NIEUWE No. 168. Donderdag 9 Mei 1878. 3e Jaargang. Iets naar aanleiding van de Encycliek van onzen 11. Vader Paus Leo XIII. I. lllllliniNlllli (OMÜIT. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Buiten Haarlem franco per post1, Afzonderlijke Nummers0.00 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. jffMAlSTlOsDiUf BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Grootc letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant. Advertenties worden uiterlijk D i n g s d a g- en V r ij d a g- avond ingewacht. Uitgevers KÜPPERS LAUREY. De heilige Vader heeft zij n herderswoord tot de geheele Katholieke wereld gesproken. Op den dag, dat wij de verrijzenis des Heeren vierdenheeft de nieuwe Paus dien God na den dood van den grooten Pius der wereld geschonken heeft, ons allen een blijden groet gezonden. En met vreugde vernemen ooren en harten der Katholieken de lieflijke en machtige stem van hunnen nieuwen Opperherder. In schoone maar indrukwekkende taal schildert de heilige Vader in zijne Encycliek den treurigen toestand waarin zich thans de menschelijke maatschappij bevindthij toont aan dat de oorzaak van dit feit zich openbaart in de verachting en vervolging der Kerk; want de Kerk is de oorsprong en de kweekster der ware beschaving en aan de Pausen danken wjj den vooruitgang, den voorspoed en den vrede der maatschappij. Daarom ook verklaart de heilige Vader het als zijn dringendste plicht de vrijheid van den H. Stoel te bewaren en hij her nieuwt daarom ook op plechtige wijze alle protesten van Pius IX z.g. tegen den root van de wereldlijke bezitting en tegen alle gewelddadigheden tegen de RoomscheKerk. Tegelijker tijd vermaant hij alle vorsten, zich om de Kerk te scharen om in vereeniging met haar de zoo zeer gewenschte zekerheid en orde te behouden. Dit is de korte inhoud van het eerste gedeelte der Encycliek. In het tweede gedeelte dat meer het in nerlijke leven der Kerk behandelt verzoekt de H. Vader de Bisschoppen om in ver eeniging met hem over de reinheid van het geloof te wakenhij bevestigt en her nieuwt alle veroordeeliugen der dwalingen welke zijne voorgangers hebbeu uitgesproken. In 't bijzonder wijdt de heilige Vader zijne aandacht op het onderwjjs der jeugd opdat deze in het onvervalscht geloof en in de grootste reinheid van zeden worde opge voed en hij geeft daarbij eene beschouwing over het verderf dat er thans in het fami lieleven bijna algemeen heerscht. Hij ver oordeelt het zoogenaamde burgerlijk huwe- FE UILLETON. DE ONDERWIJZERES. Vervolg. Nog was hij in twijfel, toen eene andere nieuwe tijding hem op eene andere wijze kwam verontrusten. Het toeval had Paulus gediendhij had zijne tante wedergevonden zij was arm en ongelukkig. De toon die in zijn brief heerschtewas opgeruimd ,de goede jongen deed uitroepingen zonder eindezegende de Voorzienigheid, bewaarde, gelijk hij zeide, voor zijnen vader eene groote verrassing, bad hem aan niemand een woord over de gelukkige ontdekking te spreken, en eindigde met het ver schrikkelijkste van alle post-scriptums „Zend mij „duizend kroonenik zal moeite hebben ze aan „mijne tante te doen aannemen, maar ik hoop er in te slagen." Duizend kroonen! Duizend kroonen! Per omgaande post antwoordde de oude koopman „Ik verbied u uwe tante te zien en er mij lijk en vermaant zijne medehelpers de leer over de heiligheid van het christelijk hu welijk zoomede de plichten der echtgenooten en kinderen onophoudelijk hunne gemeen tenaren voor oogen te houden. Ten slotte dankt de H. Vader de geloo- vigen voor hunne verknochtheid en liefde en wekt hen op tot een voortdurend ijverig gebed opdat God zijner Kerk spoedig de overwinning en vrede moge schenken. O O Dat is de korte inhoud der Encycliek van onzen H. Vader Leo XIII. Het woord des H. Vaders valt natuurlijk slechts bij zijne kinderen in vruchtbaren grond. Maar ook de ongeloovigen en de vijanden der Kerk luisteren met gespannen aandacht naar de woorden van den H. Vader, die wel is waar beroofd is van zijn we reldlijke troon maar niet van zijne macht en autoriteit. Zelfs in het leger der vijanden erkent men dat de H. Vader met waardigheid en kracht heeft gesproken, als een echte Hoo- gepriester des Heeren. En dit oordeel is daarom zooveel meer te achten vermits de liberalen door de Encycliek zoo zeer in hunne verwachtingen zijn teleurgesteld. Uit de valsche berichten hunner dagblad schrijvers en uit hunne verwarde hersens hadden vele liberalen de overtuiging geput dat de nieuwe Paus minder beslist de rech ten der Kerk en van het pausschap zoude verdedigen dan Pius IX; zij waren in de bespottelijke verbeelding dat Leo XIII zich verzoenen zou met de geboden en gewelda- digheid van het liberalisme. Ieder Katho liek kind kan die geleerde heeren bewijzen dat zulks onmogelijk ismaar men gelooft zoo gaarne hetgeen men hoopt. Daar ver schijnt nu eensklaps de Encycliek en ver scheurt in een slag het bedriegelijk weefsel van de hoop onzer vijanden. Leo XIII her nieuwt eenvoudig alle protesten van Pius IX tegen de geweldadigheden van den Room- schen Stoel en bevestigt den sylahus en alle andere veroordeelingen welke zijne voor gangers tegen de dwalingen van onzen tijd hebben uitgesproken. De liberalen heb ben dus huune hoop in een liberalen Paus in rook zien verdwijnen. Wij wisten reeds dat Leo XIII met den ring van Pius IX ook diens denkbeelden, kracht, sterkte en ooit over te spreken. Zijt gij dwaas met uwe duizend kroonen! gelooft gij, dat ik millionnair ben? Gij kost mij 3600 „franks, uwe zuster 1000, liare onderwijzeres 1200 „Victoria 280, mijn huishouden 5000. Ik betaal 4000 franks belastingWaar wilt gij dat ik het geld van daan zal halen? Duizend kroonen! Nu begrijp ik, hoe mijn broeder zoo is achteruit gegaan. Het is zijne vrouw ik verbied u er mij ooit over te spreken." Paulus had door overdrijving alles bedorven; hij scheen het te begrijpen; van dien tijd af sprak hij in zijne brieven niet meer over zijne tante. Hij sprak slechts over zijne studiën die hij met nieuwen ijver voortzette. Verscheidene vrienden van Herman, die van Parijs terugkeerden, spraken over het goede gedrag, dat zijn zoon leidde. Het huiselijk verkeer was voor den heer Ra- meau niet minder aanlokkelijk. Mejuffrouw Louise was een bekoorlijk meisje; zij had weldra zich aan het hoofd van het huishouden gesteld; Vic toria zelve had, zonder morren zich aan haar be leid onderworpen, en de kleine Klara beminde moecl heeft geerfd. Het is goed, dat thans door de plechtige kennisgeving van den Paus ook zijne tegenpartij gehoord heeft dat ofschoon het lichaam van Pius IX in de zerk rust, zijn geest, de geest van het offervaardige geloof en van het onwankel- O baar vertrouwen, voortleeft en in zijne opvolgers werkzaam is. De drenkeling klampt zich aan een stroo- halm, en zoo zijn er dan nog eenige radi cale bladen die na de openbaring der Ency cliek den tegenwoordigen Paus eene zekere O O zwakheid toeschrijven. Zij verbeelden zich dat Leo een zachteren toon heeft aange slagen dan Pius. Zij bedenken niet dat Pius IX in zijne eerste Encycliek ook niet met de volle strengheid des rechters sprak, maar eerst dantoen alle vermaningen vruchteloos bleven en de hardnekkigheid der vijanden geen verschooning meer ver diende. Zoo handelt ook Leo XHI. In zijne eerste Encycliek spreekt hij niet over de vervolgingen die de Kerk te lijden heeft in sommige Staten maar hij beschouwt den toestand der Kerk in het algemeen. Hij klaagt dat in de meeste landen wetten gemaakt zijn die der Kerk vijandig zijnen in het hij zonder teekent hij protest aan tegen de berooving en gewelddadigheden waardoor het opperhoofd en het midden punt der geheele Kerk getroffen is. Maar wanneer de hand, welke Leo XIII geheel in 'den geest van den goedaardigen Pius zijne vijanden toesteekt, met snoodheid terug gewezen wordt, dan zal ook de vol gende Encycliek ook met betrekking op DuitschlandZwitserlandRusland enz. de protesten van Pius IX herhalen en be vestigen. Wij willen hopen dat die maatregelen niet noodzakelijk zullen zijn. L. B. Het OOSTEN. De oude Grieken vertellen dat een man SISYPHUS geheeten in de hel gedoemd is om dagelijks een zwaren steen hoven op den top van een hoogen berg te sleepen. Als hij in 't zweet zijns aanschijns met zijn zwaren last het toppunt bereikt heeft ont valt hem de steen die met donderend geraas dan weer naar beneden rolt. Nog verhaalt de Grieksche mythe van 50 slechte vrouwen hare vriendin gelijk zij hare moeder bemind had. Langzamerhand had mijnheer Rameau mejuffrouw Louise in het geheim zijner zaken ingewijd; hij be knorde haar slechts van tijdomdat zij in het bin nenste haars harten een geheim verdriet scheen te bewarenvoor het overige prees hij haar wegens hare zuinigheid, haar goed en zacht karakter. Of schoon hij van eene goede opvoeding verstoken was geweest, zoo begreep Herman echter, dat eene onderwijzeres achting en eerbied toekomt. Hij begreep hoe moeilijk de plichten eener jeugdige onderwijzeres waren; die dagelijksche opoffering die geheele zelfverloochening, die er noodig is, om zich geheel op de hoogte te stellen van de verstandelijke vermogens van een kind. Overigens was hij onwillekeurig geheel verrukt over die onderwijzeres, die hem door hare gesprekken zoo geheel boeide. Louise was zeer schoon, en niets evenaarde hare zedigheid. Zij was op voorspraak van eenige geestelijken bij mijnheer Rameau in huis gekomen, en bezat die zuivere en zoete godsdienst der verhevene zielen. Zij bad den Gever van alle goeds in alle ootmoedigheid des harten, die voor straf een met gaten doorboord vat met water moaten vullen. De diplo maten vooral von Bismarck zijn tegen woordig tot dergelijke straffen gedoemd. Als zware steenen sleepen en schuiven zij hunne voorstellen over de voor-conferentie en de vredes-voorwaarden naar omhoog maar wanneer zij met behulp van vele de pêches nota's en berichten op den top van den berg zijn, dan rolt hen de steen onder de handen weg en ze staan weer even wijs als te voren. Het water der diplomatieke wijsheid vloeit zoo rijkelijkdat reeds alle vaten lang gevuld konden zijn, maar het wantrouwen en het suoode egoïsme der staten hebben er zulke groote gaten in ge boord dat alles onmiddellijk wegvloeit. Weken lang heeft von Bismarck zich afgetobd om de Engelsche en Russische quaes- tie tot een goed eiude te brengen doch helaas te vergeefs. Bovendien gaat zijn genezing zeer langzaam en het verdwijnen van den uitslag veroorzaakt hem veel pijn. Als bemiddelaar geraakt de Rijkskanselier dan ook geheel op den achtergrond. Gortschakoffs toestand verergert. Yolgens vertrouwbare berichten uit O St. Petersburg zou graaf Adlerberg zijn aan gewezen als de plaatsvervanger van Gort- schakoff. Ook von Bismarck zal zoo niet geheel dan toch gedeeltelijk van 't tooneel verdwij nen. De Reichs-Anzeiger meldt, dat bij kei zerlijk besluit zijn belast met de plaatsver vanging van den Rijkskanselier: bij het Departement van buitenlandsche zaken de ministers von Bülow; bij de Admiraliteit de minister von Stosch; bij den post-en telegraafdienst de directeur-generaal van dien dienst dr. Stephan. Wie nu als Duitsche makelaar den Prins zal vervangen, om ook niet klaar te komen met de Oostersche regeling wordt niet gemeld. De Russen schijnen het rekken en talmen der diplomaten moede te worden en de Engelschen gaan tot daadzaken over, want volgens The Times of Indiaheeft de Indi sche expeditionnaire macht order ontvan gen, naar Suez onder zeil te gaan. Daily Neics deelt mede dat vier Britsche pant serschepen te Port-Said verwacht wor den en er toebereidselen getroffen zjjn en morde niet, dat het lot haar de schitterende toekomst ontnomen had die zij, nog jong zijnde het recht had te verwachten. .De eerwaardige Kanunnik van St.-Jande voornaamste beschermer van Louise bij den heer Rameau, had Herman gezegd, dat de jeugdige onderwijzeres vroeger gulden dagen had gehaddat hare kindschheid en de eerste jaren van haar lenteleven door rijk dom en pracht waren omringd geweestbijgevolg sprak mijnheer Rameau nimmer tot de jeugdige onderwijzeres over de ongelukken, waarvan zij het onschuldig slachtoffer geweest was. Louise en hare kleine kweekeling leefden ge lukkig in die afzondering, die den geest toestaat zich in vrijheid te ontwikkelen. Klara had van hare arme moeder een buitengewoon verstand een oprecht hart en eene groote schoonheid geërfd zij aanbad hare meesteres, zij gaf haar de zoetste na men zij gehoorzaamde met liefde op hare beminde stem. Daarom was het werken voor haar zonder bitterheid. Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1878 | | pagina 1