NIEUWE
Zondag 21 October 1877,
2e Jaargang.
m
Revolutie en Misdaad.
Uitgever W. KÜPPERS.
de
Uit 's Hertogenbosch kwam
treurige tijding, dat Z. D. H. Mgr
JOANNES ZWIJSEN, aartsbisschop
bisschop van die stad, in den namid
dag van "Woensdag overleden is.
Wij behoeven niet te zeggendat dit
sterfgeval niet alleen het bisdom 's Her
togenbosch maar ook de geheele Ne-
derlandsche R. K. Kerk treft.
Monseigneur Zwijsen, geboren te
Hriel, in Gelderland, den 28 Augus
tus 1794, de eerste aartsbisschop van
Nederland, nadat Z. H. de Paus de
kerkelijke hiërarchie had hersteld,
stond jaren lang aan het hoofd van
die Kerk en werktekrachtig ge
steund door zijne broeders in het
Episcopaat, aan hare uitbreiding en
haren bloei, tot hij eindelijk het
moede hoofd nederlegde, vol van
deugden en goede werken, beladen
met de zegeningen van tijdgenoot en
nakomelingschap.
De zoete herinneringen uit zijn
werkzaam en deugdzaam leven steun
den hem tot in hoogen ouderdomen
de begeerte om alles voor zijn geloo-
vigen te zijn, bleef hem bij tot in
zjjn laatsten stond. Wat een terug
blik: reeds in 1833 pastoor te Til
burg, stichtte hij aldaar het Liefdehuis,
dat weldra de kweekschool en het
moederhuis werd van een aantal der
gelijke inrichtingenvoorts dankte
Tilburg hem twee armenscholen, een
oude mannen- en een oude vrouwen
huis, een weeshuis en een gasthuis
voor minvermogende zieken.
In 1842 werd pastoor Zwijsen door
Paus Gregorius XYI tot de bisschop
pelijke waardigheid verheven, en van
toen af rustte het bestuur van een
groot gedeelte der Nederlandsche kerk
op zijne schouders; het onderwijs en
armenzorg vooral, waren het, die zijne
aandacht bezig hielden. De stichting
van een groot seminarie, de oprich
ting van nieuwe parochiënde krach
tige bijstand tot stichting van kerken,
scholen, liefde- en ziekenhuizen zijn
de bewijzen wat Mgr. Zwijsen voor
de kerk van Nederland gedaan heeft.
God verleene den betreurden over
ledene het loon voor zijn langdurigen
en trouwen arbeid in Zijn wijngaard
Bij de Katholieken van Nederland
zal de naam van Z. D. H. Mgr.
Joannes Zwijsen in dankbaar en hoog-
vereerd aandenken blijven.
De doorluchtige overledene was
Huisprelaat van Z. H. den Paus
Assistent-bisschop bij den Pauselijken
troon en Romeinsch Graaf.
Z. M. Koning Willem II versierde
de borst van den edelen Bisschop
eerst met het Ridder-, daarna met
het Commandeurs-kruis van den Ne-
derlandschen Leeuw. Nog later werd
Monseigneur benoemd tot Groot-Offi-
ciej der orde van de Eikenkroon.
Toen de zoogenaamde wijsgeeren der
18e eeuw met hunne stelsels voor den dag
kwamenvoorspelden zij de wereld het aan
breken der gouden eeuw, bijaldien hunne
leerstellingen aangenomen en toegepast wer
den. De menschheid moest een radicale
hervorming ondergaanvrij moest de mensch
zijn in zijn doen en latenlos van de ban
den van priester- en gewetensdwang; vrij
heid, gelijkheid en broederschap moesten
over de geheele aarde heerschenalle vol
keren der aarde moesten slechts ééne groote
vereeniging uitmaken, een enkele familie
door de Reden saam verbonden. Dan, ja
dan zou deze aarde een paradijs worden
eene eeuwige vrede zou op aarde heerschen
rechtbanken en rechterslegers en soldaten
toezicht en politie dat alles zou onnoodig
worden, want van twist, tweedracht, oor
log en misdaden zou dan geen sprake meer
kunnen zijn.
Het jaar 1789 brak aan en daarmede
het begin der groote Fransche omwente
ling. Het door de wijsgeeren der 18e eeuw
uitgestrooide zaad begon te ontkiemen en
door geheel Frankrijk deed zich de kreet:
„Vrijheidgelijkheid en broederschaphoo-
ren. En de golven der omwenteling stegen
steeds hooger op; de banden van orde,
gezag en wet werden verbrokenhet sou-
vereine volk was opgestaanwas ontwaakt
uit den langen slaap endoor zijne revo-
lutionnaire leiders voorgelicht, wierp het
troon en altaar omver. Op het eerste plantte
het de roode vaan der revolutie, op de
tweede plantte het de „Godin der Rede".
Wel kostte het bloed, veel bloed om de
wereld te hervormen, wel werden duizen
den geestelijken, edellieden en burgers ter
dood gebracht, maar elk zuiveringsproces
vraagt strijd en vernietiging van 't geen
onzuiver en verwerpelijk is. De geheele
maatschappij moest toch opnieuw herboren
worden en om het zooverre te brengen
was eene schifting noodzakelijk. Gelukkig!
de maatschappij werd herboren en de atmos-
pheer teas gezuiverd. De aanhangers van
het oude versleten koningschap de voor
standers van den christelijken godsdienst
de achterlingen schenen uitgeroeid door
de guillotine, door voortdurende moordtoo-
neelen. De lessen en voorschriften der phi-
losophen waren in praktijk gebrachtde
republiek bestondten minste in Frankrijk
reeds, en zij zou zich uitbreiden en aan
geheel Europa de'vrijheid, gelijkheid en
broederschap brengen.
Weg nu met de ruwheid en het bijgeloof
der middeleeuwenin de toekomst geene
misdaden meer, zoodra de onsterfelijke be
ginselen der revolutie slechts overal toege
past waren.
Sedert zijn tachtig jaren verloopende
beginselen der revolutie zijn overal toege
past kunnen wordenhet ontkiemende zaad
heeft den tijd gehad om op te schieten en
tot een wereldboom opgroeiend, met zijne
takken de geheele aarde te omvatten. Is
de gouden tijd gekomen Zijn de legers
de politiede gevangenissen verdwenen bij
gemis aan tweedracht en misdadigers Wie
denkt er .aan! Zeker, er zijn te allen tijden
misdaden bedreven, voortspruitende uit geld
zucht, uit haat en vijandschap, ontstaande uit
's menschen booze natuurmaar wij mogen
gerust beweren dat nooit nog 't getal der
misdaden en vooral hare gruwelijkheid die
hoogte heeft bereikt van den tegenwoordi-
gen tijd. Kan het trouwens anders De
wegbereiders der Fransche revolutie leerden
met al het heilige den spot drijven en hun
ne leerzame volgelingen hebben God en
godsdienst geheel over boord geworpen. Het
hooger doel des levens is dus verdwenen
geene eeuwigheid na den dood, dus hier
genieten wat er te genieten valt, moest
wel de leus worden onzer moderne heide
nen; God was uit het hart der menigte
verdwenenmaar er moest noodwendig een
andere God in de plaats komen de
Mammom. Geld toch en geld alleen baande
den weg tot alle genietingen des levens en
't moest wel het levensdoel worden der
ongeloovige massa's om zich binnen den
kortst mogelijken tijd zooveel goud moge
lijk te verschaffen. De gewone middelen
talent en arbeid waren niet meer
toereikende om aan de steeds meer en meer
veldwinnende goudzucht te voldoen en zoo
zien wij in schier alle landen voortdurend
misdaden, ook de afschuwelijkstebedrijven
om 't geliefkoosde geld machtig te worden.
Heeft de laatste tijd niet 't verhaal ge
leverd van tallooze elkander snel opvolgende
gruwelijke moorden, en wel zoodanig, dat
sommige dagbladen er eene afzonderlijke
rubriek op nahouden, die zij eigenaardig
de „kroniek der misdaden" noemen. Heb
ben de laatste jaren in BelgiëEngeland
Frankrijk enz. niet talrijke ontrouwe be
stuurders van anderen vermogen opgeleverd,
die alleen om op grooten voet te kunnen
leven duizenden en millioenen uit de hun
toevertrouwde kassen ontvreemddenzoodat
er in enkele landen een ware crisis door
ontstaan is
En wat is er van de broederschap
geworden? De oorlogsbudgetten zijn tot
eene bedenkelijke hoogte geklommen en
verslinden het beste deel der staatsinkom
sten. Europa verkeert voortdurend op voet
van oorlog en de nationale haat der ver
schillende rijken neemt steeds grooter af
metingen aan. De revolutie meende haat
tweedracht, misdaad en bedrog te vernie
tigen, maar zij heeft niets uitgewerkt dan
door God en eeuwigheid uit het hart des
volks te verbannen, alle slechte hartstoch
ten bij het volk aan te wakkeren en de
maatschappij in een poel van jammer en
misdaad te storten.
Alleen de godsdienst kan een dam op
werpen tegen zooveel ongerechtigheid en
de wereld van den ondergang redden. Moch
ten de Europeesche regeeringen zulks toch
spoedig inzien
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De uitslag der verkiezingen in Frankrijk
heeft voor geen der partijen voldoende re
sultaten geleverd. Dat deze uitslag den
republikeinen niet geheel naar den zin is,
kan men opmerken uit le Bien Public" die
zonder de bewijzen te leverenmet in't oog
loopende letters schrijftdat er ongehoorde
pressie en schandelijke feiten bij de ver
kiezingen in de departementen hebben plaats
gevonden, en dat sommige republikeinsche
Afgevaardigden het Ministerie in staat van
beschuldiging willen stellen.
De Duitsche pers echter toont zich over
het algemeen zeer ingenomen met den uit
slag der verkiezingen in Frankrijk. Die
blijdschap kan als een voeldoende aanbe
veling der zaak van Mac-Mahon moeten
worden beschouwd; want als Duitschland
pleit voor Gambetta, zal Frankrijk wel doen
om vast te houden aan den Maarschalk.
Het is noodeloos zich af te vragen, wat
Mac-Mahon doen en de toekomst opleveren
zalWij staan hier voor een vraagteeken.
Maar het gebeurde bevat een groote les,
en wel deze, dat het gezag in Frankrijk
tot in zijne grondslagen is geschokt. Met
al de moeitedie de Regeering aanwendde
is zij ver in de minderheid gebleven; de
meerderheid der kiezers heeft niet ge
schroomd de mannen der Commune te ver
kiezen boven hendie den stempel des ge-
zags hadden gekregen. Dat is een groote
maar tegelijk een droevige les.
De Servische regeering heeft aan de
Porte haar voortdurende neutraliteit, ver
zekerd, zoo werd 16 dezer uit Belgrado
aan the Times gemeld. Aan the Standard
wordt uit Cettinje van denzelfden dag ge
schreven dat vorst Nikita zijn hoofdkwar
tier bij Podgoritza zal opslaan om bij het
zuidelijk legercorps te zijn. De Turken
trekken zich volgens hetzelfde bericht daar
snel samen, om de vijandelijkheden zoo
spoedig mogelijk te hervatten. Hetzelfde
geschiedt te Gatzko en te Mostar om het
westen van de Herzegowina itegen een
eventueelen aanval van Montenegro te dekken.
Graaf Keilermilitair attaché bij het
Pruisische gezantschap te Weenen, zal ge
rechtelijk vervolgd worden wegens zijn
omkoopen van drie medeplichtigendie hem
de geheime fabricage van het Uchatius-ka-
non zouden verklappen. Keiler, de hoofd
schuldige, is voortvluchtig.
De Gemeenteraad te Gotha heeft eene
som van 72,000 mark aangewezen ten be
hoeve eener inrichting voor lijkverbranding
op een der stads-begraafplaatsen.
Te Eichenzell, in het diocees Fulda, zal
den 3en November op bevel van de Prui
sische regeering de pastorie met aan-
grenzenden tuin openbaar verkocht worden.
De pastoor was ingevolge de Meiwetten
gesper rtmaar niemand had verwachtdat
men ook zijn huis zou verkoopen.
Te Regensburg is door Mgr. Senestrey,
het huweljjk voltrokken tusschen don Mi
guel. II van Portugal met de dochter van
de hertogin Helena van Beieren, princes-
douairière van Turn en Taxis en zuster
der keizerin van Oostenrijk. Eene deputatie
van legitimistische Portugeezen van den
hoogsten adel gekomen om bij de hu
welijksplechtigheid tegenwoordig te zijnis
door den prins in audiëntie ontvangen.
Dr. Strousberg, vroeger de Spoorweg
koning geheeten, heeft de leiding op zich
genomen van het aanleggen van eenige
paardenspoorwegenwaaronder een naar
RAARIMCHl (III RAVI.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem75 Cents.
Buiten Haarlem franoo per post90
Afzonderlijke Nummers 6
Dit blad verschijnt twee maal per week.
In i.alf formaat 'S WOENSDAGS AVONDS.
In geheel ZATERDAGS
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTEËN
Van 1—6 regelsSO Cents,
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Zaterdags en Woensdags
vóór 12 uur 's middags ingewacht.