NIEUWE No. 37. Zondag 2 September 1877. 2® Jaargang. Een rechtmatig beklag? Uitgever W. K1JPPERS. Onder de eigenaardige kenmerken van het liberalisme behoort ook dit, dat het "iet alleen het genot van de vrijheidmaar °ok dat van de macht en het gezag alleen voor zich begeert en eischt. Zijn hun tegenstanders aan het bewind, han verlangen zij door niets of niemand hemoeielijkt te worden in hun woelen en •kijven tot ondermijning en omverwerping v&n het Gouvernement, waartegen zij ge acht zijn. Dan deinzen zij voor geen enkel middel terugniets is hun dan te heiligalle ^egen, al voeren zij ook door de diepten van de ergste politieke immoraliteit, slaan 3ij gaarne in, zoo er maar kans bestaat, hat het beoogde doel zal worden bereikt. En ontmoeten zij in dat drijven tegen stand van de zijde der regeering, dan heet het onmiddellijk, dat er aanranding van he vrijheid plaats heeft. Onmiddellijk wordt de groote trom ge toerd; in allerlei vormen, op allerlei toon "n wijs wordt geweeklaagd en geprotes teerd. Als men het niet beter wist, zou hien inderdaad gaan meenendat het land gevaar was. Van wettelijke beletselen willen de liber tijnen in zulk een geval hoegenaamd niet hooren. Feitelijk eischen zij, dat alle wet ten en verordeningen in het voordeel van het liberalisme zullen worden uitgelegd. Gaan wij soms in die schets te ver? "Wij hebben slechts den blik naar Frank- t'jk te richten, om van de juistheid onzer Voorstelling ten volle overtuigd te worden. Wat toch zien wij daar gebeuren? Door het hoofd der Franschelibertijnen, hen beruchten Gambetta, werd in eene Volksvergadering een heftige rede uitge broken over de crisis van den dagwaarin '"zonderheid ook de maarschalk Mac-Mahon "iet gespaard werdmaar integendeel be ledigd en in zijn waardigheid miskend. Het Ministerie meende, gelijk al spoedig Vernomen werddat het dit feit niet straf feloos mocht laten voorbijgaan. Blijkbaar was het toch, dat de speech Voornamelijk was gehouden met het doel Voor de verspreiding in druk. Daar de drukpets in Frankrijk aan ze- We beperkingen is onderworpen, kunnen he dagbladen niet zoo gemakkelijk als eigen beschouwing artikelen opnemen, waarin fe hevig tegen het gezag wordt uitgevaren. Als huismiddeltje tot ontduiking der wet v^ordt nu een omweg gemaakt. Er komt eea redenaardie precies zegt wat men in he persorganen zou willen geschreven heb ben, en dan wordt zijne rede, bij wijze Van verslag der vergaderingin de kolom men van het blad opgenomen. Zoo zal het ook wel gegaan zijn met he redevoering van Gambetta te Rijssel. Dat reddingswoord van den grooten "ooden republikein zal wel gesproken zijn met een verder strekkende bedoeling, dan W stichting der „roode broeders" te Rijssel. De September-held zal wel beoogd heb ben een vuurwerk af te steken, dat, door middel der pers, geheel Frankrijk in de oogen zou stralen. Gambetta dacht dat hij dit meesterstuk straffeloos zou kunnen verrichten. Uit alles blijkt, dat hijnoch zijn geestverwanten aan eene vervolging hebben gedacht. Geen wonder, dat het eene min aangename verrassing voor hen was, toen zij bemerk ten dat de regeering niet voornemens was de zaak dood lakoniek op te nemen en lijdelijk toe te ziendat het hoofd van het Gouvernement door het slijk werd gesleurd. Nadat eenige dagen tegenstrijdige berich ten waren verspreid omtrent de plannen van het Bewind in deze quaestie, kwam eindelijk de zekere tijding, dat Gambetta en de directeur-gérant van la République Frangaise voor den rechter van instructie waren gedagvaard. Yoor ons tegenwoordig doel is het niet noodig ons te verdiepen in de vraag, of de Fransche regeering verstandig handelt, door Gambetta strafrechtelijk te vervolgen. Naar het ons voorkomt valt er veel te zeggen voor het gevoelendat Mac-Mahon wellicht verstandiger had gedaanwanneer hij Gambetta niet voor den rechter had gedaagd. Het staat nu toch te vreezen, dat de roode volksmenner zelf zijne verdediging zal doen hooren en dat hij van die gelegenheid gebruik zal maken, om de openbare mee ning nog meer te agiteeren en tegen den Maarschalk in het harnas te jagen. De ver spreiding, door de dagbladen, van dat zelf-pleidooi zal moeielijk zijn te voorko men tenzij de bestaande wetgeving in Frankrijk bepalingen bevatwelke aan het gezag de middelen in handen geven om de opname in de dagbladpers te verbieden, ook van pleidooien in de rechtszaal uitge sproken, die direct tegen het gezag zijn gericht en den eerbied er voor ondermij nen. "Wij gelooven echter nietdat de Fran sche wet zulk een preventief optreden mo gelijk maaktdan alleen na de afkondiging van den staat van beleg, waartoe het Be wind niet wil overgaan. Afgescheiden van de quaestie der men- schelijkheid, voor de zegepraal der regee ring bij de stembusvan de strafactie tegen Gambetta op touw gezet, willen wij thans alleen de vraag beantwoordenof de liber tijnen recht hebben om te klagen over misbruik van gezag, of zoo men wil over te groote gestrengheid van de zijde van het Gouvernement. Yolgens onze zeer stellige overtuiging overschrijdt de Fransche regeering volstrekt niet de grenzen harer bevoegdheid door met energie te ageeren tegen de Gambetta's en hun aanhang in de pers. Bij de beoordeeling van de handelwijze van Mac-Mahon is het allerminst overbodig eens na te gaanhoe de heeren libertijnen gewoon zijn te handelen als zij aan het gezag zijn. Slaat men daartoe het geschiedboek op van alle landen en volkenmaar inzonder heid van datzelfde Frankrijk, dan blijkt het alras, dat de heeren liberalisten alles behalve malsch te werk gingen, waar zij het roer in handen hadden. Wij hebben slechts te herinneren aan de dagen der „groote revolutie". Ieder weet, hoe toen de heeren libertijnen hebben huis gehouden. Niemand zal hun verwijten kunnen, dat zij destijds de wonden, waaraan de maat schappij volgens hen lijdende waste zacht wilden genezen. Duizenden bij duizenden hunner tegen standers werden van goed en leven beroofd. De guillotine was een der „middelen van overreding", welke door de redders der maatschappij in „heiligen" ijver werden aangewend. Onder het Schrikbewind kan men dage lijks gansche vrachtwagens van die „levende argumenten" zien vervoeren. Later het moet worden gezegd schenen de heeren libertijnen wel tot zacht zinniger denkbeelden gekomen te zijnmaar voor roof van eigendom of positie deinsden zij allerminst terug. In naam van het al leen zaligmakend liberalisme werden zelfs gansche rijken genomen en geannexeerd. Niemand zal dit dan ook in de gedachte komenom de heeren libertijnen als zachte chirurgijns te kenmerken. Heeft nu eene richtingwelkeals zij de macht in handen heeft haar tegenpartij gansch niet ontziet en geen middel onbeproefd laat om deze onschadelijk te maken en te ver nietigen, eenig recht van klagen als tegen haar wordt gebruik gemaakt van alle wet tige middelen, die binnen het bereik van het gezag liggen, om haar triomf te be letten Wie zou de rechtmatigheid van zulk een beklag durven staande houden? 't Is zeker een vreemd soort van vrijheids begrip van de heeren libertijnen als zij eischtendat eene regeeringwaartegen zij een strijd op leven en dood voeren, alles van hen zal dulden en dragen, terwijl zij op hun beurt aan het roer, onverbiddelijk tegen de anti-liberalen ageeren. Doch zóó toonen zich de libertijnen in Frankrijk en zóó toonen zij zich overal. Zelfs tyrannen als zij ageerenwenschen zij als lammerkens te worden behandeldook waar zij met de felheid van een leeuw op positie voeren tegen het bewind, dat hen vervangen heeft. Zulk een meeten met twee maten zal echter door geen onpartijdige kunnen wor den gebillijkt. Dat de zegepraal van eene richtingzoo éénzijdig als de liberale, door ons niet kan worden begeerd, zoo min voor Frankrijk als voor eenig ander land, spreekt van zelf. Wij blijven daarom hopen, dat de li bertijnen bij de stembus, die welhaast in Gallië zal geplaatst wordenniet zullen zegevieren. BUITENLANDSCH OVERZICHT. Eindelijk is Gambetta gedagvaard om te verschijnen voor den rechter van instructie niet te Rijssel, maar te Parijs, niet om het uitspreken van de bekende redevoering maar als de medeplichtige van den uitge ver van de „République Frangaise" welke die redevoering heeft verspreid. De Figarois reeds aan het uitreke nen, hoeveel gevangenisstraf Gambetta kan krijgenluidt de uitspraakaanval op de rechten van het gezag van den President der Republiek, dan krijgt hij van drie maanden tot vijf jaren met 300 tot 6000 francs boete; is 't een vonnis echter op eenvoudige beleedigingdan volgt gevange nisstraf van een maand tot drie jaar met 100 a 5000 francs boete. De nieuwe Turksche Minister van Oor log Mustapha wordt gehouden voor een specialiteit van vesting-bouwkundezijn opbruisend karakter heeft hem den bijnaam van Phosphor doen verwerven. Als een bewijs van von Bismark's op rechte bedoelingen, in zake zijn beweerde neutraliteit, wordt de aandacht gevestigd op een bericht der Neue freie Pressevol gens 't welk te Krakau op jl. Maandag 27 Augustus uit Pruisen komende waggons vol lood gepasseerd zijn, welke bestemd waren voor het Russische oorlogstooneel. Ten opzichte van Griekenland bevestigt de Atheensche correspondent van V Indép. omtrent de dreigende reclamatiën van de Porte en betrekkelijk de dringende raad gevingen van Engelandwelke de Britsche gezant te Athene aan het Helleensche Kabinet heeft overgebrachtwegens zijne houding en de verwikkelingenwelke daar uit het gevolg zouden kunnen zijn. Men voegt er bij, dat Italië zich bij Engelands stap aangesloten en aan het Grieksch Gou vernement groote voorzichtigheid en een politiek van afwachting aanbevolen heeft, aan de gebeurtenissen haar geregelden loop latende. Trouwens, zoo schrijft men tevens, de openbare meening in Griekenland is tame lijk verkoeld ten opzichte der Russische interventie en bouwt meer hoop op de medewerking van de groote Mogendheden als 't uur zal hebben geslagen voor eene definitieve regeling van den toestand der Qostersche bevolkingen op een Europeesch Congres. Kardinaal Bizzarri is overleden. Z. Em. werd in 1802 te Pagliano uit eenvoudige ouders geboren en kreeg vooral bekend heid als secretaris van Pius VIII. In 1856 zond Pius IX hem met eene bijzondere zending naar den koning van Napels en verhief hem in 1863 tot Kardinaal. Ofschoon sedert eenigen tijd ongesteld, komt zjjn dood toch onverwacht. Ook de broeder van den Keizer van Oostenrijk, de Aartshertog Karei Lodewijk, heelt dezer dagen met zijne gemalin Maria Theresia aan Marpingen een bezoek ge bracht. De aartshertog moest zich als alle andere menschenkinderen voor den gendarm legimiteeren. De Pruisische regeering heeft besloten nu voor goed een einde te maken aan de aldaar heerschende agitatie. Ook de K'óln. Zeitung deelt op grond van haar ver strekte inlichtingen mededat de politie nieuwe orders ontvangen heeft. Von Bis marck kan zijn gang gaan. De verbazende toeloop naar Marpingen niet ten on rechte het Duitsche Lourdes genaamd zal daardoor niet verminderen. De H. Maagd laat zich niet Maszregelendoor MAMMIE EMIRAAT. AB ONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem75 Cents. Buiten Haarlem franco per post90 Afzonderlijke Nummers 6 Dit blad verschijnt twee maal per week. In half formaat 'S WOENSDAGS AVONDS. In geheel ZATERDAGS BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. ■TtrKAMirtnmmr PRIJS DER ADVERTENTIÈN Van 1i Elke regel meer 30 Cents. 5 AGITE MA NON AGITATE. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie k Contant. Advertentiën worden uiterlijk Zaterdags en "Woensdags vóór 12 uur 's middags ingewacht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1877 | | pagina 1