenoplig-
gende nummers werden terloops geverifieerd
en deze waren altijd in orde. De diefstal had
altijd plaats uit de onderste laag van den sta
pel. Daar de gearresteerde niet in't bezit was
van een sleutel van de brandkastmoet het
wegnemen hebben plaats gehad in oogenblik-
kendat hem de sleutel werd toevertrouwd om
uit die kast papieren of bescheiden te nemen
of ze te bergen. De laatste maal dat dit ge
schied is moet dit hebben plaats gehad op
een oogenblikdat een paar bestuursleden dei-
Maatschappij bij het raam stondeD te praten,
met den rug gekeerd naar de plaats waar de
kast stond.
Een toeval heeft tot de ontdekking geleid.
Wegens een familiefeestdat de gearresteerde
te Parijs was gaan vieren, werd het secreta
riaat tijdelijk waargenomen.
In de directie-vergadering kwam de aanlei
ding tot dit feest ter sprake, en als bewijs
hoe weinig wantrouwen er toen nog bestond
ook de vraag of men den secretaris niet ge
zamenlijk een geschenk zou aanbieden.
Al pralende kwam men er zoo toe, naai
de aandeelen te zien. Zij waren als altijd
oogenschijnlijk in orde.
Een der directeuren drong er den volgen
den dag op aan de stukken eens na te tellen.
Dit geschiedde en toen bleek het treurige feit.
Nadat den Secretaris, teruggekeerd van zijn
reisje, in eene directie-vergadering verant
woording gevraagd is van de afwezige waar
den en hij tot bekentenis moest komen, heeft
zijne gerechtelijke aanhouding op verzoek van
de directeuren nog in diezelfde vergadering
plaats gehad.
Aan het mail-overzicht van den Java-Bode
ontleenen wij het onderstaande: Batavia, 9
Februari. Zijne Doorl. Hoogw. Mgr. A. C.
Claessens, apostolisch vicaris is alhier, door
een commissie uit de R. G. gemeente afge
haald van het ter reede liggend stoomschip
met welk vaartuig Mgr. na een verblijf in
Europa alhier is teruggekeerd. Geleid naar de
kerk aan het Waterlooplein, die smaakvol ver
sierd was werd Mgr. daar plechtig ontvangen
en is hem namens de Catholieken van Neèr-
landsch-Indië een prachtige gouden miskelk
aangeboden, met robijnen versierd.
In het Padangsch Handelsblad lezen wij het
volgende De oorlog met Atchin heeft tot nog
toe gekost vijf en veertig millioen zes honderd
duizend gulden. Daarvoor zijn doodgeschoten
ongeveer 40,000 Atchineezenzoodat elke At-
chinees ons gekost heeft elf honderd veertig
gulden, behalve den man, dien wij van tijd
tot tijd hebben moeten toegeven. Indien men
voor 't zelfde geld, legen f 4140 't bunder,
land had gekocht, dan had men de bagatel
van 40,000 bunders land, waarmede men in
ieder geval toch beter af geweest zou zijn dan
met 40,000 van die doode peperkweekers. Wel
gaat het geld de. wereld niet uit, maar op
zoo'n manier brengt het toch drommels wei
nig rente op.
GEMENGD NIEUWS.
De Gemeenteraad van Antwerpen heeft
250,000 francs ten behoeve der Rubensfees
ten op de begrooting gebracht en goedge
keurd. De schadedoor den storm van 30
op den 31 Januari en de daardoor veroor
zaakte overstroomingen te Antwerpen aange
richt wordt op een millioen francs geraamd.
In sommige ondergeloopen kelders lagen ter
waarde van 20 en 30 duizend francs koop
waren geborgen. Te Admeadabat, Britsch-
Indië', is een kruitmagazijn in de lucht ge
vlogen waarbij 50 personen het leven hebben
verloren. Een opperhoofd der Mor
monen Leedie door de rechtbank van Utah
ter dood veroordeeld was wegens deelneming
aan den moord van kolonisten, had, blijkens
het vonnis, de keus tusschen drieërlei dood.
Hij kon zeggen of hij geworgd, onthoofd of
doodgeschoten wilde worden. Lee koos laatst-
gemelde strafoefening. Te Ter Apel, vlak
aan de Pruisische grenzen, zijn 10 schapen
op bevel der justitie afgemaakt, aangezien
die dieren uit een Pruisisch grensdorp af
komstig waren en over de Nederlandsche gren
zen liepen te weiden, in strijd met het verbod
van invoer in dit Rijk.Het vijfjarig zoontje
eener weduwe te Ambt-IIardenberg is door
het omvallen van een petroleumlamp in brand
geraakt en aan de bekomen wonden bezwe
ken. Te Grave is een meisje van 40 jaar
in de Maas gevallen en verdronken. Te
Scheemda is een rijtuig, waarin een bruid en
bruigom en twee heeren gezeten warenten
gevolge der duisternis, van een hoogen wal
in de gracht gevallen, waarin het ondeiste
boven neerkwam. De drie heeren waren er
spoedig uit, maar toen de bruigom zijn
bruid miste, trapte hij het rijtuig stuk en
haalde haar ofschoon geheel onder water en
slijk nog levend te voorschijn. Geen der per
sonen heeft eenig letsel bekomen. Te Doe-
tinchem wordt een schoen bewaard met een
zool van 3 A 4 cM. dikte, waardoor een
zware ijzeren haak zit. Aan dien schoen is
de volgende herinnering verbonden. In den
jare 4501 den 23 Febr. precies ten 42 ure
bij het slaan der klok viel een persoon eenige
reparatiën doende aan den haan op den to
ren, en zijn evenwicht verliezende, van de
spits. Onder zijnen val raakte zijn voet in een
ijzeren haak, tot aanhechting der brandlad
ders op zij van den toren aanwezig. Tenge
volge hiervan doorboorde de haak zijn schoen
en bleef zijn lichaam aan den toren hangen.
Losgemaakt vereerde hij de schoen met de
haak aan de stad. Iu den avond van 42
dezer is in het Kanaal nabij Oudewater een
tjalkschip met granen van Rotterdam naar
Utrecht geladen, gezonken. De schipper, zijne
vrouw en 2 kinderen en de knecht zijn ge
lukkig gered. Te Alphen a/R. zijn in de
maand Januari afgemaakt41 longzieke run
deren, toebehoorende aan 4 veehouders en
424 verdachte, toebehoorende aan 4 veehou
ders. Voor de longzieke runderen is f 4156,50
schadeloosstelling, voor de verdachte f23,724
betaald. Met 8 stemmen tegen 4 heeft de
Raad der orde van advocaten te Milaan zich
verklaard voor het behoud van de doodstraf.
In Japan zijn thans in het geheel elf hoof
den van den jongsten opstand ter dood ge
bracht. Tot levenslangen dwangarbeid zijn
veroordeeld 241 personen. Vier Samourai, die
ter dood waren veroordeeld, hebben zich
door harikari (buikopensnijding) van 't le
ven beroofd. VolgensdeBien Public heeft
de Fransche Regeering het bestaan van val-
sche schatkistbiljetten ontdekt tot een bedrag
van 25 millioen franken. Een bankier in de
Rue Richelieu te Parijs is voor 100,000 francs
bedrogen. Volgens berichten uit Bern is in
Oostelijk en Westelijk Zwitserland ten gevolge
van overstroomingen het verkeer gestremd.
De Bondsraad heeft troepen ontboden. Te
Graissesac, (Frankrijk) heeft eene ontploffing
van mijngas plaats gehad in eene mijn, waarin
60 mijnwerkers arbeidden; slechts 5 konden
zich redden. Onmiddelijk zjjn maatregelen tot
redding der wellicht nog levende werklieden
genomen. Bij den laatsten storm is nog op
de Zuiderzee vergaan het tjalkschip van schip
per Veldhuizen, die eenige dagen te voren
de haven te Lemmer had verlaten. De schip
per, diens zoon en de knecht, hebben bij dit
ongeluk het leven verloren. De vrouw bevond
zich voor deze reis toevallig aan wal. Te
Engeland.
The World verneemt dat de Prins van
Wallis het voornemen heeft opgevatnaar
aanleiding van zijn jongste Indische reis, om
ook een reis te ondernemen naar Australië
en Nieuw-Zeeland.
De Minister van Oorlog verklaarde op een
