NIEUWE No. 182. Donderdag 27 Juni 1878. 3 Jaargang. Belgische Toestanden. wMfmm ii \i ii ii ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85 Buiten Haarlem franco per post1. Afzonderlijke Nummers0.06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem, ST1EM1 PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. AGITE MA NON AGITATE. Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk D i n g s d a g- en V r ij d a g- avond ingewacht. Uitgevers KUPPERS LAUREL De eenige Katholieke Regeering tlie nog in Europa bestond is titans een prooi dei- liberalen geworden. 't Is waar in Beieren is er nog eene Katholieke meerderheid in de Kamers maar het Ministerie is liberaal. In Belgie had men Tan af 1870 eene Katholieke meer derheid in de heide Kamers en daarbij nog een Katholiek Ministerie. Den llen Juni echter hebben de Katholieke conservatieven de meerderheid verloren en een liberaal Ministerie heeft de teugels van het Staats bewind in handen genomen. De oorzaken der nederlaag van de Katho lieke partij bij de laatste verkiezingen zijn gemakkelijk te ouderscheiden. In Belgie bestaat eene uiterste Katholieke partij waar voor het vorige Ministerie te gematigd was; velen van deze partij hebben bij de verkiezing zich terug gehouden en vermits in vele districten de uitslag ten gunste der liberalen slechts door enkelen stemmen meerderheid verkregen werd, zoo is zeer waarschijnlijk die partij mede-oorzaak van den triomf der radicalen. De voornaamste oorzaak is echter het kiesstelsel. In plaats van eene rechtvaardige verandering dei- wet in het leven te roepen liet de Katho lieke meerderheid zich door de liberalen verschalken. Daarbij bieef het oude stelsel van kracht namelijk de verkiezing van afgevaardigden door de grootere steden en juist dit stelsel is zeer ten nadeele der Katholieken. Acht afgevaardigden werden zoo doende in een enkel district gekozen en de bijna even sterke minderheid kon geen enkel verte genwoordiger te voorschijn roepen. Het voordeel van dit onrechtvaardige kiesstelsel is meestal ten gunste der liberalen, omdat zij in vele steden kleine of groote meer derheid bezitten. Op deze wijze is de zeld zame o-ebeurtenis te verklaren dat de Katho- r? Heken meer stemmen uitbrachten dan de tegenpartij en dat zjj toch nauwelijks de helft der candidaten deden zegevieren. Het aantal liberale stemmen bedroeg 41028 en daarmede werden 49 Kamerleden en 18 leden van den Senaat gekozen. De Katholieken leverden 44318 stemmen F E U ILL E T O A'. DE TWEE NICHTEN. IV UEX BOSCHJE Vervolg - Ja, zeicle de stem van Joseph, ik had eerst het plan van Anna goedgekeurd, daar zij wegens hare hoedanigheden en niet wegens haar geld bemind wil worden; en zij lieeft gelijk. En echter staat dit mijne plannen in den wegwant ik ben bijna zes en twintig jaar oud. Welk eene overeenkomst bestaat er tus- schen uwe zes en twintig jaren en Anna? vroeg Daniel. Ik wilde huwenen indien ik wistdat Miriam Maria was, zou ik mijnen oom verzoe- liaar mij ten huwelijk te geven. Ik ben zij bezit niéts; maar ik heb moed, en heb een goeden oom en neef, en ik ben er zeker van mijne familie fatsoenlijk te kunnen onder houden. Geef mij uwe handantwoordde Danielik ken arm dus ruim 3000 meer dan de liberale partij, nochtans verkregen zij slechts 19 mandaten voor de Kamer en 20 voor den Senaat. Heerlijk stelsel dat de eene partij dubbel begunstigt boven de andere! De uitwerking van dit prachtige stelsel werd nu nog door liberale kunstgrepen, bedriegerijen en vernietiging van stembriefjes enz. op ge- wetenlooze manier bevorderd, terwjjl de Regeering en de Katholieke partij zich op de meest eerlijke wijze van zulke verachte- lijke manoeuvres onthielden. Tot hiertoe had de Katholieke partij eene meerderheid van vier stemmen in den Senaat en twaalf stemmen in de Kamer. Door de laatste verkiezingen hebben de liberalen eene meerderheid zoowel in de Kamer als in den Senaat. Antwerpen en Geut hebben den doorslag gegeven. In Gent won men met 575 stemmen meer derheid 9 candidaten en in Antwerpen met slechts 51 stemmen 5. Onder dergeljjke omstandigheden kan men waarlijk van achteruitgang der Katholieken in Belgie niet spreken. De zegepraal der liberalen is meer een werk van het toeval en van slechte kunstgrepen, als van hunne kracht. De liberale partij is in geenen deele homogeen. Fr ere Orban die den rechtervleugel der doctrinairen aanvoert verdraagt zich ter nauwernood met Ba-rade leider der partij van den vooruitgang. Maar er hangt nog O O DO een roode nasleep aan de partij itie zij gaarne onschadelijk zouden maken wanneer zij van hunne meerderheid zonder hem overtuigd wareu. Maar dat wil niet lukken. De Belgische liberalen moeten bongré mal- O O gré gemeeue zaak maken met de sociaal- O O democraten. De Belgische liberalen hadden tot dusver een energiek Cultuurstrijd-programma; zij verlangden godsdienstlooze scholen, alge- meene begraafplaatsen, schorsing van de inkomsten der geestelijken, staatsbeheer der kerkelijke bezittingen, aunexatie der kloos tergoederen en opheffing der geestelijke orden, 't Is mogelijk dat zij by den cul tuurstrijd homogeen zijn maar dan bestaat de vraag nog of zij de macht en den tijd hebben om de Kerk gevoelig te bena- deelen. had groote vreesdat gij uwe zinnen op Pepita zoudt gesteld hebbenen ik durfde haar mijnen vader niet vragenuit vrees van u te bedroe ven. Wat mij betreft, ik bekommer mij weinig of het Anna of Maria is! Ik ben rijk genoeg; ik behoef mij om liet geld mijner vrouw weinig te bekommeren; en kan er buiten. Voor bet overige dank ik u, dat gij vertrouwen in mij stelilet; een jaar geleden, toen vader mij vroeg welk geschenk ik voor mijn verjaardag wilde hebbenheb ik hem verzocht mij met u te asso- cieerenik heb heden de balans opgemaakt van hetgeen ons toekwam, en voor uw deel kunt gij morgen aan de bank 53.000 franken ontvan- gen. Op de stiltedie op deze woorden volgdebe grepen de wevzen de ontroering van Joseph; zij kwamen uit het bosclije te voorschijn. Daniel en Josephzeide Miriamzonder het te willen hebben wij gehoord wat gij gezegd hebt. Pepita en ik keuren het aanzoek om on ze hand goeden wij machtigen u liet te doeu. Over twee jaren moet op nieuw gekozen worden en wanneer in dien tijd de Katho lieken door een weinig cultuurstrijd wakker zijn gemaakt, dan zal de kans denkelijk keeren. Wij hopen dat deze crisis voor de Katho lieke partij gezond moge zijn. Zij was tot heden te voorzichtig en te teeder. Voor de neigingen van het hof. voor het straatru- O o moer van het Brusselsche grauw en voor het lamento der liberale pers had zij zulke vrees, dat zij geen stap tot bevestiging harer heerschappij durfde wagen; zij be perkte zich tot de vermijding van deu cultuurstrijd en was zoo zoetsappig zelfs om de liberalen den weg van den triomf te banen. Daar moet echter een eind aan komen. Wanneer de liberale partij den aftocht geblazen heeft dan moet het eerstvolgend Katholieke Ministerie energiek optreden en gebruik maken van de rechten welke de constitutie aan de meerderheid geeft. Het is te hopen dat de Katholieke partij in Belgie ook een sociaal-programma zal vormen. Wij beschouwen het als een groote fout dat die partij iu de acht jaren harer heer schappij op staathuishoudkundig gebied niets gedaan heeft dan de liberale erfhuis te bewaren. Uit de laatste gebeurtenissen zullen onze vrienden in Belgie geleerd heb ben, wat zjj echter reeds lang moesten weten, dat de sociale vraag het fondament der politiek is en dat juist de Kerk en de Kerkelijke partijen tot genezing der zieke lijke tijdsomstandigheden door invoering en ondersteuning van sociale hervormingen geroepen zijn. Wanneer de Katholieke party voor de organisatie van haar programma den haar gegeven tijd nuttig besteedt dati kan uit de nederlaag meer nut en voordeel dan schade groeien. C'est dans les grands malheurs qu 'on apprend ses ressources. Het OOSTEN. In Berlyn gaat het met de onderhande lino-en omtrent den vrede in het Oosten O naar wensch. Lord Beaconsfield houdt voet bij stuk Nog dezen avondzander uitstelzeide Joseph, vindt ge dat goed? Dan is juist de familie vergaderd, voegde er Daniel l>ijen mijne moeder schijnt nog al in een goeden luim te zijnzoodat wij mogen hopen een goed woord van haar te ontvangen. Geef mij uwen arm, Pepita! Kom, Joseph! neem gij dien van Miriamen nu voorwaarts Z >o gezegd zoo gedaanmaar de zaal nade rende vroeg Pepita wie het woord zou doen en de vier jonge lieden stonden stil om te beraad slagen. Iedereen wilde het van deu hals schui venJoseph wilde dat Daniel het zou doen daar hij de lieveling van mevrouw Delman wasvan den anderen kant deed Daniel opmerkendat mijnheer Delman Joseph nooit iets geweigerd had. Welnu, het zij zoo! zeide de laatste; mij dunkt, dat ik dezen avond moed voor vier zal hebben. Hij ging het eerste binnende andere volg denen groot was hunne verwondering, toen zij met vijf personen binnen traden, daar zij geloof- en Rusland dit inziende betoont zich vre delievend gezind. Een depêche van Vrijdag-nacht aan the Times deelt mede dat de Engelsclie, Rus sische en Oostenrijksche gevolmachtigden zijn overeengekomen omtrent het vol gende: s> Bulgarije zal begrensd worden door den Balkan. Aan Turkije zal toegestaan worden, de passen van den Balkan te versterken en garnizoenen te leggen in de vestingen van de Balkan linie. Sofia zal deel uitma ken van Runrelië; Varna, aan de Zwarte Zee, zal tot Bulgarije behooren. »De haven van Burgas zal onder het gezag van de Turken blijven. De noorde lijke gren» van Montenegro zal worden in gekrompen, insgelijks de grenzen van Ser vië. Beide landen verkrijgen in het zuiden een compensatie van grondgebied. Aan de Pol. Corresp. zijn de volgende berichten ontleend, dd. 22 Juni: Uit BelgradoDe insurgenten-hoofden Milonowic en Widowic zijn naar Berlijn gereisd, om aan het Congres een memo randum te overhandigen, waarin grieven en verlangens van de in Bosnië wonende orthodoxe Serven worden uiteengezet. Uit KonstantinopelDemeter Bratiano werd heden door den Sultan ten gehoore ontvangen en keerde daarop naar Bucha rest terug. Het verschil betreffende de uit wisseling van de krijgsgevangenen is ge schikt. Uit Athene wordt aan het blad gemeld, O dat men in Regeeringskringen aldaar niet tevreden is met de toelating van Grieken land op het Congres louter om geraad pleegd te worden (voix consultative). Een dergelijke toelating zal het Kabinet niet aannemen. Nochtans zal in dat geval de Grieksche gezant te Berlijn de Congres zittingen bijwonen, terwijl de Grieksche Minister van Buitenlandsche Zaken, Delyan- nis, alsdan naar Athene terugkeert. In Epirus en Tossalië is de opstand weer sterk aan het toenemen; ook op Can- dia wordt de opstand door een groot aan tal leiders georganiseerd. In de laatste dagen hadden verscheidene bloedige bot singen plaats tusschen insurgeuten en Turk- sche troepen. den slechts met vier te zijnzuster Ros;» bevond zich in hun midden. Ik zal het woord doenzeide zijte meer daar ik achter u was en alles gehoord heb; en de vier jonge lieden achter zich latende, naderde zij mijnheer en mevrouw Delman. Mijnheer Delman hield een zakboekje in de hand, waarop hij berekeningen maaktemevrouw Delman was ijverig aan het breien. Broeder en zuster, sprak de goede zuster met zachte stem, het komt mij, die aan al de wereldsche vreugden verzaakt hebom mij alleen aan God toe te wijden, misschien niet, toe, mij met aardsche aangelegenheden te bemoeien maar het geluk (lezer vier kinderen noodzaakt mij er mij een weinig mede in te laten. Vromvlaat dat breien staanzeide mijn heer Delman, zijn zakboekje dichtslaande en het in zijn zak'stekendezuster Rosa is dezen avond zeer plechtstatig, dat vordert onze aandacht. Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1878 | | pagina 1