NIEUWE
No. 172.
Donderdag 23 Mei 1878.
3e Jaargang.
Een woord over de feestvie
ring der Unie van Utrecht.
HAÏNTIESDMJ
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummersn 0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dingsdag- en Vrijdag-'
avond ingewacht
Uitgevers KÜPPERS LAUREÏ.
iui 5»
De plaatselijke commissie tot viering vau
de Unie van Utrecht in onze goede Spaar-
nestad heeft goedgevonden eene circulaire
te verspreiden ten einde aan hare stadge-
nooten het plan kenbaar te maken, hetwelk
de Hoofd-commissie te Utrecht heeft aan
genomen, om in het jaar 1879 de oprich
ting der Unie op waardige wijze in herin
nering te brengen.
Wij zijn nieuwsgierig] hoe de Plaatselijke
Commissiën met de Hoold-commissie in
cluis het aan zullen leggen om dit histo
risch feit op eene waardige wijze te vieren
zonder dat de godsdienstige en politieke
overtuigingen der Katholieken gekreukt
worden. Immers het doel is een nationaal
feest te organiseeren, waaraan door een
ieder met enthousiasme zal worden deelge
nomen. Nu, we leven in een tjjd van her
denkingsfeesten en de serie van historische
vaderlandsche, gewestelijke en plaatselijke
herinueringsdageu is nog lang niet afge-
loopen. Tal van dineetjes, soupeetjes, ver
gaderingen, monument-stichtingen, hals en
muziekpartijen zullen er plaats vinden,
gloeiende toasten tintelend van vaderlands
liefde en nationaliteits-gevoel zullen er nog
geslagen worden en menig verlangend hart
zal bevredigd worden, door eindeljjk de borst
met het lang gewenschte te zien versierd.
De Unie van Utrecht zal op waardige
wijze worden herdacht! Het volk van Ne
derland zal een tonne gouds, wellicht nog
meer, bijeenbrengen en daarvoor zal hij die
Utrecht bezoekt eene honderd voet hooge
zuil te aanschouwen hebben, samengesteld
uit zeven kolommen (hoe toepasselijkdra
gende het beeld der vrijheid beide bewaakt
door den leeuw van Nassau.
Heerlijk symbool! het beeld der vrijheid
bewaakt door den leeuw van Nassau!
Jammer dat de feestviering voor de Ka
tholieken zoo'n groote schaduwzijde heeft,
die het hen onmogelijk maakt, deel te kun
nen nemen aan een herdenkingsfeest dat
met de godsdienstige en politieke overtui
ging van eiken rechtgeaarden Katholiek
in strijd is. Men oordeele
FEUILLETON.
DE ONDERWIJZERES.
Vervolg.
Het hoek der ontvangsten lezende, waarin Je
naam van den afzender en van hem die het ont
vangt staat opgeteekend, las Paulus met jver-
wondering: „Mejuffrouw Louise, onderwijzeres
bij den heer Rameau, plaats Bellecour, aan
mevrouw Pierre 80 frankenWatme
juffrouw Louise onderhield dus de arme vrouw?
welk een geheimzinnige hand vereenigde dan deze
twee wezens? Hij verloor zich in gissingen;
maar meer dan ooit was hij besloten zijn goed
werk voort te zettentoen nog een nieuw voor
val zijn goed besluit bevestigde. Een heer kwam
naar mevrouw Pierre vragen. Mevrouw Martin,
die haar plan volgde om alles op de verantwoor
delijkheid van Paulus te doen aankomenge
leidde den bezoeker naar den student.
Na eenige woorden in verlegenheid gesproken
Deu 23 Jan. 1579 werd de Unie van
Utrecht geteekeud. »Met gulden letteren,
bjj wijze van spreken, las men in art. 1
»Eude eerst, dat die voorsz. Provinciën sich
mitten anderen verbyuden, confedereren ende
vereenigen sullen ten eeuwigen dage bij
don anderen te blijven, alsof zij luyden
maar één Provincie en waren, sonder dat
deselve hem 't eentger tjjde van den an
deren sullen scheyden, laeten scheyden, ofte
separeeren. Sy sullen den anderen daer
inne met lijf ende goedt (is 't noodt) hel
pen, kandhoudeti, styven ende stereken je
gens alle en een ygelyck.»
En van dien heugelyken tijdaf wer
den alle luyden,die paepschwaren in
de Vereenigde Provinciën, en zich niet van
de anderen mochten «scheyden, laeten
scheyden ofte separeeren,» omder wille van
hun geloof of gemarteld op eene wijze die
aau de tijden van Nero herinnerde -men
gedenke slechts hoe onmenschelijk de Room-
sche boeren in het Noorden van ons land
gefolterd werden óf uitgeplunderd, óf
langzaam en stelselmatig verarmd. Prins
Willem, die, zonder zulks goed te keuren,
liet begaan, sprak: Bewaert Uwe Unie
wel, onderhoudt Uwe Unie wel. c En wel
is ze bewaard en onderhouden gebleven de
geest dier Unie, nu bijna 300 jaren lang.
Behalve de pijnbank, de folter-koorden en
gewichten, de knagende ratten die den
dienst vervulden van de panthers in Nero's
worstelperk, ademt nog de geest dier Unie
in verbeurdverklaringen, stelselmatige ver
arming, allerhande miskenning van hen,
die door de anderen »daer inne met lijf
ende goedt (is 't noodt)moesten geholpen
gesteund en beschermd worden, over ons
land.
Edel, verdraagzaam volk van Nederland,
moet gij straks zoo'n Unie niet vieren en
vooral het »wel bewaeren ende onderhou
den* daarvan?
Het OOSTEN.
Graaf Schuwaloff de vredegezant, die
van uit Londen een reisje heeft gemaakt
naar St. Petersburg om zijn Keizerlijken
meester zoo 't heet de Engelsche belangen
voor te leggen, is op zijn terugreis zoo maar
te hebbenzeide de nieuw aangekomene tot den
jongeling
Mijnheer! ziellier de waarheid: Mevrouw
Pierre is mevrouw Pierre niet; zij is de weduwe
van den voormaligen bankier Peter Rameau,
Paulus was op het punt neder te zijgen.
Het is de waarheid, mijnheer! eene moe
dige vrouw! Zij heeft aangenomen de nagelaten
schulden van haren echtgenoot te betalen; ik
weet niet hoe zij zulks gedaan heeft, maar door
werken en met behulp harer dochter, heeft zij
bijna alles betaald. Sedert eenigen tijd heeft zij
eene schikking gemaakt; zij geeft ons 50 fran
ken per maand, en daar zij niet op den vastge-
stelden tijd is gekomen. maar nu wil ik
nietsJa, wij schenken haar alles!
En wat blijft er over te betalen?
1800 franken! Het is eene kleinigheid!
Reeds sedert lang zou zij alles afbetaald en den
naam van haren echtgenoot in zijne eer hersteld
hebben; maar zij heeft een verachtelijken schoon
broeder.
Paulus, bleek als een doode, belette den eer
eventjes gaan praten met keizer Wilhelm te
Berlijn en met prins von Bismarck te Friede-
ricksruh. Wat daar gesproken of afgesproken
is zal Engeland niet te weten komen, maar wij
vreezen dat de voorstellen die hij naar Lon
den zal overbrengen op tegenstand zullen
stuiten.
Ook de Pruisische militaire gevolmach
tigde te St. Petersburg is te Berlijn aan
gekomen en door den Keizer in audiëntie
ontvangen.
Er broeit dus iets tusschen de hoven van
St. Petersburg en Berlijn; daarbij genomen,
de s>oorlogzuchtige* demonstratiën van de
Russen in de nabijheid van Konstantinopel
doen gelooven, dat het diplomatieke gehas
pel ten einde raakt en het kanon aan
'twoord komt.
Heeft graaf Schuwaloff aannemelijke voor
stellen voor Engeland in den zak, dan zegt
de Deutsche Zeitung komen de nadeelige
gevolgen voor Oostenrijk voor den dag.
»Daar ons Kabinet - zegt het blad
alle samenwerking met Engeland heeft ge
weigerd, zou men lord Salisbury niet kun
nen beschuldigen van woord-breken, indien
hij alleen dacht aan het beschermen van
Engeland's belangen.
o
Alleen aan de reis van graaf Schuwa
loff naar St. Petersburg, die de mogelijk
heid van een schikking tusschen Engeland
en Rusland deed voorzien, hebben wij de
crediet-aanvraag van 60 millioen te danken.
»Wat zal het ons dus kosten zoo ein
digt het blad zijn artikel als een Rus-
sisch-Engelsch compromis dus eens werkelijk
gesloten is? Dan eerst, vreezen wij, zal de
Oostersche-quaestie voor Oostenrijk haar be-
slisseude phase intreden.*
De Russische troepenbewegingen, en het
onderhandelen van den Russischen opperbe
velhebber met de spoorwegmaatschappij van
Giurgewo over het vervoer, gedurende tien
dagen, van troepen komende over de lijn
van Render naar Galatz, het vooruit
schuiven der Russische linien bij Ranaskioi
zijn mede teekenen die niet voor den vrede
pleiten. Elke voorwaartsche beweging van
de Russische troepen vermeerdert het ge
vaar van eene botsing.
Een telegram uit St. Petersburg van 19
Mei, zegt omtrent de voornemens van den
lijken sckuldeischer voort te gaan.
Houd op, mijnheer! ik ben de zoon van
den man, waarvan gij spreekt, en ik ben door
hem gelast deze zaak ten einde te brengen.
Vergeving, mijnheer! maar.
Gij hebt gezegd, geloof ik, dat er nog
slechts 1800 franken moeten betaald worden?
Ja, mijnheer!
Welnu, kom over acht dagen met al uwe
bewijzen weder. ik zal alsdan alles uitbe
talen.
Nimmer, mijnheer zult gij eene betere
daad gedaan hebben. Ik zeide het wel, dat
mejuffrouw Louise, vroeg of laat door haren
oom erkendhem zoude overhalenhet
is zulk een edel meisje!
Over acht dagen, op het zelfde uur, mijn
heer!
Ja, Mijnheer!
Alstoen schreef Paulus aan zijnen vader het
verschrikkelijk post-scriptum van duizend kroo-
nen. Toen hij het antwoord ontving, was hij
zeer ter neder geslagenhij deed alstoen iets
opperbevelhebber van het Russische leger
om dichter naar Konstantinopel op te rukken
en misschien zelfs die stad te bezetten, ten
einde op Turkije pressie uit te oefenen, dat
die troepenbewegingen wel wegens strate
gische of louter sanitaire gronden bevolen
kunnen wezen, doch dat zij in geen geval
eene bedreiging beteekenen.
Dat men weinig geloof hecht aan die
berichten uit St. Petersburgwaar men nog
altijd den huichelaar speelt, bljjkt uit een
bericht uit Bucharest dat het geheele Ru
meensche leger op bevel van den Vorst eene
voorwaartsche beweging in oosteljjke rich
ting langs de Karpathen, is begonnen en te
genwoordig de volgende positie inneemt.Eene
divisie staat bij Tirgoveschti, eene tweede bij
Piteschti, eene derde bij Slatina, eene vierde
bij Iirajowa. De reserve-divisie blijft met
geschut te Kalafat.
Uit Koustautiuopel telegrapheert men van
den 17en dezer: De Russische troepen heb
ben zonder het kamp en het hoofdkwar
tier aldaar op te breken, San Stefano ver
laten en zuidwaarts tegenover de Turksche
stellingen demonstratien gedaan, hunne
hoofdmacht inmiddels noordoostwaarts rich
tende. Te gelijkertijd verbreidde zich het
gerucht, dat de kozakken Privindsikoi wilden
bezetten, waarop de Sultan bevel gaf zulks
des noods met kracht van wapenen te be
letten. Tengevolge van dit bevel werden
aan de Turksche troepen over de geheele
linie patronen uitgedeeld en verscheidene
batterijen noordoostwaarts gezonden. Zater
dag stonden beide legers zoo vjjandig te
genover elkander dat de allergeringste aan
leiding genoeg zou geweest zijn om eene
bloedige botsing uit te lokken. Overal was
het gerucht verspreid, dat de Russen zich
van den Europeeschen oever van den Bo
ven-Bosporus wilden meester maken.
Ook Servië begint de leger-corpsen van
Lesjanin en Beli-marcorie weder op voet
van oorlog te brengen.
Vijf schepen met 2087 man infanterie
en 246 paarden zijn het Suez-kanaal bin
nengekomen. De schepen zijn voor drie
maanden gecharterd, terwijl Engeland zich
de bevoegdheid heeft voorbehouden om het
contract te verlengen.
Volgens de laatste berichten ziet men
dat tegen zijne gevoelens en zijne eerlijkheid
streed. Hij ging met een zijner kameraden naar
den wo.ekeraar Levy, die hem gaarne 1800 fran
ken voorschoot, en hem eenen wisselbrief van
2400 franken deed teekenen, betaalbaar over
drie maanden. De schuldeischers van het voor
malige huis Rameau werden betaald, en op de
volledige kwitantie schreven zij„De onderge-
teekendenthans geheel voldaan zijndezouden
gelooven aan hunnen plicht te kort te schieten
als zij niet verklaarden, dat zij geene edeler
vrouw kennen, dan mevrouw de weduwe. Ra
meau. Zij verzoeken insgelijks mejuffrouw Louise
Rameau de blijken hunner hoogachting wel te
willen aannemen.'.
Toen Paulus deze woorden las, begon hij te
weenenen daar mevrouw Rameau spoedig in
beterschap toenam, wilde hij na Ernst geraad
pleegd te hebben, zijne tante met de nieuwë
wending van zaken bekend maken.
(Wordt vervolgd).
