„deren." Geeft de H. Vader in deze woor den gebrek aan godsdienst als de oorzaak op van het verval der maatschappij, een weinig verder bespreekt Hij opzettelijk het godsdienstloos onderwijs, en schrijft daaraan de treurigste gevolgen in de toe komst toe. „In waarheidzegt Hijeen „onderwijs, dat zich niet alleen bepaalt „tot de kennis van natuurlijke zaken en „die alleen op het tegenwoordig leven be trekking hebben, maar waarbij daaren boven de door God geopenbaarde waar beden worden uitgesloten, valt noodwen dig onder het juk van den geest van „dwaling en leugen; en eene opvoeding, „die het onderneemt, de geesten en harten „der jonge lieden te vormen, zonder de „hulp van de christelijke geloofs- en zede- teer, van jongelieden wier natuur zoo „week is en die zoo lichtelijk tot het kwaad „zijn te brengen, kan niet anders voort brengen als een geslacht, geheel beheerscht „door slechte hartstochten en door den „geest van eigenbelang, en aan de huis gezinnen en aan den staat de grootste „rampen bereiden." Wij besluiten. Godsdienstloos onderwijs is van ons standpunt geheel onaannemelijk. En daar nu de Staat bij eene gemengde bevolking als de onze onmogelijk gods dienstig onderwijs kan geven, dat aan de eischen van alle gezindheden voldoet; zou hij, om jegens allen billijk te zijn, het onderwijs aan de godsdienstige gezindheden moeten overlaten, waar het ook eigenlijk thuis hoort, en slechts daar openbaar on derwijs doen geven, waar de gezindheden aan de bestaande béhoeften niet voldoen, met andere woorden: de bijzondere school zou regel, de openbare uitzondering moe ten zijn. Meer. Daar niet alleen de Kerk maar ook de Staat belang heeft, dat de jeugd zoowel in den godsdienst als in de wetenschap worde onderwezen, zou de Regeering dat bijzonder onderwijs op alle mogelijke wijze moeten ondersteunen, desnoods ook met geldelijke offers. De bil lijkheid zoowel als het belang van staat en maatschappij zouden dat gebieden vorderen. BUITENLANOSCH OVERZICHT. Met het oog op de geheimzinnige zen ding van den russischen diplomaatgeneraal Ignatieff, heet het dat de generaal slecht van gezicht ishij moet de voornaamste oogartsen van Europa raadplegen. De kwaal schijnt ernstig. Te Berlijn heeft de generaal consult gehad met de politieke professoren Wilhelm, von Bismarck enz. Te Parijs zal hij doctor Decazes en anderen opzoeken en zoo de rondreis ma ken. Of de heeren professoren ook de oogart- senijkunde uitoefenen hebben wij nooit ge hoord, indien niet het strooien van zand in de oogen van Europa hun het diploom van oog arts verleende. Rusland zoo schreef dezer dagen de Voss. Ztg. is en blijft een raadselniet alleen voor Europamaar ook voor zich-zelven. Rusland heeft een geducht leger op de been gebrachtwapent zich met den dag meer en meer en is gereed om op te marcheeren maar het bevel blijft achterwegen. De Czaar is vóór den vrede; heeft niets tegen den ge sloten vrede van Servië met Turkije en ondersteunt met geld den opstand in Bosnië tegen de Porte. Omtrent de keizerlijke verordening van den 3en dezerbetreffende da vorming van nieuwe legerkorpsen verklaart de Invalide het orgaan des Ministers van Oorlogzeer uitdrukkelijk, dat deze maatregelen een voudig het uitvloeisel zijn van het in 1872 vastgestelde algemeen plan van een nieuwe militaire organisatie van Rusland. Al die officieele tegenstrijdigheden ver raden radeloosheid en huichelarij. Ook verdient een bericht van de Ber- lijnsche Burger-Zeitung de bijzondere aan dacht. Het blad deelt omtrent een onder houd van een harer correspondenten met den secretarisvan generaal Ignatieff, prins Tzeretlefhet volgende medeTerwijl prins Tzeretlefover het doel van Ignatieff's reis zich ontwijkend uitliet, verklaart hij uit drukkelijk, dat Rusland niet in het ver- leenen van een proeftijd aan Turkije zal instemmenomtrent de Turksche Constitutie gaf hij in zijne meening te kennen dat deze slechts een ijdeleschijn-hervorming isver der zeide hij, dat de toestand der christe nen bij voortduring precair is; dat bij een eventueelen oorlog niet het voornemen be staat Azië tot het tooneel des oorlog te makenen dat Rusland het vormen van zelf standige Slavische Staten niet in de hand werkt. Doch de Porte vraagt ook nog een stem in het koor. Zij zal geenerlei inbreuk op haar onafhankelijkheid en onschendbaar heid dulden. Krachtens die onafhankelijk heid zal zij doen wat haar plicht is, meer doen dan men van haar verlangtdoch zelf standig en zonder inmenging en men weet tevens hoe Turkije voor een oorlog niet terugdeinst en dien verkiest boven een hoogst pijnlijke en inderdaad onhoudbare onzekerheid. De Presse meldt uit st. Petersburg, dat bij Batum zeven Turksche oorlogsschepen en drie fregatten kruisen. Bij de Russen te Poti en Nicolaia heerscht daarover groote ontsteltenis. Volgens den parijschen Bien public zal de rampzalige Hyacinthe Loyson zich in derdaad te Bordeaux bij de verkiezing van 15 Maart candidaat stellen voor het lidmaat schap der fransche Kamer! BUITENLAND. Frankrijk. Turkije. BINNENLAND. GEMENGD NIEUWS. In het Dagblad vinden wij het volgende be richt, dat wy om der curiositeits-willemet inbegrip van de aanmerking van het Dagblad hier eene plaats geven. Een openbaar onderwijzer te Amsterdam, die gaarne de weetgierigheid zijner leerlingen bevredigt, heeft een vragenbus geopend: de leerling, die eenige inlichting wenschtschrijft zijn vraag op een papiertje en werpt dit in de bus, om bij tijd en gelegenheid antwoord te ontvangen. Een der 11- of 12jarige menschjes heeft nu dezer dagen de vraag ingezondenWat is een ultramontaan?" Als de onderwijzer op die vraag een deug delijk antwoord weet te geven, zou hij mis schien aan velen in den lande een grooten dienst doen met dat eens te publiceerenook onder hen, die de schoolbanken reeds lang ontgroeid zijnvindt men er velendie verlegen zouden zijn met een behoorlijk antwoord op die vraag. Ziehier een ander curiosum: De Kerk. Gt. protesteert er tegen, dat de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor wegen de feestdagen van Maria-Hemelvaart Allerheiligen en Allerzielen officieel verklaard heeft voor «algemeen erkende Christelijke feestdagen". Het blad vraagt, met welk recht bedoelde Maatschappij bepalingen maakt, die de Pro testanten in Nederlandnog altijd het talrijkste en aanzienlijkste deel der bevolking, zoo bru taal beleedigen. »De Maatschappij exploiteert S t a at s-spoor- wegen" zegt het blad. «Had zij te doen met wegen van particuliere maatschappijen, de zaak zou een ander aanzien hebben, maar om aan de exploitatie van Staats-eigendom zulk een willekeurige beperking te geven, dat gaat, naar wij meenen, te ver." Waartoe dienen gevangenissen? tot straf verbetering? van hen die misdaan hebben is het antwoord. Maar hoe is het dan te ver klaren, wat nu 11. Zaterdag te Amsterdam we der plaats haddat een man die den vorigen dag ontslagen werd, onverwijld het middel aangrijpt om weder in de gevangenis te wor den gebracht? Is het uit besef dat hij zelf nog niet beter is, of wel dat hij het in de gevangenis beter heeft? Er schijnt iets aan ons strafstelsel te haperen. (Arnh. Ct.) L U n i v e r s behelst een Pauselijke brève waarbij aan de Christenwereld vollen aflaat wordt toegezegd bij gelegenheid van de viering der 50jarige bisschoppelijke waardigheid van Z. H. Paus Pius IX. Mevrou.v de hertogin de Montebello keerde dezer dagen van een bal terug. Terwijl zij zich voor den haard ontkleedde, vatten haar kleederen vuurin weerwil van alle pogingen vermocht men niet haar te redden. Onder de vreeselijkste smarten is zij in den ouderdom van 61 jaren overleden. Tengevolge van de vlucht van den Parij schen bankier Rueff en van zijn beide broe ders, lijdt de «Banque de France" een verlies van eenige millioenen frs. Rueff is in staat van faillissement verklaard. Aan de Poll. Corr. wordt uit Jassyge meld, dd. 5 Maart. Een kolossale sneeuw massa heden nacht gevallen en zich over een uitgestrektheid van 72 uren uitstrekkende, heeft de Russische troepenbeweging plotseling tot stilstand gebracht. Hel spoorwegverkeer is overal voor het grootste gedeelte geschorst moeten worden. Rotterdam 7Maart. Gisteren-avond omstreeks half acht ure is uit het water der Slaakkade opgehaald het lijk van een in een keet te Feyenoord inwonenden heibaas, die kort te voren aldaar, onder den invloed van ster ken drank verkeerende, gezien was. Het lijk is naar de loods van drenkelingen overge bracht 7 Maart. Gedurende de maand Februari is van het kosthuis no. 1op de Kipstraat al hier, gebruik gemaakt door gemiddeld ruim 71 personen per nacht, makende te zamen 2008 nachtverblijven, waartoe gebezigd is ruim 996/,0 pet. der beschikbare ruimte. Het aantal personen, die er het middagmaal ge bruikten bedroeg 4007 of gemiddeld per dag ruim 143. Naaldwijk 7 Maart. De drank eischte giste ren weder een offer. Zekere v. D.die zich meermalen aan sterken drank te buiten ging kwam gisteren-avond weder beschonken thuis. Toen hij zich naar den zolder begaf, viel hij van boven neder en stierf reeds heden aan de gevolgen. I Amsterdam 7 Maart. In de maand Fe bruari 11. bedroeg het aantal reizigers op den Hol- landschen IJzeren Spoorweg 153,493 en bracht het vervoer van reizigers en goederen f 170,395 op; sedert lo Januari was het aantal reizi gers 324,703 en de opbrengst f357,733. Op den Ooster-spoorweg was het aantal reizigers in Februari 37,666 en de opbrengst f 39,164 sedert lo Januari 70,129 en f77,472. Weder heeft de bouw van het oorlog schip Trompop 's Rijkswerf een offer geëischt. Een der leerlingen oud 13 jaren is van de stelling gevallen en aan de bekomen verwon dingen des avonds in het gasthuis overleden. Nieuwediep 6 Maart. Heden-ochtend zou een koloniaalonlangs ziek uit Indien hier aangebracht en in het marine-hospitaal opge nomen begraven worden. Het militaire es corte en de lijkwagen stonden reeds voor het hospitaal om het lijk grafwaarts te gaan bren gen, toen de boodschap kwam dat de begra fenis geen voortgang kon hebben omdat. de doode weêr «levendig" was geworden. De man was slechts schijndood geweest. Latere berichten deelen mede dat de man werkelijk dood was. Velsen 5 Maart. Een arbeider, werkzaam aan het Noordzee-kanaalbevond zich in de kamer bij de stoomketel van een in werking zijnde stoombaggermolentoen de stoomklep van die ketel afsprong met het ongelukkige gevolg dat de man zoodanige ernstige brand wonden bekwam door het kokend water, dat daardoor uit den ketel over zijn lichaam kwam, dat hij terstond naar het gasthuis te Leiden is moeten worden vervoerd. 9 Maart. In den nacht van 7 op 8 dezer is de woning van N. v. Noort, op de Heide onder deze gemeente, geheel afgebrand. Een kind van drie jaren is in de vlammen omge komen. Van de inboedel is niets gered. De oor zaak is onbekend. Winterswijk 6 Maart. In de Sociëteit deEen- dracht zijn hier in 1876 aan borreltjes vertapt twee duizend flesschen jenever d. i. 36,000 (zes en dertig duizend) borreltjesof '100 per dag. Men ziet uit deze opgave van de N. Z u t p h. C t.dat de jenever ook on der de beschaafde standen verbreiders en vrienden telt. Een matroos is Dinsdag-middag op de Rijks werf te Amsterdam uit een mast gevallen en zwaar gekneusd naar het gasthuis vervoerd. Te Maastricht zijn gevankelijk binnengebracht een sergeant en twee manschappen van het 2e Regiment Infanterie, verdacht van frau- duleusen invoer van vee uit Pruisen te heb ben toegelaten. In de maand Februari zijn door de Rijkspolitie te Utrecht niet minder dan 83 vreemdelingen, meest Pruisen, Bel gen en Franschen, via Arnhem en 's Bosch over de grenzen van het Rijk geleid. Er is dezer dagen in de Ardennen veel sneeuw gevallen; de wolven en wilde zwijnen ver- toonen zich in menigte in die streek. Onder de lotelingen te Brussel bevond zich een per soon welke reeds gehuwd en vader van ver scheidene kinderen was, welke een dienst plichtig nommer trok. Hij was zoo aangedaan dat hij krankzinnig werd en naar een gesticht voor dergelijke lijders werd overgebracht. Zaterdag-avond wilde te Haarlemmermeer eene vrouw een brandend lampje met petroleum vullen; de brander viel en hare kleederen vatten vlam. Zij liep naar buiten en wist met groote moeite het vuur te blusschen, door zich in de sneeuw te wentelen, doch niet dan nadat zij zeer ernstige brandwonden had bekomen. Een man, die Vrijdag jl. uit de cellulaire gevangenis te Amsterdam werd ont slagen, stal den volgenden dag een rood baaien hemd van een uitstalling in de Lange Niezel alleen met het doel om weder onder dak te komen. Aan de Parijsche Beurs is Dinsdag morgen een diefstal gepleegd ten bedrage van 700,000 francs. De stoel van gesneden eikenhout waaropnaar men zegtShakespeare zat, toen hij de meeste zijner tooneelstukken schreef, werd dezer dagen te Londen voor 45 pd. St. verkocht. Te Pesth is gerech telijk beslag gelegd op 44 paarden en 183 stoelen van het circus Oscar Carré, wegens eene schuldvordering groot 5000 florijnen. De bezitters van eigendoms- of prioriteitsrecht zijn opgeroepen om hunne reShten te doen gel den. Te Deventer is Dinsdag-avond een man in de haven geloopenhoewel hij er spoedig uitgehaald werdgaf hij eenige oogen- blikken later den geest. Misbruik van sterken drank is de oorzaak van dit ongeval. Te 's Bosch had het volgende ongeval plaats: Twee voor een geladen fouragewagen gespan nen paarden, bereden door een huzaar, ge raakten op holde huzaar werd uit het zadel gelicht, geraakte onder de wielen van het voertuig en moest deerlijk verminkt naar hel hospitaal worden vervoerd. Dinsdag-namid dag is te Wolsum een boerenhuizinge geheel afgebrand. De bewoners waren afwezig en de oorzaak van den brand is onbekend. Een personentreindie Dinsdag van Parijs langs den Ooster-spoorweg is vertrokken, is dicht bij het station te Gagny gestooten op een goederentrein, die door een verkeerde manoeuvre op het spoor van den naderenden trein stond. De schok was zóó hevig, dat veertien waggons verbrijzeld zijn. Drie reizi gers waren binnen het uur een lijk; twintig zijn gewond of verminkt, van welke twaalf zóó deerlijk, dat zij in gevaarlijken toestand verkeeren. De goederentrein was geladen met een groot aantal schapenwaarvan de meeste gedood zijn. Te Zaandam is eenjongenvan 14 jaar, die werkzaam was aan de pietma chine in een oliemolenin het gaande werk geraakt, en zoodanig verwond, dat hij kort daarna is overleden. De conducteur Jonker is niet ver van het station Geldermalsen van den trein gevallen, met het noodlottig gevolg, dat zijn beide beenen verbrijzeld zijn. Hij is dadelijk onder geneeskundige behandeling ge nomen. Zijn toestand liet niet toe naar de oorzaak te vernemen en hij overleed kort daarna. Onder de gemeente Escharen aan den weg naar Mill, is ten huize van A. Guppen een hevige brand uitgebroken, die weldra 't geheele woonhuis, stalling enz. in de asch legde. Een gedeelte van den inboe del en vee is gered. Een koe, een kalf en eenige varkens, benevens de voorraad hooi, stroo en granen zijn verbrand. Een paard werd met groote moeite en met gezengde huid uit de vlammen gehaald. Huis en inboedel waren tegen brandschade verzekerd. Een cliam- p i o n-biljartspelereen c h a m p i o n-zwem- mereen c h a m p i o n-b a s e-b a 11-p 1 a y e r, een champio n-bokseraan champions is in de Ver. Staten geen gebrek. Tot nog toe ontbrak de champio n-marcaroni-eter. Gelukkig voor het heil der menschheid is die man in den persoon van Giacorno Sporcogambi gevonden. Hij woont te San Francisco en hij wedde met signor Bevcre, dat hij een groo- tere hoeveelheid macaroni opeens kon eten dan geene. De weddenschap werd aangegaan en een behoorlijk contract geteekend. Voor de eters werden borden geplaatst, ieder ge vuld met 38 meter macaroni, die ze naar hun smaak van kaas of saus mochten voorzien. Signor Sporcogambi at zijn eerste mijl maca roni (1660 M.) in 22 minuten; zijn tegenstan der bleef 234 meter ten achteren. Sporcogambi stond op en deed eene wandeling door het vertrek, maar toen hem werd medegedeeld, dat signor Bevere hem tot op een afstand van 55 meter had ingehaald, begon hij met ver schrikkelijke snelheid aan zijn tweede mijl. Hij had daarvan 440 meter naar binnen ge-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1877 | | pagina 2