NIEUWE
Donderdag 20 Juni 1878.
Je Jaargang.
m
Oorzaken en gevolgen.
i\o. 180.
ABONNEMENTSPRIJS
'.n. i!'
Pel- 3 maanden roor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
30 Cent».
AGITE MA NON AGITATE.
Dienstaanbiedingen 23 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk D i n g s d a g- en V r ij d a g-
avond ingewacht
Uitgevers KÜPPERS LAUREÏ.
Het moet den grijzen Koning-keizer wel
hard vallen in het» land van godsdienst en
goede zeden,» in de »stad der Intelligent
zoo gedurig gekozen te worden als doelwit
voor de kogels en het schroot van buks en
revolver. Niet zoozeer om het levensgevaar
dat hy beloopt. Dikwjjls genoeg heeft hij
dat op de slagvelden gebraveerd om by
hem de aanwezigheid eener ziekelijke vrees
te durven onderstellen. Wij verwachten den
grijsaard zoodra zjjn toestand 't hem zal ver
oorloven, weder Unter den Linden zijn wan
delritje te zien doen naar den Tkiergarten
alsof er nooit een Hödel of een Karl Nobi-
ling in de wereld was geweest.
Daar is eene andere reden voor mismoe
digheid. Hij heeft op honderd slagvelden
bloedige lauweren geplukt, hij heeft de
kracht van twee groote rijken onder de
hoeven van zijn oorlogspaard vertreden
op de puinlioopen van de macht zijner
naburen heeft hij het machtigste rijk ge
grondvest, dat Europa kent, en vol vervoe
ring hebben zijne onderdanen hem het Heil
Dir im Siegerkranz in alle tonen toegezon
gen en toegegild. Had hij dan het recht
niet om zich de lieveling, de afgod van zijn
volk te achten? Heeft hij Duitschland niet
één gemaakt en aan die eenheid den besten
grondslag gegeven, door ze te vestigen in
het bloed der slagvelden Droomend mis
schien van die triomfen en van die liefde
van zijn volk, deed de kogel van Hödel
hem opschrikken uit dien zoeten droom.
Maar dat was de daad van een krankzin
nige; geheel alleen stond deze binnen de
palen van het groote Duitsche rijk. De
hand der Voorzienigheid had don kogel ge
lukkig afgewend en de genegenheid zijns
volks vond in den aanslag een schoone ge
legenheid om zich lucht te geven. Drie
weken daarna wordt het lichaam van den
meer dan 80jarigen grijsaard de bergplaats
van een zwaar schot schroot. Van alle kan
ten hoort men van een komplot. De ar
restaties zijn menigvuldig, maatregelen van
repressie worden beraamd; men zal het spook
dat nu eindelijk blijkt rood en niet zwart te
zjjn, eens voorgoed onder de oogen zien.
Waarschijnlijk te laat
FE U ILL ET ON.
DE TWEE NICHTEN.
III
ANNA EN MARIA.
Vervolg
Volg zezeide mijnheer Delman tot zijne
vrouw; houd ze goed in het oogen zie op welke
wijze zij tot hare dienstboden spreken die het
onbeschoftste zal zijnis de rijkstega
Op het uur van den maaltijd verschenen de
juffrouwen Fernandez, beide in het zwart gekleed
omdat zij beide in den rouw waren, en men kon
noch onderscheid in hare kleedingnoch in hare
manieren opmerken.
Zij spreken beide even zacht tot hare dienst
boden zeide mevrouw Delman fluisterend aan
haren man.
Ja, zeide deze op denzelfden toon, en
opdat wij niets zouden radenhebben die uile-
spiegels gisteren morgen al hare bedienden naar
Spanje terug gezondendie haar tot dusverre
vergezeld hadden
Het Duitsche volk is op de slagvelden
verwilderd. De misdaden tegen de perso
nen zijn in de laatste jaren op eene waar-
ljjk onrustbarende wijze toegenomen. Een
millioen Duitschers hebben op de slagvel
den gezien, dat het menschenleven niet veel
waarde heeft in de oogen van lien die ge-
O O
biedenduizende ljjken onder de wielen ver
plet en onder de hoeven vertreden, hebben
hun die waarheid in ontzettende tafereelen
vertoond. Het dier met al zijn woeste in-
stinkten is in die honderdduizenden, die
helden geheeteu werden, ontwaakt en tot be
wustzijn gekomen. De zucht naar genot groei
de aan, de bandeloosheid noemde zich vrijheid
en droeg hare eischen voor. De godsdienst
verloor van zijn invloed. De Staat bond
met hem den strijd aan. Hij noemde dat
een strijd met de Kerkniet met den gods
dienst. Het was eene vernuftige onder
scheiding, maar die in het leven niet be
staat. En de verwildering, die de kracht
van haar eenigen tegenstander, den gods
dienst, gebroken ziet, neemt hand over hand
toe- Het socialisme, de godsdienst der ar
men die geen geloof hebben, slaat breed
zijne wortelen uit in dezen goed toeberei
den bodem. Het verheft zijn hooft en
vraagt van den kogel de vervulling zijner
wenschen.
Wel heeft men nog eene poging ge
waagd om het socialiime vrij te pleiten
ook van den tweeden aanslag. Het betoog
luidde dat de aanslag onvruchtbaar zou
geweest zijn, want al gelukte hij, dan was
de kroonprins daar om zijn grjjzen vader
op te volgen en over den schouder van
dezen straalt het jeugdige gelaat en de
flinke gestalte van den toekomstigen kroon
prins ook reeds in het eeuwige offieierspak der
Pruisische Herrschaften gestoken. Dit betoog
lijdt aan eigenaardige zwakte. De mond
die het bevel uitvaardigt voor een vorsten
moord, zal voor eene tweede en derde
herhaling van dat bevel niet terugschrikken.
En Berlijn alleen bergt handen genoeg
aan welke de uitvoering veilig is toever
trouwd. Een eigenaardig licht werpt het
vergaan van het Duitsche pantserschip, dat
ook aan een komplot wordt toegeschreven,
op al die woeste toestanden in het »god-
vreezendec rijk.
Van wie weet gij dat alles vroeg zijne vrouw.
Allallallzeide mijnheer Delmanmet
welbehagen glimlachendevoor mij kan men niets
verbergen Gij weet hoe slim ik benHet is
de kamenier van haar, die men Miriam heet,
die mij alles verteld heeft.
Gedurende deze samenspraakonderhielden de
juffrouwen Fernandez zich met zuster Rosa, en
overlaadden haar met vriendschap en voorkomend
heid. De twee meisjes hielden zich op eerbiedigen
afstand van de jonge lieden. De aankondiging
dat de maaltijd gereed was, deed het gesprek
ophouden. Men zette zich aan tafel, de meisjes
spraken met terughoudendheid en echter op dien
toondien men van menschen van fortuin kan
verwachten. Eene soort van beschroomdheid merk
te men echter in de houding van Miriam op
iets droevigs en neerslachtigs in ieder harer bewe
gingen. Wat Pepita betreftzij scheen hare leven
digheid aan al de gasten mede te (leelen. Tegen
het einde van den maaltijdboog zich mijnheer
Delman naar zijne vrouwen fluisterde haar toe
Ik laat mijn hoofd afhakken, als Pepita
Ons dunkt er is reden tot mismoedig
heid. De Evangelische Kerk, enkel van
den weeromstuit van den Cultuurkampf ge
heel met wonden overdekt; de Katholieke
Kerk verlamd in hare dienaren, in hare
verbannen en verstrooide bisschoppen, pries
ters en nonnende Staat radeloos voor het
geheim der toekomst, voor de maatschap
pelijke ontevredenheden die tot een onweer
broeien aan de lucht, en grijpend naar
maatregelen tot beteugeling, die misschien
do losbranding zullen verhaasten.
Dat heeft dan het beginsel van de Staats-
almacht afgewerkt, de schoone Sirene uit de
Rijnsage die hare liederen zong en de stuurlie
den betooverde, aan wier handen het roer be
trouwd was van het Duitsche Staatsschip.
Onafgewend den blik op haar gevestigd,
zooals zij glanzend van eeuwige jeugd en
van schoonheid daar boven op den hechten
rotsgrond haar zetel geslagen had en op
haar speeltuig de zoete zangen deed liooren,
wilden zij haar het kostte wat het wilde
verwerven. Zij zijn in haar tooverciikel
gekomen, de verraderlijke wateren trekken
hunne wielingen om het Staatsschip, de
gevaren groeien elk oogenblik aan. Eu
altijd duurt de oude verblinding voort en
altjjd blijft het oog nog gericht op de Sirene
der Staatsalmacht en altijd wordt het eenige
anker, dat nog redden kan, zorgvuldig ge
ketend gehouden in het Staatsschip, in plaats
dat men het late uitschieten in den maal
stroom des levens, in de plaats dat men
aan de Kerk hare vrijheid hergeve, die hare
kracht is bij het volk.
Het OOSTEN.
Nu men in het Radzivvill-paleis te Ber
lijn de vredes-onderhandelingen voortzetten
de gevolmachtigden besloten hebben hun be
raadslagingen geheim te houden, verdiept
men zich in gissingen.
Volgens the Daily Telegraph zijn Enge
land en Rusland het echter in algemeenen
zin eens geworden over den grondslag, vol
gens welken Rusland's aanspraak op een
oorlogsvergoeding en die van de Turksche
Staats-crediteuren zullen geregeld worden.
Krachtens deze overeenkomst zal Turkije
jaarlijks 6 millioen pd. st. opbrengen
Anna niet is.
Mevrouw Delman haalde slechts de schouders
op, het gewone teeken, waarmede zij gewoonlijk
de teekepen van slimheid van haren echtgenoot
beantwoordde.
Des avonds vulde zich de zaal van het hotel
met vrienden, bloedverwanten en kennissen, die
met het feest van vastenavond hunne nieuwsgie
righeid kwamen voldoen, en kennis met de rijke
Anna maken. Iedere moeder wenschte haar aan
haren zoon toe, en de zonen waren zelfs niet
at'keerig van eene erfgename van drie millioen
al ware zij ook bultigkrom of mismaakt geweest.
Maar daar de spaansche meisjes schoon waren
maakte ook dit nog een onderscheid.
Het woord „welke?" werd door ieder binnen
komende uitgesprokendie in de zaal trad en de
twee vreemdelingen zag.
„Doet gelijk ik, en raadt!,, antwoordde mijn
heer Delman op die soort van ondervraging.
Het zal onnoodig zijn hier bij te voegendat
de teleurstelling der nieuwsgierigen hunne onge
rustheid evenaarde; zoo als mevrouw Delman
Nieuw Bulgarije, Bosnië, Thessalië en Epi-
rus leveren hiertoe te samen 2,500,000
pd. st.
Deze 6 millioen zullen ingevorderd en
verdeeld worden onder toezicht van een
commissie, bestaande uit vertegenwoordi
gers van de Europeesche Mogendheden. In
deze commissie zal Rusland twee stemmen
hebben, en Engeland, Frankrijk, Oostenrijk
en Italië ieder één.
Jaarlijks zullen 3 millioen aan Rusland
worden betaald, tot de door Turkije ver
schuldigde oorlogsvergoeding afbetaald zal
zijn de andere 3 millioen zullen ten goede
komen aan de bezitters van schatkist-bons.
Tevens zal er een amortisatie- londs worden
opgericht.
Voor het geval dat het congres aan Epi-
rus, Thessalië Bosnië en de Herzegowina
autonomie mocht verleenen, hebben de
Turksche gedelegeerden last, zich terug te
trekken en te verklaren, dat Turkije niets
anders zal doen dan de bepalingen van het
tractaat van San Stefano uitvoeren. Ook
is men te Berlijn bevreesd, dat er te Kon-
stantinopel iets zal voorvallen, dat de po
gingen van 't congres zou doen mislukken
dit is echter slechts een door niets gerecht
vaardigde onderstelling.
O o
Volgens een telegraphisch bericht uit
Ragusa dd. 15 Juni, hebben er tusschen de
Turken en Montenegrijnen wpder vijande
lijkheden plaats gehad. Een groot aantal
Turken trok de Bojana over en drong tot
Montenegrijnsche voorposten door, die zich
aanvankeljjk terugtrokken maar het ge
vecht aannamen. Er werd den geheelen
dag hevig gevochten.
De opstand onder de Muzelmannen breidt
zich uit ten noorden den Balkan, in de
districten Gobrova en Lovatz. In de om
streken van Boulair zijn Russische troepen
ter versterking aangekomen.
De Britsche vloot is uit de golf van
Ismid, in de Zee van Marmora, naar het
eiland Prinkipo (een der Prinseneilanden)
voor anker gegaan. Dus alweer wat dichter
naar Konstantinopel.
Naar aanleiding van het verzoek der
Alliance Israelite aan het congres om de
burgerljjke gelijkstelling der Israëlieten in
Rumenie te bevorderen, herinnert de Nord-
zeer juist had gezegdis het ookmen groet
eene arme wees niet op dezelfde wijze als eene
rijke erfgename. Wat de jonge meisjes betreft,
zij vermaakten zich met de onrust door dit ge
heim veroorzaakten hoopten die nog te vermeer
deren.
De eerste dagen na de aankomst der vreemde
lingen, scheen alles in het hotel Pymodan het
onderst boven gekeerd te wordende nieuw aan-
gekomenen brachten elk oogenblik nieuwe veran
deringen aan. Eens was het Miriamdie een be
zoek wilde brengen aan zuster Rosa, en deze
bijna onder de pannen vond gehuisvest. Zij ging
zeer opgewonden naar mevrouw Delmanen zeide
haar op een toon van gezach, dat men in het
hotel eene kamer moest gereed makendie min
der hoog en gemakkelijker was voor eene vrouw
van den leeftijd van zuster Rosa.
Ahzeide mevrouw Delmanterwijl zij
zich naar den wensch van Miriam schikteindien
ik wist dat het Maria wasdie aldus tot mij
sprakzou ik haar anders mijne tanden doen zien
Wordt vervolgd).
