N I E U W E
No. 82.
Donderdag 20 November 1877,
2e Jaar&ang.
Eene niet vleiende gelijkenis,
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Engeland.
Duitscliland.
Frankrijk.
O
o
io Cent
rfrntl
"OiXJti.
Per 3 maanden voor Haarlem
Binten Haarlem franco per post
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt twee maal per week.
In half formaat 'S W O E S D A G S AVONDS.
In geheel ZATERDAGS
COIIMIT.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels -30 Cents.
Elke regel moer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents por advertentie a Contant.
Adverteutiën worden uiterlijk Zaterdags en Woensdags
yóór 12 uur 's middags ingewacht.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Het is van oudsher gewoonte geweest,
tot het beschermen van jonge groenten en
vrachten tegen de roofzucht van de geve
derde luchtbewonersin de tuinen of boom
gaarden zoogenaamde vogelverschrikkers
te plaatsen. Een paar stukken houtkruis
lings aan elkaar bevestigdin een afgesleten
jas gestoken enom de illusie te volmaken
met een ouden hoed gedektmoeten dienen
om de onnoozele musschen in den waan te
brengen dat er eene geduchte macht op hen
te loeren staat. Dat middel helpt soms
en de musschen durven de kersen of jonge
doperwtjes niet aan.
In de politiek, waar men, even als in
den oorlogop alle listen bedacht moet
zijn om zijn doel te bereikenis dat gebruik
van vogelverschrikkers niet onopgemerkt
gebleven. Napoleon III wist de Franschen
in bedwang te houden met de vrees voor
het roode spook der sociaal-communistische
revolutieen liet van tijd tot tijd zelfs eene
geveinsde samenzweering tegen zijn persoon
op touw zetten en door zijne politie ach
terhalen om de vrees bjj het Fransche volk
gaande te houden en zich zeiven als on
misbaar te doen beschouwen.
De „zoogenaamde" liberalen van- onzen
tijd hebben dat voorbeeld nagevolgd, en
als eerste en laatste middel om ter hunner
gunst op de bevolkingen, en vooral op de
kiezers te werkenhebben zij een kolossalen
vogelverschikker te haat genomen in den
persoon f of beter gezegd in het beeldvan
een ultramontanismus dat de geheele wereld
dreigt te verslindenals de liberalen
niet daar waren om het te beletten. En de
wereld die, als altijd, bedrogen wil wor
den laat zich verschalken en kiest liberale
kamerleden enzalleen uit vrees voor een
ingebeelden vijand. Indien de meerderheid
de kiezers in onze oud-hollandsche provin
ciën liberalen afgevaardigden naar den Haag
zendt, dan is dit alleen omdat de kiezers
zich door de liberale bladen weder tot
den ouden papenhaat van de zestiende eeuw
hebben laten terugvoeren en niet meer op
conservatieve candidaten durven stemmen,
omdat men hun deze heeft afgeschilderd
als „te heulen met Rome." Wanneer de
republikeinen in Frankrijk bij de jongste
verkiezingen in de meerderheid zijn geble
ven dan hebben zij dit grootendeels te dan
ken aan de behendige, maar weinige eer
volle taktiek, om de uitoefenaars van het
algemeen stemrecht in den waan te brengen
dat eene zegepraal der conservatieven on
vermijdelijk leiden zou tot eenen nieuwen
oorlog ten behoeve vanultramon-
taansehe belangen. Voor den oorlog zijn
vele Franschen sedert 1870/71 bang gewor
den; die onder hen dus aan de ultramon-
taanschen vogelverschrikker geloof sloegen
stemden natuurlijk voor de liberalen.
Maar niet alleen de kiezers ook de ge
kozene worden door dat middel in bedwang
gehoudenen de nationaalliberale meer
derheid in de Pruisische en de Duitsche
kamersb. v. zouden von Bismarck al ras
in, den steek latenwanneer hij die vrien
den niet aan een lijntje hield door zijn
AGITE MA NON AGITATE.
Uitgever W. K UPPERS.
Culturkampf. Eene opheffing, of eene ver
zachting maar zelfs der Meiwettenis het
schrikbeeld, waarmede hij hen voortdurend
naar zjjne pijpen laat dansen.
Dat ultramontaansche spook is dus een
zeer nuttig ding voor alle liberale en an
dere dwingelanden van onzen tjjder is
maar een zaak jammer vandat het n. 1.
den overgrooten hoop van al die „beschaaf
de" en „verlichte" mannen van den voor
uitgang op ééne lijn doet stellen met de
onnoozele musschen die zich door een ou
den hoed laten schrik aanjagen.
K. W.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
In Frankrijk is de crisis nog niet ten
eindemaar wordt steeds erger. Alle sluiers
zijn weggerukt; men ziet thans de brutale
werkelijkheid.
Het nieuwe Ministerie verscheen Zaterdag
in de Senaat en in de Kamer en het deed
zich kennen als een Ministerie van verzoe
ning, een extra-parlementair Kabinet van
overgangvan zakenverheven boven de
partijen en bereid om, krachtens de con
stitutie aan allen recht te doen.
Onmiddellijk begon echter in de Kamer
de aanval. De meerderheid van de Kamer
van afgevaardigden ontving het Kabinet al
dadelijk met een zoo scherp mogelijk ge
stelde motie van wantrouwen. De minister
Welche verdedigde het constitutioneele recht
van een extra-parlementair Kabineten
verzekerde op nieuwdat de Regeering
slechts verzoening wil. 't Mocht niet baten
Na een hartstochtelijke discussie werd een
motie aangenomenwaarbij de Kamer ver
klaart met het nieuwe Ministerie in geenerlei
betrekking te willen treden en zijn orga
nisatie te beschouwen als een schending van
de rechten der Natie! Die motie werd aan
genomen met 323 tegen 208 stemmen.
Yolgens te Moniteur Universel heeft de
Maarschalk over het gebeurde in de Kamer
't volgende gezegd„Ik had een wapen
stilstand aan de partijen aangebodenwaar
door wij tot een vredesverdrag konden komen.
De Kamer heeft daarop met een heftige
oorlogsverklaring geantwoordhet Hoofd
van den Staat heeft die aangenomen. Elke
verdere concessie ware thans een capitulatie
de Kamer, mijn openingen verwerpende,
heeft 't mij tot een door de waardigheid
en de eed geboden plicht gemaakt, mijn
post van strijd en van tegenstand weder
in te nemen."
Maar wat zal de Maarschalk doen? Zal
hij de Kamer op nieuw ontbinden? Alsdan
zullen de radicalen een Conventie formeeren
en Frankrijk aan een burgeroorlog prijs
geven. Zoo wil de Vraie France weten dat
wanneer een tweede Kamerontbinding plaats
heeft, de linkerzijde te Rijssel bijeen zal
komen en zich van daar tegen de Regee
ring des lands zal verzetten. De hiertoe
noodige proclamatiën zijn of zullen op Bel
gische drukkerijen besteld worden.
Onder de redenen, waarom men juist
Rijssel gekozen heeft, wordt deze genoemd,
dat deze stad dicht bij de grenzen ligt. Als
de beweging mislukte, konden de heer
Gambetta en consorten (aanvoerders der
revolutionnairen) spoedig het lijf in veilig
heid brengen. Maar het arme bedrogene volk?
Le Soleil vreest een coup d'état van de
zijde der Bonapartisten.
DE OORLOG.
De jongste tijdingen van het oorlogstooneel
zijn van weinig belang. De Russen zijn in het
zuiden van Plewna werkzaam om bij een ver
overing van die plaats het Turksche leger den
terugtocht te beletten.
Het weder is gunstig voor de operatiesmaar
de nachten zijn zeer koud. Toen bij Gornje-
Dubnik gevangen genomen Turken op weg
naar Rusland te Puteneutusschen Simnitza
en Fratesti, in den nacht van 13 November
bivouakkeerdenbleek den volgenden ochtend
dat vijf hunner waren doodgevroren.
Offieieele rapporten uit Kars melden het
volgende dd. 23 November.
Het Turksche garnizoen bestond uit 32 batal
jons infanterie2400 artilleristen en eene bri
gade ongeregelde cavalorie; bohalve de in de
hospitalen gevonden zieken en gewondenvio
len den Russen 17,000 man gevangenen, onder
welke 5 generaals en 800 officieren van lageren
rang, in handen. Yan Russische zijde namen
39 bataljons aan do bestorming deel. Het ver
lies der Russen bedroeg 1 generaal30 staf-
en subalterne officieren en 469 soldaten ge
sneuveld 43 officieren en 1790 soldaten gewond.
Van den 25n wordt uit Bogot geseindGis
teren-avond namen de vereenigde kolones van
prins Alexander van Oldenburg en kolonel
Lubowitzkyonder opperbevel van generaal
Dandeville, de versterkte stad Etropol (nabij
Prowatsch). De Turken vluchten in wanorde,
door de dragonders vervolgd.
De Politische Correspondenz verneemt uit
Cottinjedat de Montenegrijnen in den nacht
van den 24sten dezer het stadje Spizza en de
haven van dien naam, benovens de dominee-
rende forten Naj-Nehaj en Golobrdo verover
den. Zij hebben thans, met uitzondering van
de citadel van Antivari en Dulcigno, het ge
heele gebied tot de Bojana bezet.
De eerste opzichter van de bommongieterij
in het laboral orium van het arsenaal te Wool
wich, John Tonkïnis door don heer Krupp
te Essen, voor tien jaren tot hoofdopzichter
van de Kruppsche ijzergieterijen benoemd op
een jaarlijksch salaris van 1000 pd. st. en een
evenredige vergoeding van het pensioen, dat
hij door het verlaten van de Britsche Staats
dienst verliest. Een teekenaar en twee andere
opzichters van het arsenaal Begeleiden hem,
om insgelijks tegen flink honoraria een be
trekking bij de groote geschutfabrielc te be-
kleeden.
Twee Engelsche regimenten zullennaar
men verzekert, naar Malta vertrekken om de
regimenten te vervangendie bevel hebben
gekregen zich naar Indië te begeven. Het
garnizoen van het eiland bedraagt thans 9000
man2000 man meer dan het gewone effectief.
Het is een zeer gewoon verschijnsel, dat
Europeanen, tengevolge van een korter of
langer verblijf in heete luchtstrekennaar ons
werelddeel tot herstel van gezondheid moeten
terugkeeren. Thans doet zich echter oen voor
beeld van het tegenovergestelde op. Dr. Schwein-
furch de beroemdo reiziger in Afrika bevindt
zich sedert Augustus dezes jaars te Berlijn
maar zal eerstdaags naar Afrika terugkeeren,
omdat hij het klimaat in zijn vaderland en
vaderstad niet meer verdragen kan.
In de papierfabriek Montfouras bij Centras
is de machine gesprongen, terwijl al het werk
volk aan den arbeid was. Een algemeene ver
woesting had plaats. Zes werklieden werden
vermist.
Emile de Gerardin, de hoofdredacteur van
de Francestelt voor Mac-Mahon eene som
van f 1,800,000 francs aan te biedenop voor
waarde dat hij dadelijk aftreedt. De Univers
noodigt den heer de Gerardin uitdit voorstel
persoonlijk aan den Maarschalk te gaan doen.
Te St. Geniès, een kleine gemeente in den
omtrek van Ntmes, kan men nog dagelijks
een grijsaard zien wandelen die de veldtochten
meêinaakte van 1789 van het Consulaat en
van het Keizerrijk. Hij maakte deel uit van
het expeditiecorps, dat in 1804 naar Rome
vertrok, om den Paus naar Frankrijk te ge
leiden bij gelegenheid van de Keizers-kroning
van Napoleon I. Hij was toen 30 jaarzoodat
hij thans den ouderdom heeft bereikt van 103 jaar.
De „liberale" organisatie gaat, nu in den
landevoort. Te Zierikzee heeft zich een „libe
rale" kiesvoreenig'ing gevormd.
't Moot gezegd worden, dat de „liberalen"
goed begrijpen, dat elk leger aanvoerders en
leiders behoeft.
En aanschouwt, tegenover die activiteithet
kiesdistrict Haarlem, waar thans de kans voor
de anti-radicalen schooner stond dan ooit: slechts
verspreide trommelslagers der anti-radicalen,
hier en daar, maar de vele kiesvereeni-
gingon allen „liberaal"! {Dagblad.)
De Tijd schreef gisteren een hoogst belang
rijk artikel, waaraan wij haastig onze volle
adhaesie willen schenken.
Hij wil thansdat men overga tot het vor
men van een Centrum in het Nederlandsch
Parlement."
Reeds voor eenige jaren hebben wij dat plan
verdedigd, maar werden, helaas, door onze
hooggewaardeerde confraters in de Katholieke
pers niet gesteund, tenzij in het Venloosch
Weekbladofschoon de algemeene overtuiging
in die dagen zich overigens zoo sterk uitsprak
dat onze Katholieke afgevaardigden laat
het zijn met eenigen weerzin een begin van
uitvoering aan het plan gaven.
Hot bleef bij dat beginmoge mem nu het
plan op nieuw aanvatten en doorzetten wij
steunen het met de innigste overtuiging, al
meenen wijdat de Centrumsformatie vroegor
onder veel gunstiger omstandigheden had kun
nen plaats vinden. (Maasbode.)
Tilburg, 26 November. Bij een onder
zoek door de politie te Tilburg is gebleken,
dat het fust jenever, waarvan wij in een vo
rig nummer melding maakte, niet was leeg
gestolen, maar tengevolge van een lek was
lediggeloopen.
Amsterdam, 26 November. De directeur
Busbroelc, van het dienstbodenkantoor alhier,
tegen wien een bevel van gevangenneming was
verleend, is aangehouden en ter beschikking
van de justitie gesteld.
In de vorige week stond voor de arrondis-
sements-rechtbank alhier terecht de moeder,
die voor eenigen tijd nadat zij uit broodgebrek
haar kind had te vondeling gelegd, aan het
bestcdelingenhu's aldaar het kwam aanvragen
