NIEUWE
No. 174.
Donderdag 30 Mei 1878.
3e Jaargang.
De Sociaal-Democraten.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Va* 1—-6 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk D i n g s d a g- en V r ij d a g-
avond ingewacht
Uitgevers KÜPPERS k LAUEEY.
Boven alles is het noodzakelijk dat de
Godsdienst onder het volk worde behou
den en aangekweekt."
Zoo sprak de Duitsche Keizer toen het
Ministerie van Staat hem geluk kwam
wenschen na den mislukten aanslag op
het leven van den grijzen monarch. Dat
waren woorden vol wjjsheid uit den keizer
lijken mond, die de door de wereldgeschie
denis bevestigdemaar helaas zoo dikwerf
vergeten waarheid verkondigdendat het
geloof aan God en de eerbied voor zijne
geboden de eenige steun der maatschappe
lijke orde is.
Na deze plechtige vermaning des Keizers
aan zijne raadslieden had men kunnen
verwachten, dat de Regeering met allen
ernst den geestigen strijd tegen de revolu
tionaire elementen zou ondernemenom
in vereeniging met de kerk door aankwee
king van het christelijk geloof en plichts
betrachting een krachtigen dam te werpen
voor den onstuimigen vloed van geweten
loosheid en te gelijker tijd door een waar
lijk christelijken geest de revolutionaire partij
gevoelig te knakken, te verlammen en te
doen verdwijnen voor altijd. Maar helaas
de Pruisische Regeering heeft tot dus
ver nog geen stap gedaan om het
woord van den Keizer tot daadzaak te doen
worden.
Zij vond beter politie-maatregelen te
scheppen tegen de gevaarlijke elementen
en met verbeurdverklaringen en gevange
nisstraffen den revolutionairen geest te brei
delen.
Het is de oude geschiedenis! Niettegen
staande alle droevige ervaringen hoopt
men nog altijd ideën voor geweld te doen
zwichten. Men is in de ellendige overtui
ging dat de sociaaldemocratische beroering
het werk van enkele onruststokers is; zoo
dra deze onschadelijk gemaakt zijn zou de
zaak haar beslag hebbeu.
Eeu groote dwaling! De auteurs en re
denaars der partij zijn slechts blaasbalgen
die trachten het vuur aan te wakkeren,
maar zij zijn het niet die de eerste vonken
bjj gebracht hebben en zij leveren evenmin
den brandstof. Wanneer het getal onte-
FE U ILL ET ON.
DE ONDERWIJZERES.
Vervolg.
Ik heb er niets tegenmaar wees voor
zichtig, de menscli is een zonderling wezen,
ik spreek in naam der wetenschap, die wel
is waar ten laatste van verdriet kan sterven,
terwijl de overmaat van vreugde hem eensklaps
kan nedervellen. geef hier wel acht op.
De ontknooping had met alle meest mogelijke
voorzorgen plaats. Het was een zeer tref
fend tooneel. Paulus verklaarde in al hetgeen
hij gedaan hadde gevolmachtigde zijns vaders te
zijn; hij bad echter zijne tante, al hetgeen ge
schied wasnog eenigen tijd voor Louise te ver
bergen. daar zijn vader hierom verzocht had.
Gij weet dus?
Ja, tante!
Arme LouiseEen priesteraan wien ik
mij had toevertrouwd, heeft haar bij haren oom
vredenen tot millioeuen gekomen is en
wanneer niet alleen het schuim der natie
maar vele krachtige en zoogenaamd ont
wikkelde factoren zich hij de beroeringen
hebben aangesloten dan is dat niet de
vrucht der agitatie-kunstenmaar een
gevolg van een slechten maatschappelijken
toestand. En wanneer dan die ontevrede
nen zoo afdwalendat zij de omverwerping
van alle Goddelijke en menschelijke orde
op hunne vaandels schrijven, dan is dat
een bewijsdat geloof en redelijkheid schip
breuk hebben geleden. Waarljjk hij die
niet met opzet de oogen sluitmoet erken
nen, dat noch de lijvige hoeken van Marx
noch de schrandere brochures van Lassalle
noch de woede van Liebknecht noch de
snoeverij van Most zulk een beroering te
voorschijn hebben geroepen, maar dat el
lende en nood in vereeniging met godde
loosheid en zucht naar genot de oorzaken
der ziekte zijn waaraan de tegenwoordige
tijd zoo verschrikkelijk lijdt.
Maar hoe kan men genezing verbeiden
die tot herstel der algemeene orde leidt?
Welnu men make sociale hervormingen
die recht doen wedervaren aan den redelij
ken arbeid, men kweeke en men verspreide
den christelijken zin opdat in voor-en te
genspoed in geluk en in ongeluk de vrees
voor God en de hoop op de eeuwigheid
de leiders zijn der menschheid. Dat zijn de
eenige middelen die aan de onzalige soci
aaldemocratie paal en perk kunnen stellen.
Wat zullen maatregelen van geweld
helpen?
De bergvloeddie het land overstroomt
kan men bedwingen wanneer men met
wijze en voorzichtige hand den stroom in
de bedding leidt waar hij behoort; maar
met ketens en muren weerhoudt men het
water niet dat onophoudelijk met kracht
van de bergen vloeit!
Toen in de vorige eeuw de derde staud
in opstand kwam tegen de verdrukking
ging eveneens de maatschappelijke onte
vredenheid met de goddeloosheid hand in
hand. Frankrijks regenten verwierpen de
sociale hervormingen, zij steunden op hun
ne soldenierendoch de groote Fransche
revolutie bewees klaarblijkelijk hunne on
verantwoordelijke dwaling. Toen kwam
in huis gebracht. Ik was zoo gelukkig toen
ik wist, dat zij bij hare familie wasofschoon.
Laat ons er niet meer over spreken, bid
ik u; ondeugende tante, die nimmer er aan
gedacht hebt, mij te schrijven.
Mijne arme Louise zond mij maandelijks
80 franken'
Ja, riep Paulus weenend uit, het is on
deugend. 15 franken voor uwe vliering, 50
franken voor de schuldeischers en gij.
Vijftien franken.
Achtantetante
Mevrouw Rameau wilde haren schoonbroeder
schrijven; Paulus, die een weinig angstig was,
belette dit echter, en daar mijnheer Andral de
baden van Vichy voorgeschreven had als genees
middel en uitspanning, zoo geleidde Paulus er
de zieke heen.
Een brief van Paulus aan Ernst Dumont zal
de gebeurtenissen doen kennen, die volgden.
Lyon, den.
„Waarde Vriend!
„Gij verwachtte een brief uit Vichy en
de vierde stand in denzelfden opstand. Op
nieuw toonde Frankrijk dat politiemaat
regelen geen afdoende krachten zijn. Jaren
lang had men door beteugeling der pers
vrijheid en door beperking der vereenigings-
manie getracht paal en perk te stellen aan
de communistische leerstellingen. Maar
het vuur had onder de asch gesmeuld en
voor men er op bedacht was stond Parijs
in vlammen. De commune met haar bloe
dige schandelijke heerlijkheid was het
product der kortzichtige politiek van het
Keizerrijk.
Helaas hoe duidelijk en overtuigend de
ervaringen der geschiedenis spreken, men
wil ze niet hooren!
Intusschen smeult het vuur der Sociaal
democratie onder de asch, de vuurmassa
neemt in omvang toe, zij verspreidt zich
in alle richtingen om eenmaal in volle
vlammen uit te barsten en dan te verdel
gen en te vernielen wat behouden had
kunnen blijven. De straf zal verschikkelijk
zijn! Ook onverdiend?
Het OOSTEN.
Eindelijk zal het dan toch tot een Con
gres komen op de door Engeland verlangde
grondslagen en wel zeer spoedig in de
hoofdstad van Pruisen De triumf welke de
Engelsche regeering hierdoor behaald heeft,
noemen wij reeds eene eerste vernedering
voor Rusland.
Prins von Bismarck zal nu spoedig beter
worden en heeft reeds volgens de Indépen-
dance de door hem onderteekende uitnoo-
diorino's-brieven verzonden waarin den 11 Juni
O O
als de openingsdag van het Congres wordt
voorgesteld. Graaf Andrassy heeft de uit-
noodiging reeds aangenomen en denkt den
9den naar Berlijn te vertrekken, ook moe
ten reeds nieuwe onderhandelingen zijn
aangeknoopt over het gelijktijdig terug
trekken van het Russische leger en de
Britsche vloot uit de nabijheid van Kon-
stantinopel.
De reis van graaf Schuwaloff schijnt
dus een allergunstigst resultaat te heb
beu gehad, om voorloopig het uit
breken van den oorlog te voorkomen.
Rusland heeft concessien gedaan en men
„deze komt uit Lyon? hij zal, geloof ik, toch
„welkom zijn. Gij hebt zulk een ed.de rol ver-
„vuld in al hetgeen gebeurd isdat ik u het
„verhaal van al hetgeen sedert mijn vertrek uit
„Parijs geschied is, dubbel verschuldigd ben.
„Ten eerste is de zieke volkomen hersteldde
„reis, de baden, eenige oppassing en vooral de
„rust schijnen mijne tante een nieuw leven te
„hebben gegeven.
„Toen ik te Vichy aankwam, was ik zoo ge
lukkig in die stad eenen oud-vriend mijns va-
„ders te ontmoeten, die mij gaarne 500 franken
„wilde leenen. Die onverwachte hulp boezemde mij
„vertrouwen in, en ofschoon ik het bedrog;aan mijne
„vader en aan mijne tante gespeeldals eene slech-
„te daad beschouwde, zoo geloofde ik echter, dat
„God hetmij vergeven zou daar Hij als het ware scheen
„te zegenen hetgeen ik ondernomen had.
„Maar stel u mijne verbazing voor, toen men
„mij op zekeren morgen de komst van een heer
„aankondigt. Ik verlaat zeer verbaasd de zieke
„en vind, wie? mijnen vader!. Hij zag er
zeer verbolgen uit: zijn voorhoofd was vol rim-
zal zich niet behoeven te verwonderen als
de Czaar nog meer toegeeflijkheid toont.
De Moscovitische partij in Rusland de
Neue Zeit, de Russische Wereldde Golos
eu andere bladen van die richting vallen
de Agence russe heftig aan, omdat die tot
kalmte en vrede heeft aangespoord. Zij
verlangendat het Gouvernement zijn ge
reserveerde houding verlate en mededeelt
of de berichten uit het buitenland over de
concessien, die Rusland zou gedaan heb
ben, juist zijn.
In de werkelijkheid op het oorlogsveld,
ziet het er echter zoo vredelievend niet
uit. De Russen zijn op nieuw met hun
voorposten voorwaartsdichter bjj Konstan-
tinopel gekomen; er zijn punten waar de
Turken en Russen geen 100 el van elkan
der staan. Een kleinigheid en ziedaar het
werk des vredes is verstoord en al het ge
praat der diplomaten is ijdel geweest.
Een ongunstig teeken voor Rusland is
gelegen in de benoeming van Mahmoud-
Damad-Pacha tot minister van Oorlog in
Turkije. Men weet dat hij geen vriend van
Rusland is.
Het bevestigt zich zoo telegrapheert
men uit Parijs dato 26 Mei, dat tus-
schen Rusland en Engeland overeen
stemming verkregen is. Engeland zal de
uitnoodigingen tot het congres zenden,
zoodra alle Mogendheden hare instemming
te kennen gegeven hebben; waarschijnlijk
zal dit reeds morgen geschieden. Het ant
woord van Oostenrijk-HongarjjeItalië en
Turkije wordt nog verwacht. De grond
slagen, waarop de overeenstemming ver
kregen werd, en de formule der uitnoodi-
ging zijn nog onbekend.
In de officieele kringen te Londen is
men zeer voorzichtig met de mededeelingen
omtrent den stand van zaken. Men kon
het zien uit het antwoord, dat de Recee-
O
ring in het Lagerhuis gaf, op een inter
pellatie. Het Gouvernement bepaalt zich
hoofdzakelijk tot de verklaring, dat de uit
zichten op het tot stand komen van het
Congres zijn verbeterd.
Uit vertrouwbare bron wordt de bezet
ting van Ada-kale door Oostenrijksche troe
pen bevestigd. Dit moet geschied zijn in
overleg met de Mogendheden, ten einde
„pels. Daar! lees! zeide hij
„mijen hij bood mij eenen wisselbrief aan van den
„ellendigen Levy, en eenen brief van mijn heer
„Godet, die mij zoo edelaardig 500 franken ge-
„leend had. Mijn vader begreep de reden dezer
„schulden niet; toen nam ik hem bij de hand:
iiWacht, alvorens mij te veroordeelen va-
„der! dat ik u mijne verontschuldiging aan-
„bied.
Hij had de goedheid mij te volgen, en
„toen ik hem de kamer der. zieke deed binnen-
„tredenzeide ik hem
aTanteziedaar uw broeder
Uw vader! Zij wierp zich aan
zijne voeten. Ach! wees gezegend! Gij hebt
de nagedachtenis van uwen broeder in zijne eer
hersteld, gij hebt mij voor schande en ellende
behoed, gij hebt mij van den dood gered, gij
ondersteunt mijne arme Louise. Moogt gij
gezegend zijn in uw leven, in uwe fortuin en ia
uwe kinderen
Wordt vervolgd).